Jump to content

Bashar al-Assad,

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Si Bashar al-Assad

Si Bashar al-Assad (Arabe: بشار الأسد‎, Baššār al-ʾAsad; namundag Septyembre 11, 1965) iyo an Presidente kan Siryanong Arabong Republika, asin Sekretaryo Rehiyunal kan Partido Ba'ath. Nagin siyang presidente kan 2000 pakagadan kan ama niyang si Hafez al-Assad na namoon sa Sirya nin 29 taon.

Kaamayan kan buhay, edukasyon asin karera

[baguhon | baguhon an source]

Si Bashar al-Assad namundag sa Damascus kan Septyembre 1965, aki ni Aniseh (Makhluf kan dai pa naagom) asin ni Hafez al-Assad. Kan enot si Bashar daing gayong ambisyon sa pulitika mala ta si ama niya pig'aandam an saiyang matuang tugang, si Basil al-Assad, na iyo an magsunod asin magsalidang presidente. Si Bashar nag'adal nin optalmolohiya sa Unibersidad kan Damascus kan 1988 asin naghubo sa London kan 1992 sa pagpadagos sa pag'adal. Inapod siyang magbalik kan 1994 ta magbali sa pwersa armada kan Sirya kan an tugang niyang si Basil magadan sa aksidente sa awto. Si Bashar nag'entra sa akademyang militar sa Homs, norte kan Damascus, pakagadan ni Basil, asin hidale na isinakat sa ranggo asta nagin koronel kan Enero 1999. Huli sa nangyaring aksidente, siya na an nagin tagamana sa pwesto kan saiyang ama. Kan magadan an amang si Assad kan taon 2000, si Bashar pignombrahan pamayo kan Partido Ba'ath asin kan Army, dangan naelihir presidente na mayong katampad na kalaban sa sarong eleksyon na sinabi kan rehimen lakopan na gayong suporta (97.2% kan boto), pero ini pigpangyari kan an Najlis Al Sha'ab (Parlamento) dalidaling ihinuros an minimong edad sa kandidato hale sa 40 pababa 34, na iyo an edad ni Bashar kan mag'eleksyon. Kan Mayo 27, 2007 si Bashar naaprobaran naman na magtukaw bilang presidente sa ikaduwang pitong-taon na termino, na nagluluwas sa opisyal na resulta an nakuang boto niya 97.6% kan botante. Sa eleksyon na ini mayo naman siyang kalaban.

Si Assad lampyagaw, mala ta natindog 189 cm (6 piye 2 pul.). Matalasay siyang magtaram Ingles, maray man magtaramtaram nin Pranses ta nag'adal kawasa sa Pranses-Arabong eskwelahan na al-Hurriyah sa Damascus, bago siya nagpasiring sa eskwelahan medikal sa Facultad nin Medisina, Unibersidad kan Damascus. Natapos niya an residency niyang training sa optalmolohiya duman sa Tishreen Military Hospital na yaon man sa Damascus. Pakatapos kani, nagdiretso siyang London kun saen nagkua siyang subspecialty training sa optalmolohiya sa Western Eye Hospital.[1] Dai na niya tinapos an pormal niyang training huli sa dai linalaoman na pagkagadan kan saiyang tugang. Si Bashar staff colonel sa Siryanong militar.[2]

Kan Desyembre 2000, inagom ni Bashar si Asma Assad, nee Akhras, sarong Siryano sa Acton (solnopan kan London) na saiyang nanompongan sa Reyna Unido ta igdi man namundag asin nagdakula ngane. Kan Desyembre 3, 2001, sinda nagkaaki kan matua ninda, nginaranan Hafez. bagay na kapangaran kan lolo. May duwa pa sindang aki: si Zein, namundag Nobyembre 5, 2003, asin si Karim, namundag Desyembre 16, 2004.

Pagkapresidente

[baguhon | baguhon an source]

