Asosasyon kan mga Nasyon sa Sur-Subangan na Asya

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
(Nakatukdo hali sa ASEAN)
sagisag of Asosasyon kan mga Nasyon sa Sur-Subangan na Asya (ASEAN) Burmes: အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း Filipino: Samahan ng mga Bansa sa Timog Silangang Asya[1] Indones: Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara[2] Khmer: សមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ Lao: ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕະເວັນອອກສຽງໃຕ້ Malay: Persatuan Negara-negara Asia Tenggara[3] Instik: 东南亚国家联盟 Tamil: தென்கிழக்காசிய நாடுகளின் கூட்டமைப்பு Thai: สมาคมประชาชาติแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ Bietnames: Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á[4]
sagisag
Motto: "Sarong Pana'naw, Sarong Identidad, Sarong Komunidad"[5]
Kanta: "The ASEAN Way"
SekretaryaJakartaa
6°12′S 106°49′E / 6.200°S 106.817°E / -6.200; 106.817
Tataramon nin PagtatrabahoIngles[6]
Mga opisyalmenteng tataramon
of contracting states
Membership
Mga lideres
Lim Jock Hoi
Pagkakatugdas
8 August 1967
• Tsarter
Disyembre 16, 2008
Hiwas
• Total
4,522,518[7] km2 (1,746,154 sq mi)
Populasyon
• 2018 pigtatantya
651 million[8]
• Densidad
144/km2 (373.0/sq mi)
GDP (nominal)Pigtatantyang 2018 
• Kabuuhan
US$3.0 trilyon[9]
• Kada capita
US$4,600
HDI (2017)Increase 0.701b
halangkaw
Time zoneUTC+6:30 to +9 (ASEAN)
Websityo
ASEAN.org
  1. Address: Jalan Sisingamangaraja No.70A, South Jakarta.[10]
  2. Calculated using UNDP data from member states.
An mga bandera kan mga estadong miyembro nin ASEAN sa Jakarta, Indonesya
An Sekretariat kan ASEAN sa Jakarta, Indonesya

An Iribanan kan mga Nasyon sa Sur-Subangan na Asya o Asosasyon kan mga Nasyon sa Sur-Subangan na Asya(Tagalog: Samahan ng mga Bansa sa Timog-Silangang Asya[11] Ingles: Association of Southeast Asian Nations), na parating pinapalipot bílang ASEAN o Asean,[12][13], sarong pag'iriba na heopolitikal, pang-ekonomiya, asin pangkultura kan mga nasyon sa Sur-Subangan na Asya. Pigtugdas an ASEAN kan ika-8 kan Agosto 1967 dangan pigbilog ini orihinnal kan Indonesya, Malaysia, Pilipinas, Singapur, asin Tailandya. An mga obheto kaining iribanan na ini iyo an pagbusol nin pag-uswag kan ekonomiya, pag'uswag sosyal, pag'usol kan mga kultura sa mga kabali, dangan pagpapalakop nin katoninongan sa nasabing rona'.

Pagdugang nin mga kaapil[baguhon | baguhon an source]

Kan 7 Enero 1984, an Brunei nagin ika-anom na kaapil sa ASEAN[14] asin kan 28 Hulyo 1995, pakatapos kan Gerang Lipot, an Byetnam nagbali bilang ikapitong myembro.[15] An Laos asin Myanmar (dati apod Burma) nag'ayon sa pag'iriba kan 23 Hulyo 1997.[16] An Kambodya mabali kuta kadungan kan Laos asin Myanmar, alagad an coup kan 1997 asin iba pang kariribokan na internal iyo an nakaabala sa paglaog.[17] Alagad, ini nag'ayon na kan 30 Abril 1999 pakatapos kan kariribokan asin nagin nang pusog an gobyerno kaini.[16][18]

Sa presente (2023), an bilang na kaapil sa ASEAN yaon na sa sampolong (10) nasyon: 1. Brunei 2. Kambodya 3. Indonesya 4. Laos 5. Malaysia 6. Myanmar 7. Filipinas 8. Singapur 9. Tailandya asin 10. Byetnam

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "Ang Saligang Batas ng ASEAN" [The ASEAN Charter] (PDF) (in Filipino). Association of Southeast Asian Nations. Archived from the original (PDF) on 10 January 2018. Retrieved 10 January 2018. 
  2. "Piagam Perhimpunan Bangsa-Bangsa Asia Tenggara" [The ASEAN Charter] (PDF) (in Indonesian). Association of Southeast Asian Nations. Archived from the original (PDF) on 15 December 2017. Retrieved 10 January 2018. 
  3. "Piagam Persatuan Negara Asia Tenggara" [The ASEAN Charter] (PDF) (in Malay). Association of Southeast Asian Nations. Archived from the original (PDF) on 10 January 2018. Retrieved 10 January 2018. 
  4. "Hiến chương của Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á" [The ASEAN Charter] (PDF) (in Vietnamese). Association of Southeast Asian Nations. Archived from the original (PDF) on 10 January 2018. Retrieved 10 January 2018. 
  5. "ASEAN Motto". ASEAN.org. ASEAN. Retrieved 9 May 2015. 
  6. ASEAN Charter (PDF). Association of Southeast Asian Nations. p. 29. Archived from the original (PDF) on 9 November 2015. Retrieved 29 October 2015. Article 34. The working language of ASEAN shall be English. 
  7. "Selected Basic ASEAN Indicators" (PDF). ASEAN.org. ASEANstats. Archived from the original (PDF) on 4 September 2015. Retrieved 9 May 2015. 
  8. "Report for ASEAN populations". imf.org. International Monetary Fund. Retrieved 18 April 2018. 
  9. "Report for ASEAN GDP (nominal)". imf.org. International Monetary Fund. Retrieved 18 April 2018. 
  10. "ASEAN Centres & Facilities". ASEAN. Association of Southeast Asian Nations. Retrieved 16 September 2015. 
  11. "Ang Saligang Batas ng ASEAN" (PDF). Association of Southeast Asian Nations. Archived from the original (PDF) on 2018-01-10. Retrieved Enero 10, 2018.  Check date values in: |access-date= (help)
  12. http://www.gmanetwork.com/news/story/282707/ulatfilipino/balitangpinoy/pnoy-umalis-na-patungong-cambodia-para-sa-asean-summit-biyahe-gagastusan-ng-p11-m
  13. http://www.gmanetwork.com/news/story/266003/ulatfilipino/balitangpinoy/ilang-miyembro-ng-asean-dismayado-sa-di-paglabas-ng-summit-ng-pahayag-ukol-sa-west-phl-sea[permanent dead link]
  14. "Background Note:Brunei Darussalam/Profile:/Foreign Relations". US State Department. Archived from the original on 4 June 2019. Retrieved 6 March 2007.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  15. "Vietnam in ASEAN: Toward Cooperation for Mutual Benefits". ASEAN Secretariat. 2007. Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 28 August 2009. 
  16. 16.0 16.1 Carolyn L. Gates; Mya Than (2001). ASEAN Enlargement: impacts and implications. Institute of Southeast Asian Studies. ISBN 978-981-230-081-2. 
  17. "Diplomatic pragmatism: ASEAN's response to the July 1997 coup | Conciliation Resources". www.c-r.org. Retrieved 2021-02-27. 
  18. "Statement by the Secretary-General of ASEAN Welcoming the Kingdom of Cambodia as the Tenth Member State of ASEAN: 30 April 1999, ASEAN Secretariat". ASEAN Secretariat. 2008. Archived from the original on 11 May 2011. Retrieved 28 August 2009. 

[[Kategorya: