Bukid Isarog

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Bukid Isarog
Bukid Isarog na mahihiling sa Pili, Camarines Sur
Pinakahalangkaw na Piye
Elebasyon2,011.6 m (6,600 ft)[1][2]
1,966 metre Edit this on Wikidata
Prominensiya1,951 m (6,401 ft)[1]
Magurang na tuktokMayon
Nililista
Tagboan13°39′33″N 123°22′24″E / 13.65917°N 123.37333°E / 13.65917; 123.37333Tagboan: 13°39′33″N 123°22′24″E / 13.65917°N 123.37333°E / 13.65917; 123.37333[1][3]
Mga dimensyon
Pagpapangaran
Heograpiya
Madudugangan an Bukid Isarog sa Luzon
Bukid Isarog
Bukid Isarog
Madudugangan an Bukid Isarog sa Filipinas
Bukid Isarog
Bukid Isarog
NasyonFilipinas
EstadoRehiyon Bikol
RehiyonCamarines Sur
Mga ine-erokan
Heolohiya
Tipo kan BukidEstratobulkan
Bulkanikong arko/pahaKadena nin mga Bulkan sa Bikol
Huring pagtuga3,500 BCE ± 125 taon (5,500 ya ± 125 taon)[4]
Pagtukad
Pinakapasil na rutaConcosep, Tigaon, Camarines Sur na Ruta
Map

An Bukid Isarog mahihiling sa provincia nin Camarines Sur sa isla nin Luzon, Filipinas. Igwa ini nin langkaw na 1,976 metros (6,481 piye), asin 10,112 ektarya na hiwas. Dawa ngani dai naman nagtutuga ini, klasipikado ining potentially active kan Philippine Institute of Volcanology and Seismology na boot sabihon may posibilidad pang magtuga. An mga banwaan yaon sa pamitisan kan bukid iyo an Naga, Pili, Ocampo, Tigaon, Goa, Tinambac, asin Calabanga .

An pagpasiring sa itaas na parte kan Isarog pwedeng agi sa Panicuason kan Syudad nin Naga, Curry sa Pili, Consosep sa Ocampo, Patagtag sa banwaan nin Tigaon asin iba pa.

Mga nakapalibot na banwaan sa Bukid Isarog[baguhon | baguhon an source]

Kun mangyari na tumuga an Isarog giraray[nangangaipo nin toltolan], ini an hararaning munisipyo na pwedeng aboton kan bulos nin lahar sa rason na yaon sana sinda sa pamitisan kan bukid na ini: an banwaan kan Tigaon, an banwaan kan Pili orog na an Tinangis asin Curry, Mayangayanga, Sta. Cruz, sa banwaan kan Goa an mga barangay kan Simra, Lamon, Turat, Pinaglabanan, Abucayan, Tagongtong, Buyo asin igdi sa Naga, an barangay kan Panicuason asin Carolina.

Biyodibersidad[baguhon | baguhon an source]

Sarong malumot na kadlagan sa Bukid Isarog

An bukid na ini makukuanan kan gabos na klaseng hayop asin mga tinanom na tubo sa Luzon. Kaiba na igdi an 143 na iba-ibang klaseng gamgam asin mga hayop arog kan opon (baboy damo), kabalang, mga kino arog kan bugkon, mga kulapnit, mga amid asin mga usa. Makukua man digdi an labis 1,300 na klaseng kahoy asin mga tinanom arog kan hamurawon, huyo, labnig, mga pako, asin mga lomot. Igdi manonompongan an pinakadakulang burak sa Filipinas, an "Rafflesia". An bukid iyo an kapu'ngalan kan 16 na mga salog asin sobra sa 30ng busay na nataong malinig na tubig sa 15 banwaan asin mga siyudad kan probinsya nin Camarines Sur. Ini dineklara ni Presidente Manuel Quezon na parke nasyonal kan taon 1937.[5][6] Kan Hunyo 20, 2002 sa ri'gon kan Proklamasyon Nu. 214, an Bukid Isarog nagin nang protektadong parke nasyonal.[7]

Yaon man digdi nageestar an mga Agta asin mga tabangnon (mga mestisong agta). Nabantog an bukid na ini kan tiempong Hapon ta digdi nagkampo an Camp Isarog Guerillas, mga gerilyang pinamayuhan na Ist. Lt. Teofilo Padua asin Kapt. Faustino Flor. Yaon man sa Panicuason, sa pamitisan kan bukid Isarog, an opisina kan Mt. Isarog Protected Area Office na iyo an nagmamato kan bukid na ini.

Mga busay[baguhon | baguhon an source]

Igwa nin nagkapirang busay sa Bukid Isarog na nagseserbeng pinagkukuanan na natural na rekurso bilang inomon na tubig sa mga nakapalibot na komunidad digdi. An pira sa mga pamilyar na busay digdi iyo an Malabsay, Nabundulan, Tumagiti asin Magragobdob.

Kataytayan nin mga ladawan[baguhon | baguhon an source]

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 1.2 "Philippines Mountains" - Ultra Prominence Page. Peaklist.org. Retrieved 2012-03-30.
  2. "Mount Isarog, Philippines". Peakbagger.com. Retrieved 2012-03-30. 
  3. "Isarog". Global Volcanism Program. Smithsonian Institution. Retrieved 30 July 2020. 
  4. Smithsonian Institution. "Isarog". Retrieved June 16, 2021. 
  5. http://naga.gov.ph/see-naga/attractions/ Kinua 28-3-16
  6. http://www.philippine-visit.com/mount-isarog.html Archived 2010-10-15 at the Wayback Machine. Kinua 28-3-16
  7. http://www.gov.ph/2002/06/20/proclamation-no-214-s-2002/ Archived 2014-07-15 at the Wayback Machine. Kinua 28-3-16