Behemoth

An Behemoth ( /b ɪ ˈ h iː m ə θ , ˈ b iː ə -/ ; , bəhēmōṯ ) sarong hayop gikan sa biblikal na Libro ni Job, asin sarong porma kan primeval chaos-monster na linalang nin Diyos sa kapinunan kan paglalang ; siya ipinares sa ibang halimaw na may kariribokan, si Leviatan, asin susog sa huring tradisyon kan mga Judio pareho sindang magigin kakanon para sa mga matanos sa katapusan kan panahon. Sa metapora, an pangaran nagin ginagamit para sa arin man na labi-labi kadakula o makapangyarihan na entidad.
Etimolohiya
[baguhon | baguhon an source]An Hebreyong tataramon na behemoth igwa nin parehong porma sa plural kan Hebreyong nombre na בהמה behemah na an boot sabihon 'hayop', na nagsusuherir nin sarong augmentative na boot sabihon 'dakulang hayop'. Alagad, may mga nagteteorya na an tataramon pwedeng gikan sa sarong tataramon na Ehipto na may pormang pꜣ jḥ mw 'an baka-tubig' na an boot sabihon ' hippopotamus ', na binago kan etimolohiya kan mga tawo sa Hebreo tanganing makaagid sa behemah . [1] Alagad, an fraseng ini na may kahulugan na ini dai napatunayan sa arin man na yugto kan Ehipto. [2] Bago pa man an pag-decipher kan Suanoy na Ehipto kan amay na ika-19 siglo igwa nin lakop na pagmidbid kan biblikal na higante sa hippopotamus. An tataramon para sa hippopotamus sa Ruso nagdadanay na gikan sa behemoth (бегемот), sarong kahulugan na naglaog sa tataramon kan kabangaan kan ika-18 siglo. [3][4]
Paglaladawan sa Bibliya
[baguhon | baguhon an source]
An Hebreong tataramon na behemoth nasambitan sana nin sarong beses sa teksto kan Bibliya, sa sarong diskurso gikan sa nguso nin Dios sa Libro ni Job . Ini sarong enot na linalang na linalang nin Dios asin makapangyarihan na marhay na an Dios sana an makakadaog saiya:
Take now behemoth, whom I made as I did you;
He eats grass, like the cattle.
His strength is in his loins,
His might in the muscles of his belly.
He makes his tail stand up like a cedar;
The sinews of his thighs are knit together.
His bones are like tubes of bronze,
His limbs like iron rods.
He is the first of God’s works;
Only his Maker can draw the sword against him.
The mountains yield him produce,
Where all the beasts of the field play.
He lies down beneath the lotuses,
In the cover of the swamp reeds.
The lotuses embower him with shade;
The willows of the brook surround him.
He can restrain the river from its rushing;
He is confident the stream will gush at his command.
Can he be taken by his eyes?
Can his nose be pierced by hooks?— Job 40:15-24[5]
An pasahe sa huri ipinares si Behemoth sa halimaw sa dagat na si Leviathan, parehong mga pinaghalo na mga mitolohikong linalang na may dakulang kusog na dai malalaoman na kontrolon kan mga tawo, alagad pareho sindang nabawasan sa estado nin banal na mga ataman na hayop. [ 1 ]
Mga huring interpretasyon
[baguhon | baguhon an source]Sa mga apokripa asin pseudepigrapha kan mga Judio, arog kan ika-2 siglo BC na Libro ni Enoc ( 60:7–10 ), si Behemot iyo an dai madadaog na lalaking halimaw sa daga, na nag-eerok sa sarong dai nahihiling na disyerto ( Duidain ) sa sirangan kan Hardin nin Eden, siring na an Leviatan iyo an enot na babaeng semonster, " Si Ziz an enot na halimaw sa kalangitan. Siring man, sa pinakasuanoy na seksyon kan Ikaduwang Libro ni Esdras ( 6:47–52 ), na isinurat kan mga AD 100 ( 3:1 ), an duwa ilinaladawan na nag-eerok sa kabukidan asin kadagatan, sunod-sunod, pagkatapos na magkasuhay sa lambang saro, huli sa kakulangan kan dagat na maglaog sainda pareho. Siring man, sa kontemporanyong Syriac Apocalypse of Baruch ( 29:4 ), sinasabi na si Behemot maluwas sa saiyang pagsolo sa daga, asin an Leviatan maluwas sa dagat, asin na an duwang higanteng halimaw, na linalang sa ikalimang aldaw, magseserbing kakanon para sa mga pinili, na makakaligtas sa mga aldaw kan Mesiyas. [6]
An sarong Judiong rabinikong osipon naglaladawan nin sarong dakulang ralaban na mangyayari sa pag-oltanan ninda sa katapusan kan panahon: "sinda magkakasundo asin makikipaglaban, sa saiyang mga sungay an Behemot mabagsak na may kusog, an sira [Leviathan] malukso tanganing sabaton siya gamit an saiyang mga palikpik, na may kapangyarihan. An saindang Kaglalang madolok sa sainda gamit an saiyang makapangyarihan na espada [asin gagadanon sindang duwa]"; dangan, "gikan sa magayon na kublit kan Leviatan, an Dios magibo nin mga canopy tanganing istaran an mga matanos, na makakan kan karne kan Behemot asin kan Leviatan sa tahaw nin dakulang kaogmahan asin kaogmahan." Sa Haggadah, an kusog kan Behemoth minaabot sa pinakahalangkaw na punto kaini sa summer solstice kan lambang taon solar (mga 21 Hunyo). Sa panahon na ini kan taon, an Behemot nagpapaluwas nin makosog na pag-ungal na nagpapatakig sa gabos na hayop sa takot, asin sa siring nagigin sinda bakong gayong mabangis sa laog nin sarong taon. Bilang resulta, an maluyang mga hayop nabubuhay na ligtas na harayo sa abot kan layas na mga hayop. An mitolohikong pangyayaring ini ipinapahiling bilang sarong halimbawa nin banal na pagkaherak asin karahayan. Kun mayo an pag-ungal ni Behemoth, sabi kan mga tradisyon, an mga hayop magigin mas layas asin mabangis, asin kun kaya maglilibot na nagbubuno sa lambang saro asin sa mga tawo.
