Jaime Hernandez

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Rebulto ni Dr. J. Hernandez sa Kampus kan UNC

Si Dr. Jaime Hernandez (11 Hulyo 1892 - 11 Hulyo 1986), sarong eminenteng edukador, estadista, abogado, asin propitario na may rekord na nagin Secretary of Finance nin tolong presidente kan Filipinas- si Sergio Osmeña, Manuel Roxas, asin Ramon Magsaysay. Alagad, orog sa gabos, siya an kagmukna kan kaenot-enoteng unibersidad sa Bikol asin kaenot-enote man sa enterong habagatan kan Luzon, luwas kan Manila.

Pamilya[baguhon | baguhon an source]

Siya namundag sa Libmanan, Camarines Sur ki Leon asin Dolores Hernandez. Naagom niya si Anita Jaucian kan parehong banwaan. An pagsasaro ninda nagbunga nin limang aki: si Dolores, Pura, Erlinda, Jaime, Jr, asin si Jesus. si Jesus an buhay pa.

Edukasyon asin serbisyo sa gobyerno[baguhon | baguhon an source]

Nagpoon siya pagadal sa Libmanan. Pag-hayskul, sa Naga, sa Provincial High School na sya. Nagadal siya asin naggraduar sa abogasya sa Philippine Law School. Pageksamen komo sertipikadong abogado nakamit niya an ika-apat na pwesto. Taon 1926, naako na siya sa pagpraktis kan saiyang abogasya.

Alagad, mas amay pa kaini, kan taon 1911, nanombrahan siya komo ordinaryong escribiente sa Bureau of Audits. Dangan sa Philippine School of Commerce nagkua siya nin Accounting asin kan siya nasertipikaran komo sarong public accountant ninombrahan siyang Deputy Auditor kan Capiz.

Taon 1916, nagin na siyang District Auditor sunod-sunod sa Albay, Cebu asin Pangasinan. Kan siya ibinalik sa Manila nagin siyang Assistant Manager kan Department of Railroads and Industries. Pakatapos ginibo na siyang Manager kan Department of Provincial and Municipal Audits.

Huli sa ipinamalas niyang abilidad sa pagmamanehar, asin orog na huli sa saiyang integridad, si Presidente Herbert Hoover pinatukaw siya kan 1921 komo Insular Auditor. Siya an pinaka-enot na Pilipino na manombrahan igdi ta bago siya anas mga Amerikano an nagkarapot kan siring na pwesto.

Kan matogdas an Komunwelt kan Filipinas kan 1935, si Pres. Manuel Quezon pinatukaw siya bilang pinakaenot na Auditor General.

Kan magbungkaras an guerra kan 1941, siya natongod na yaon sa Amerika nagaadal kan mga relasyon pinansyal sa pag-ultan kan Amerika asin Pilipinas sa pangandam sa pagduhol nin katalingkasan sa Pilipinas. Kan naporma an government-in-exile kan Filipinas duman kadto sa Washington, siya man giraray an ginibong Auditor General. Siya man an nagin Finance Secretary kan si Sergio Osmeña nagtukaw na komo presidente kan taon 1945. Kan si Manuel Roxas na magtukaw, kapot niya pa an pwesto komo Secretary of Finance pero pakahaloy-haloy, nagdemitir na siya. Si Roxas kinua siya giraray na magtukaw komo myembro sa Hunta Direktiba kan Philippine National Bank asin bilang Chairman kan Civil Service Service Board of Appeals.

Kan si Ramon Magsaysay na magtukaw, pinabalik siya sa dating pwesto komo Secretary of Finance, asin bilang Chairman kan Monetary Board.

Kan Abril 1954, siya an namayo sa sarong survey mission sa Hapon asin an report niya kan saiyang misyon na inapod Hernandez Reports iyo an nagin base sa paghagad kan Filipinas nin reparasyon sa Hapon bunga kan dakulang danyos sa guerra.

Pakagadan ni Magsaysay kan 1957, siya pinasige sa ibang mga serbisyo sa gobyerno ni Pres. Carlos Garcia. Alagad, nagretiro naman siya. Haros limang polong taon (50) an serbisyo niya sa gobyerno. Siya aktibo man na maray sa mga katiriponan arog kan Bicol Association , Inc., asin poon 1954 abot 1958 siya an nagtukaw na Chairman kan Philippine National Red Cross.

