Jump to content

Agustín Sumuroy

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Agustín Sumuroy
Rebulto sa Rizal Park, Luneta
Kagadanan1650
Iba pang mga ngaranJuan Sumuroy
TrabahoLider militar

Si Agustín Sumuroy (mas bantog sa pangaran na Juan Sumuroy) sarong Filipinng heroe asin lider na Waray kan Sumuroy Rebelyon, sarong pagtumang ginibo kan mga katutubong Filipino kontra sa kolonyal Ewpanyol na pwersa na ini nangyari sa Visayas kan 1649–1650. [1]

Si Agustin Sumuroy iyo an sinasabing heroeng Waray sa Palapag, Northern Samar na rebelyon durante kan panahon nin Espanyol mga taon 1649 abot 1650.[2]

Magkapirang personalidad an imbwelto igdi sa nasabing pag'alsa: Don Juan Ponce (Ponce iyo an apelyido), lider kan grupo; Don Pedro Caamug (Caamug iyo an apelyido), an ikaduwang lider iyo si Agustín Sumuroy. An pangaran na Juan Ponce Sumuroy kun minsan pinapanogod ki Agustín huli sa pagkaribong kan mga pangaran ninda na Juan Ponce asin Agustín Sumuroy.

The citation of the statue

An Pag'alsa ni Sumuroy sa Samar

[baguhon | baguhon an source]

Kan 1649, si Gobernador Heneral Diego Fajardo nagsugo na magpadara nin mga kalalakihan sa astillera nin Cavite. An pagsugo na ini nagpukaw nin kaanggotan sa mga tawo asin, sa pamamayo ni Sumuroy, an banwa nin Palapag, Samar nag'alsa. An kura paroko sa banwaan nagadan resulta kaini, kan Hunyo 1 asin igdi na nagpoon an bokbokan.

An rebelyon naglakop sa Masbate, Cebu, Camiguin, asin Albay; asin si Sumuroy nagpangyari sa pinagsarong pwersang Kastila asin Filipinong mga tropa. May istorya na an sarong Espanyol na kumander nagtangro nin dkaulang kwarta para sa payo ni Sumuroy, an rebelde an ipinadara payo nin orig.

An pag'alsa natapos kan Hulyo 1650 kan an pwersa kan gobyerno nakaasba sa paglikos sa pwersa kan rebelde sa kuta kaini, An ina ni Sumuroy nadamay nagadan asin an mga rebelde saro-saro nang nagsuko. Kataposi, an mga rebelde nagbaliktad asin ginadan si Sumuroy, an payo niya dinara sa gobernador heneral.[3]

Si Sumuroy pig'onra sa pagtaong pangaran sa sarong species nin gecko, an Cyrtodactylus sumuroi, sarong buru-buaya na endemiko sa Samar.[4]

  1. "Commentary: Remembering the seldom-remembered heroes". Philippines Information Agency. 28 August 2007. 
  2. "Sumuroy Killed Father Barberan: Start of Palapag Rebellion". The Kahimyang Project (in English). 2012-05-31. Retrieved 2024-06-03. 
  3. Halili, M.C. (2010). Philippine History. Rex Book Store, Inc.
  4. Plantilya:EMBL species www.reptile-database.org.