An mga modernong interpretasyon kan Behemoth may tendensiyang mahulog sa nagkapirang kategorya:
- An Behemoth sarong hayop kan modernong natural na kinaban, na parati an hippopotamus (halimbawa sa Ruso kun saen an tataramon na begemot mas parati na nanonongod sa hipopotamo imbes na an Biblikal na hayop), dawa ngani an elepante asin karabaw sa tubig pwede man na mga kandidato. An gabos na tolo nagkakakan nin doot asin nag-uungal kaini arog kan gigibohon nin sarong baka, asin igwa nin mga naghihiro, mahibog na mga ikog na nag-uugoy sa kaparehong paagi kan sarong Lebanese cedar -tree.
- An Behemot sarong imbensyon kan pararawitdawit na nagsurat kan Libro ni Job.
- An Behemot asin Leviathan parehong magkasuhay na mga mitolohikong hayop na may kariribokan.
Dugang pa, an nagkapirang pundamentalista na creationist, arog kan Kristiyanong organisasyon na Answers in Genesis, naghihingako na an Behemoth sarong klase nin sauropod o iba pang dinosaur base sa pagkumpara kan ikog sa sarong poon nin sedro . [7]
Mga reperensya sa literatura
[baguhon | baguhon an source]
An pilosopong politikal kan ika-17 siglo na si Thomas Hobbes nginaranan an Long Parliament na 'Behemoth' sa saiyang librong Behemoth . Ini kaiba an saiyang libro nin teorya politikal na nagkukua kan mga leksyon kan Gera Sibil kan Ingles, an mas bantog na Leviathan .
An Dictionnaire Infernal na bersyon kan Behemoth sarong demonyo na nakakaagid sa sarong elepante na may bilog na tulak. Nagtatrabaho siya bilang bantay sa impiyerno para ki Satanas asin namamahala sa mga bangkete sa Impyerno mantang igwa nin marhay na boses sa pagkanta.
An Behemoth nasambit man sa opera, Nixon in China, na pigkompuesto ni John Adams, asin isinurat ni Alice Goodman . Sa pagpoon kan enot na akto, an koro nag-aawit nin "An mga tawo iyo an mga bayani ngonyan, si Behemoth an nagbubutong kan arado kan mga paraoma" nin nagkapirang beses.
An Rusong parasurat na si Mikhail Bulgakov naggamit nin sarong demonyong pusa na may pangaran na Behemoth bilang sarong karakter sa saiyang nobelang The Master and Margarita . Sa libro an pusa nakakataram, nakakalakaw sa duwang tabay asin parte kan grupo ni Woland na nagrerepresentar ki Satanas .
An webnovel na Worm nagtatampok kan mga Endbringers, sarong trio nin mga halimaw na pararaot kan syudad na an pangaran Behemoth, Leviathan, asin an Simurgh .
Hilingon man
[baguhon | baguhon an source]- Bamot
- Bahamut
- Bambotus, suanoy na pangaran kan Salog Senegal
- An Hayop (Kapahayagan), duwang hayop na ilinadawan sa Bagong Tipan
- Dābbat al-Arḍ
- Libro ni Job sa mga manuskritong may ilaw na Byzantine
- An Higanteng Behemoth, sarong Amerikano-Britikong pelikula nin higanteng halimaw na science fiction
- Tarasque
- Behemoth (nobela), nobela ni Scott Westerfeld
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "behemoth, n.". OED Online. Retrieved September 29, 2020.
- ↑ "Thesaurus Linguae Aegyptiae - Login". aaew2.bbaw.de. Archived from the original on 2022-09-27. Retrieved 2021-03-03.
- ↑ "бегемот translations, 6 examples and declension". en.openrussian.org. Retrieved 2025-02-04.
- ↑ "Словарь Академии Российской". runivers.ru. Retrieved 2025-02-04.
- ↑ "Job 40:15–16". www.sefaria.org.
- ↑ Hirsch, Emil G.; Kohler, Kaufmann; Schechter, Solomon; Broydé, Isaac. "Leviathan and Behemoth". Jewish Encyclopedia.
- ↑ "Could Behemoth Have Been a Dinosaur?". Answers in Genesis (in English). Retrieved 2022-11-13.
Bibliograpiya
[baguhon | baguhon an source]
- Coogan, Michael D. (2004). "Behemoth". In Metzger, Michael David, Bruce Manning; Coogan, Michael D. The Oxford Guide to People & Places of the Bible. Oxford University Press. ISBN 9780195176100.
- Dell, Katharine J. (2003). "Job". In Dunn, James D. G.; Rogerson, John William. Eerdmans Bible Commentary. Eerdmans. ISBN 9780802837110.
- Ginzberg, Louis (2006). Legends of the Jews. V. Cosimo. ISBN 9781596057920.
- Uehlinger, C. (1999). "Behemoth". In Toorn, Karel van der; Becking, Bob. Dictionary of Deities and Demons in the Bible. Eerdmans. ISBN 9780802824912.