Jump to content

735–737 Epidemya nin tipdas sa Japan

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

 

An 735–737 Japanese smallpox epidemic (天平の疫病大流行, Tenpyō no ekibyō dairyūkō; "Epidemic of the Tenpyō era") sarong epidemya nin tipdas na nagtaong sakit sa kadaklan na parte kan Hapon. Naggadan nin mga un-tersio (mga 1 milyon na indibidwal) kan bilog na populasyon kan Hapon, an epidemya nagkaigwa nin mahalagang sosyal, ekonomiko, asin relihiyosong mga epekto sa bilog na nasyon. [1]

Mga Ginikanan

[baguhon | baguhon an source]

Pirang dekada bago an paglatay kan helang, an mga opisyales kan korte sa Hapon nag-adoptar kan polisiya kan Tsina sa pag-uulat nin mga paglatay nin helang sa heneral na populasyon. [1] An praktis na ini sa pagrekord daku an naitabang sa pag-ila na tigdas an helang na nakaapekto sa Hapon kan mga taon 735–737. [2]

An padagos na pagdakul kan pakikipag-ulay asin komersyo sa pagitan kan Hapon asin kontinente kan Asya—direkta man o paagi sa Korea, nagresulta sa mas dakol asin mas grabeng mga paglatay nin mga nakakahawang helang, kabali an tigdas. An epidemya nin tigdas kan 735–737 naitala na nagpoon kan Agosto 735 sa siyudad nin Dazaifu, Fukuoka sa hilagang parte kan Kyushu. An helang pinagtutubod na idara nin sarong parasirang parasira (paraisda) na Hapon na nalunod an sakong barko matapos ma-stranded sa peninsula kan Korea. An helang marikas na naglakop sa bug-os na hilagang Kyushu kan taon na idto, asin nagpadagos sagkod sa sunod na taon. Kan 736, dakol na mga arkilang parag-uma sa Kyushu an nagagadan o binabayaan an saindang mga tanom, bagay na nagresulta sa maluya na ani asin, sa huli, tiggutom. [3] [4]

Kan taon 736 man, sarong grupo nin mga opisyal kan gobyerno kan Hapon an nag-agi sa amihanan na parte kan Kyushu mantang lalo pang naggagrabe an epidemya. Kan magsakit asin magadan an mga miyembro kan grupo, binayaan ninda an saindang orihinal na misyon papunta sa peninsula kan Korea. Pagbalik ninda sa kabisera na may tigdas, naging instrumento an grupo sa pagpalakop kan helang sa sirangan na parte kan Hapon, lakip an Nara. Padagos an paglala kan helang sa Hapon kan taon 737. Sarong manipestasyon kan dakulang epekto kan pandemya iyo an pagpalawig nin eksemsyon sa buwis sa bilog na Hapon kan Agosto 737. [5]

Base sa mga report piskal, an pagkagadan nin mga adulto tanganing sa epidemya nin tigdas kan 735–737 pigtatantya na nasa 25–35% kan bilog na populasyon kan Hapon, na sa ibang lugar, mas halangkaw pa an bilang nin nagadan. Apektado an gabos na lebel kan sosyedad. Dakul na mga noble sa korte an nagadan huli sa tigdas kan 737, kabali an apat na tugang na lalaki kan makusog na angkan sa politika—an Fujiwara: sinda iyo sinda Fujiwara no Muchimaro (680–737), Fujiwara no Fusasaki (681–737), Fujiwara no Umakai (694–737), asin Fujiwara no Maro (697–737). An saindang biglang pagkahale sa korte kan hade nagtugot sa pagsaka sa poder kan saindang karibal, si Tachibana no Moroe, na nagin halangkaw na opisyal sa korte ni Emperador Shōmu.

An epidemya dai sana nakagadan nin dakulang parte kan populasyon, kundi nagdulot man nin matinding dislokasyon, migrasyon, asin kawarasa nin balanse sa trabaho sa bilog na Hapon. An mga pinakahaloy na apektadong trabaho iyo an konstruksyon asin pag-uma, lalo na an pagkultibar nin paroy.

