Jump to content

Araceli Limcaco-Dans

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

 

Araceli Limcaco-Dans
Kamundagan(1929-12-09)Desyembre 9, 1929
Manila, Filipinas
KagadananError: Need valid death date (first date): year, month, day
Quezon City, Filipinas
NasyunalidadFilipino
Iba pang mga ngaranCheloy Dans
Alma materUniversity of the Philippines
IstiloStill life, realism, portraits
AgomJose P. Dans, Jr. (nagadan kan 1998)
Mga gawadCultural Center of the Phillppines' Centennial Award for the Arts
Mga onraPresidential Medal of Merit

Si Araceli Limcaco-Dans (Disyembre 9, 1929 - Mayo 18, 2024) sarong Filipinong pintor asin edukador. Bantog siya sa saiyang trabaho gamit an calado na borda sa manlaen-laen na paagi. An saiyang enot na trabaho nagpoon sa mga retrato, alagad dai nahaloy nagbalyo sa still life asin realismo sa huri kan saiyang karera.

Amay na buhay asin edukasyon

[baguhon | baguhon an source]

Si Araceli Limcaco-Dans namundag sa Manila aki ni Eleuterio Limcaco, sarong insurance saleman, asin Regina Fernandez, sarong kagharong. [1] An saiyang pagkaaki sarong iriwal na may danay na iriwal sa pag-ultanan kan mga magurang, mga kadepisilan sa pinansiyal, asin kadaihan nin karigonan sa ekonomiya huli sa gera . Sa hoben na edad, si Araceli nakahanap nin pagdulag asin karangahan sa paagi nin arte, asin dai nahaloy napag-araman na ini sarong pangangaipo kan an saiyang mga magurang nagbulag asin siya nagin biglang parasustento. An saiyang ina, na ngonyan sarong nagsosolong ina nin apat na aki, kaipuhan na balansehon an pinansiyal tanganing suportaran si "Cely" asin an saiyang mga tugang na si Fidelis, Ofelia, asin Regina. Si Cely makakatabang asin makakakua nin dagdag na kwarta sa paagi nin pagpabakal nin mga retrato. An saiyang tugang na si Fidelis nagdakula na magin sarong padi asin kan 1975, inordinahan ni Arsobispo Jaime Cardinal Sin bilang pinakaenot na kura paroko kan Good Shepherd Shrine and Parish, na ngonyan midbid bilang Novaliches Cathedral .

Kan mahiling an saiyang advanced na kakayahan sa pagdrowing, pinalista siya kan ama ni Cely sa Santa Rosa College sa Intramuros, kun saen siya sana an aki sa mga adulto sa klase. Nagpoon siyang magdrowing nin mga komiks na propaganda durante kan pananakop kan Hapon, asin orog pang pinauswag an saiyang talento sa pagkomisyon nin mga retrato sa paagi nin pagdrowing nin mga Amerikanong suldados durante kan saiyang mga taon sa hayskul sa Philippine Women's University .

An saiyang pambihirang mga kakayahan nakakua kan atensyon kan kaidto-Dean asin National Artist na si Fernando Amorsolo, na nag-admitir saiya sa University of the Philippines School of Fine Arts. Si Amorsolo nagin sarong mentor asin amigo, asin ilalaag si Cely sa mga senior classes dawa ngani freshman pa sana siya. Sa kahurihurihi, tinogotan siyang maggradwar pagkatapos sana nin tolong taon sa kolehiyo. [2] An saiyang mga kaklase iyo sinda Juvenal Sanso, Pitoy Moreno, Larry Alcala, asin Napoleon Abueva, kaiba an iba pa. [3]

Simoy ng Pula, 2005, watercolor

Ngonyan na may bansag na "Cheloy", nagtabang siya sa pagtogdas kan Departamento kan Pinong Arte sa Unibersidad nin Kababaihan kan Filipinas kan 1950. Si Cheloy nagtabang man na maibalik an programa sa arte kan Ateneo de Manila Grade School Department kan 1963. Poon 1964 sagkod 1968, siya an nag-host kan Ateneo Educational Television. Kan 1968, siya an nagmukna kan Philippine Art Educators Association kaiba si Brenda Fajardo, na nagsirbe bilang pinakaenot na Presidente kaini.[4] Kan huring parte kan dekada 90, si Cheloy nagsirbe bilang Presidente kan UP Fine Arts Alumni Association.