Nagin man siyang presidente sa iba-ibang panahon sa mga minasunod na katiriponan: Philippine Institute of International Affairs, Philippine Institute of Accountants, Government Auditors Association, American Academy of Political and Social Sciences, Philippine Foundation of American Economic Association.

Kan temporario siyang nagretiro, pag-ultan kan taon 1947 asin 1954, presidente siya kan Bicol Electric Company igdi sa syudad kan Naga asin nagtogdas siya nin sadiring accounting firm sa Manila. Naorganisar niya man an Rural Bank of Nueva Caceres igdi sa syudad nin Naga na nanginabang na maray an mga para-oma. Sa mga enot na taon kan University of the East nagin siya duman bise-presidente. Kan 1948, nagmukna siya nin sadit na kolehiyo, an Nueva Caceres College. Kan taon 1954 ini ginibo nang tunay na unibersidad, asin inapod na sa pangaran na University of Nueva Caceres - an pinaka-enot na unibersidad na natogdas sa enterong kahiwasan kan solnopan nin Luzon, luwas kan Manila. An saiyang pagmukna kan unibersidad bako lang dakulaon na gayong kontribusyon sa pag-uswag kan ekonomiya kan Bikol kundi natawan nin labi-labing oportunidad an mga Bikolano na makamit an edukasyon na de kalidad na dai na kaipohan magpaManila.

Mga iba pang katongdan na kinaptan[baguhon | baguhon an source]

  • Presidente, Philippine Institute of Accountants
  • Presidente, Government Auditor's Association
  • Chairman, Civil Service Board Apeals
  • Presidente, Bicol Association
  • Miyembro sa Hunta Direktiba kan Philippine Band of Mercy
  • Chairman, National Fund Raising Campaign, Philippine National Red Cross

Kaapil sa mga minasunod na kasararoan[baguhon | baguhon an source]

  • Rotary Club, Manila
  • Philippine Institute of International Affairs
  • Philippine Institute of Accountants
  • American Academy of Political and Social Sciences
  • Philippine Foundation of America
  • American Economic Association

Siya man an autor kan librong "Philippine Currency Reform".

Pagromdom saiya[baguhon | baguhon an source]

Parke ni Jaime Hernandez sa Libmanan, Camarines Sur

Nin huli kan mga kawili-wiling naginibohan niya na bakong sa ordinaryong tawo, na nagdara nin dakulang pakinabang bako sana sa Kabikolan kundi sa bilog na Filipinas, minidbid asin tinawan siyang onra kan saiyang banwaan nin Libmanan, Camarines Sur. Sarong dakulang estatuwa niya an pinatindog sa publikong plasa kaini. Kan Hunyo 22, 1988, sa ri'gon kan Ord. nu. 88-015, ipinag'ngaran saiya kan ciudad nin Naga an dating kalye Igualdad, asin ngonyan Jaime Hernandez Ave. na.[1]

Mga onrang iginawad saiya[baguhon | baguhon an source]

Kan Pebrero 4, 1942, naako na siya sa American Bar. Kan Nobyembre 15, 1945, pakatapos kan termino niya bilang Auditor General, tinawan siyang plake sa "saiyang pag'osol kan halangkaw na integridad sa serbisyo nin Accountancy. Enero 26, 1960, sa pagretiro niya sa serbisyo , ginawadan siya nin Plake nin Pagpapahalaga huli sa maigot asin bulanos na pagkapot kan saiyang mga katongdan, Kan Pebrero 28, 1954, dinuholan siya kan Philippine Law School nin plake komo most outstanding alumnus of the year.

An Aquinas na Unibersidad sa ciudad nin Legazpi, kan Marso 7, 1977, ginawadan siya nin Degree of Doctor of Philisophy in Education, honoris causa huli sa halawig asin hararom na ambag niya sa lantad nin edukasyon asin huli sa pagtogdas niya kan pinaka-enot na unibersidad sa Kabikolan.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

Mga hihilngan[baguhon | baguhon an source]

  • Bacares, Randy P. Biographical Sketch of Dr. Jaime Hernandez

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Ginunuan[baguhon | baguhon an source]

  • Istorya kan Kabikolan. Jaime T. Malanyaon. 1991. AMS PRESS. 568 na boklit.
  • Retrato niya sinapi' sa magasin na Bicolandia. Vol. 1 No. 4. Marzo 1955, p. 41.
  • Impormasyon Tinao kan Museo kan Unibersidad nin Nueva Caceres.