Pagsunod na epekto

[baguhon | baguhon an source]
An Daibutsuden sa Tōdai-ji

Apuwera sa pagtao nin mga eksemsyon sa buwis, an mga noble sa Hapon nagsagibo nin mga hakbang na dai kaagid bilang simbag sa mga epekto kan epidemya—tanganing mapundo an halangkaw na paglipat nin populasyon asin mapasigla liwat an mga komunidad nin paraoma. Halimbawa, pirang taon pagkatapos mapaghaloy an epidemya nin tigdas, an mga lider kan Hapon nagprobar na pasiglahon an produktibidad sa agrikultura sa paagi nin pag-alok nin pribadong pagsasadiri nin daga sa mga andam magtrabaho sa mga oma.. [6]

Siring man sa panahon na ini, si Emperador Shōmu—na nakakamati nin personal na paninimbagan sa trahedyang nangyari—pinadakula an opisyal na suporta sa Budismo sa paagi nin pagsugo sa pagtogdok kan dakulang templo na Tōdai-ji asin kan Daibutsu o dakulang estatuwa ni Buddha. Nagtao man siya nin dakulang suportang pinansyal para sa pagtogdok nin iba pang mga templong probinsyal (kokubunji [国分寺]), mga estatuwa, asin mga kaakibat na relihiyosong estruktura sa bilog na nasyon. An gastos sa pag-cast kan Daibutsu sana, sinasabing haros nagbangkarote sa nasyon.

Sa mga suminunod na siglo, an Hapon padagos na nakaeksperyensiya nin mga epidemya nin tigdas. Alagad pag-abot kan mga enot na parte kan ika-2 milenyo, an tigdas nagin endemiko na sa populasyon kan Hapon, kaya bako na ini kaipuhanon o nakakaraot nin huli sa mga pagputok kan helang. [7]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. Sam, Regi (February 2022). "TRACKING THE CHRONOLOGY OF EPIDEMICS AND PANDEMICS". Journal of Natural Remedies 21 (3): 100–105. https://www.researchgate.net/publication/358469806. 
  2. "The Spread of Disease along the Silk Roads: Smallpox". en.unesco.org. Retrieved 2023-10-12. 
  3. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. pp. 51–52. ISBN 9780674690059. 
  4. Irwin, Fairfax (1910). "Smallpox in Japan" (in en). Public Health Reports 25 (35): 1205–1208. doi:10.2307/4565307. https://www.jstor.org/stable/4565307. 
  5. "History of Smallpox | Smallpox | CDC". www.cdc.gov (in English). 2021-02-21. Retrieved 2022-11-25. 
  6. Jannetta, Ann Bowman (2014). Epidemics and Mortality in Early Modern Japan. Princeton University Press. p. 66. ISBN 9780691609935. 
  7. Hopkins, Donald R. (2002). The Greatest Killer: Smallpox in History. University of Chicago Press. p. 107. ISBN 9780226351681. 
  8. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 56. ISBN 9780674690059. 
  9. Jannetta, Ann Bowman (2014). Epidemics and Mortality in Early Modern Japan. Princeton University Press. p. 67. ISBN 9780691609935. 
  10. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 57. ISBN 9780674690059. 
  11. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 59. ISBN 9780674690059. 
  12. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. pp. 65–66. ISBN 9780674690059. 
  13. "Diseases of the Premodern Period in Japan". Archived from the original on 2018-11-11. Retrieved 2018-11-10. 
  14. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 69. ISBN 9780674690059. 
  15. Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 68. ISBN 9780674690059. 
  16. Bamforth, Chris (May 26, 2006), "The capital delights of Nara", The Japan Times 
  17. Jannetta, Ann Bowman (2014). Epidemics and Mortality in Early Modern Japan. Princeton University Press. pp. 68–69. ISBN 9780691609935. 
  1. ↑ TRACKING THE CHRONOLOGY OF EPIDEMICS AND PANDEMICS. https://www.researchgate.net/publication/358469806. 
  2. ↑ Irwin, Fairfax (1910). "Smallpox in Japan" (in en). Public Health Reports 25 (35): 1205–1208. doi:10.2307/4565307. https://www.jstor.org/stable/4565307. 
  3. ↑ Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 56. ISBN 9780674690059. 
  4. ↑ Jannetta, Ann Bowman (2014). Epidemics and Mortality in Early Modern Japan. Princeton University Press. p. 67. ISBN 9780691609935. 
  5. ↑ Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 59. ISBN 9780674690059. 
  6. ↑ Farris, William Wayne (1985). Population, Disease, and Land in Early Japan, 645–900. Harvard University Asia Center. p. 69. ISBN 9780674690059. 
  7. ↑ Jannetta, Ann Bowman (2014). Epidemics and Mortality in Early Modern Japan. Princeton University Press. pp. 68–69. ISBN 9780691609935. 
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=735–737_Epidemya_nin_tipdas_sa_Japan&oldid=293409"