Mantang nagpoon siya sa mga retrato, an kadaklan kan saiyang mga obra naggamit nin still life sa paagi nin pagbugtak nin mga bagay na daing buhay sa temang realismo . An mga paborito niyang gamit iyo idtong parati makukua sa sadiri niyang hardin - mga burak, mga dahon na mara, mga rake, mga walis, mga hanger na alambre, asin mga karton - na parati naglaladawan kan buhay Pilipino sa kadukhaan. An sadiring personal na eksperyensya ni Cheloy ginamit bilang tema sa bilog niyang karera, siring man an pagkababae, pagkamoot, pagkawara, pagtubod, kasalan, asin paglaom. An saiyang arte kadaklan gibo sa watercolor, acrylic, o oil.

Si Cheloy nag-eksperimento man sa eskulturang papel na dalipay, na nagtapos sa sarong eksibit kan 2016 na inaapod na "Ang Mundo ni Inay". [5]

Sumbrero ni Mang Temyong, 1991, watercolor

An saiyang pinaka-aklamadong obra iyo an saiyang komplikadong serye nin mga pintura sa calado . An calado sarong tradisyonal na Filipinong bukas na hilo na hinabol hale sa lanot nin pinya, na parati ginagamit sa paggibo kan barong tagalog . An mga obra ni Cheloy itinampok sa kadakol na mga landmark, arog kan National Museum of Fine Arts, an Ayala Museum, BenCab Museum, an Coconut Palace, an Regina Rica, asin an Quiapo Church .

Si Cheloy nakaresibe nin kadakol na mga premyo na nagbibisto sa saiyang trabaho, orog na, an Mariang Maya Award para sa Outstanding Achievement in Visual Arts kan UP Sigma Delta Phi kan 1993, [6]asin an Cultural Center of the Philippines ' Centennial Award for Painting and Art Education kan 1999 [7] Kan 2018, siya nagin resipyente kan Presidential Medal of Merit . [8]

Buhay pampamilya asin huring mga taon

[baguhon | baguhon an source]

Kan maggradwar kan 1950, asin nagsunod sa sadol kan espirituwal na mentor, prinsipal asin dekano na si Fr. Si John Delaney, si Cheloy naagom an saiyang namomotan sa kolehiyo, an inhenyero na si Jose P. Dans Jr. [9] Nagkaigwa sinda nin 10 aki asin 29 na makoapo. Si Jose Jr. nagpadagos sa pagserbi sa irarom kan administrasyon ni Marcos bilang pinakaenot na Sekretaryo (na midbid kaidto bilang Ministro) kan Transportasyon asin Komunikasyon kan nasyon. Nagadan siya kan 1998.

Si Cheloy nagadan kan Mayo 18, 2024, sa edad na 94. [10]

Mga Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. "Stories of Araceli Dans". Art+ Magazine (in English). Retrieved 2024-05-23. 
  2. "Painting to Live: The Remarkable Story of 90-Year-Old Filipina Artist Araceli Dans". UP Alumni Website (in English). 2018-11-19. Retrieved 2024-05-23. 
  3. Singian, Lala (2024-05-22). "In memoriam: Filipina artist Araceli Dans". Lifestyle.INQ (in English). Retrieved 2024-05-23. 
  4. "In Loving Memory of Araceli Limcaco-Dans". UP College of Fine Arts (in English). 2024-05-20. Retrieved 2024-05-23. 
  5. Lee, Gabriela (2016-09-10). "Araceli Limcaco Dans vivifies 'Ang Mundo ni Inay' at ArtistSpace". INQUIRER.net (in English). Retrieved 2024-06-03. 
  6. "Mariang Maya Awardees - UP Sigma Delta Phi" (in English). 2021-09-14. Retrieved 2024-06-01. 
  7. "Lace and Legacy: Araceli Limcaco Dans (1929-2024)". Kanto - Creative Corners (in English). 2024-05-21. Retrieved 2024-05-23. 
  8. CEDTyClea (2024-05-21). "Artist of calado embroidery Araceli Dans, 95". BusinessWorld Online (in English). Retrieved 2024-05-23. 
  9. "Araceli Dans at 86: 'I just paint and paint'". Lifestyle.INQ (in English). 2016-10-22. Retrieved 2024-06-01. 
  10. Abad, Ysa (2024-05-21). "Renowned painter Araceli Limcaco-Dans dies at 94". RAPPLER (in English). Retrieved 2024-05-23. 

[[[Kategorya;Mga 2024 na kagadanan]]