Sa palakaw niya sa sadiring nasyon, siya natutuyaw na gayo ta mayo an pagrespeto sa diretsong pangtawo, sa maluyang pagmaneho kan ekonomiya asin kan korupsyon sa administrasyon. Sa luwas na pakitrato, siya maboses na kritiko kan Estados Unidos asin kan Israel. An Partido Ba'ath malinaw na iyo an may kontrol kan parlamento, asin deklaradong namamayong partido kan estado. Kan dai pa siya hararom natapsok sa pulitika, an saiyang papel publiko iyo an magin pamayo kan Syrian Computer Society na iyo an nagpalaog kan Internet sa Sirya kan 2001. Nagin siyang presidente huli lamang ta si pigmamanok na magin presidente kan saiyang ama, an tugang niyang si Basil, nagadan sa aksidente asin nataas siya sa pwesto sa sarong reperendum kan 2000. Pinaghuna siyang magin mas liberal kisa sa saiyang ama. Sa sarong interbyu, sinabi niya na an demokrasya maray na ksasangkapan sa "pagpa'asenso kan buhay" pero nagrason na dai mahihidale an paggamot kan demokrasya sa saiyang nasyon. Sinasabi na dai man ginintahan an buhay-buhay sa Sirya poon kan siya nagtukaw sa poder. May hiron sa reporma na nagbungkaras kuta sa inapod na Damascus Spring, na huli kaini si al-Assad isinara an Preso Mezzeh asin pinaluwas an ginatos na mga preso pulitikal. Alagad, dai man sana naghaloy lakopan naman an pan'iipit sa sarahotan na may peligro sa seguridad.

Rebelyon sa Sirya

[baguhon | baguhon an source]

Sa presente, si al-Assad nag'aagi sa grabeng krisis sa saiyang nasyon. Makuri na an kariribokan sa nasyon huli ta an mga namamanwaan nagtutumang na asin naghahagad nin lakopan na reporma sa gobyerno. Alagad, an saiyang gobyerno orog na nagtatagas asin tinatayang lampas nang walong ribong katawo an nagkagaradan bunga kan nagkikilaban na an saiyang mga nasasakopan asin nagbutwa na an tunay na pagrerebelde na nagkapot nang armas laban sa saiyang pamomoon asin dakul nang elemento sa saiyang hokbo an nagkakampi na sa mga rebelde.[3]

Sabi ni Rifaat al-Assad, an saiyang tiyoon, dai na mahahaloy an pagkapot poder kan saiyang sobrinong si Bashir al-Assad, ta lakop na sa bilog na Sirya an pagtutumang sa gobyerno.[4]

Paglagpak kan Rehimen Assad

[baguhon | baguhon an source]

Kan Nobyembre 2024, sarong koalisyon nin mga rebeldeng Siryako nagbunsod nin magkapirang opensibo tumang sa nasyon sa tuyong mapatalsik si Assad.[5][6] Kaagahan kan 8 Desyembre, kan an mga tropang rebelde naglaog sa Damascus, si Assad nagdulag asin kuminaripas pasiring Moscow asin pigwarasan nin political asylum kan Gobyernong Ruso.[7][8] Dangan pagkahapon kaidto, an Damascus naglagpak sa mga pwersang rebelde, asin an Rehimen Assad nagrampaog.[9][10][11]

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. Beeston, Richard; Blanford, Nick (22 October 2005). "We are going to send him on a trip Bye bye Hariri Rot in hell". The Times (London). http://www.timesonline.co.uk/tol/news/world/middle_east/article581373.ece. Retrieved on 26 April 2010. [permanent dead link]
  2. "Transcript of Al assad". Transcripts.cnn.com. 2000-06-10. Archived from the original on 2018-10-05. https://web.archive.org/web/20181005011806/http://transcripts.cnn.com/TRANSCRIPTS/0006/10/bn.01.html. Retrieved on 2010-08-03. 
  3. http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-17483891
  4. http://www.bbc.co.uk/news/world-middle-east-17594988
  5. Abdulrahim, Raja (7 December 2024). "The leader of Syria's rebels told The Times that their aim is to oust al-Assad". The New York Times. Retrieved 7 December 2024. 
  6. "Syrian army command tells officers that Assad's rule has ended, officer says". Reuters. 
  7. Gebeily, Maya; Azhari, Timour (8 December 2024). "Syria's Assad and his family are in Moscow after Russia granted them asylum, say Russian news agencies". Reuters. Retrieved 8 December 2024. 
  8. "Bashar al-Assad and family given asylum in Moscow, Russian media say". BBC News. 
  9. "Syrian rebels topple President Assad, prime minister calls for free elections". Reuters. 7 December 2024. https://www.reuters.com/world/middle-east/syria-rebels-celebrate-captured-homs-set-sights-damascus-2024-12-07/. 
  10. https://www.cbc.ca/news/world/syria-damascus-falls-to-rebels-1.7404700
  11. "Syria's President Bashar al Assad is in Moscow and has been granted asylum, confirms Russian state media". 8 December 2024. https://uk.news.yahoo.com/syrias-president-bashar-al-assad-175000548.html.