Jump to content

California

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Wagayway kan California
Wagayway kan California
Mapa kan Estados Unidos kun saen ipinapahiling kinamumugtakan kan California (pula)
Mga tribu asin mga lenggwahe naabtan kan mga Eropeo pag'abot sa Amerika

An California sarong estado namumugtak sa bandang Solnopan nin Estados Unidos. Ini kadulon an Oregon sa amihanan, Nevada asin Arizona sa subangan, saka an estadong Mehikano kan Baja California sa habagatan. An California may sobra sa 39.5 milyon na residente naglalaklak sa kahiwasan nin 163,696 square miles (423,970 km2), asin ta ini iyo an pinakamatawo asin ikatolong pinakamahiwas na estado nin Estados Unidos kun pag'urulayan an kahiwasan. Iyo man ini an pinakamatawong subnasyonal na entidad sa Norteng Amerika asin an ika-34 pinakamatawong lugar sa kinaban. An inapod na Greater Los Angeles na lugar asin an San Francisco Bay Area iyo an ikaduwa asin ikalimang pinakamatawong ronang urban sa pagkasurunod ninda, an naenot igwang 18.7 milyon na residente asin an suminunod igwang sobra sa 9.6 milyon katawo.[1] An Sacramento iyo an kabesera kan estado, manta an Los Angeles iyo an pinakamatawong siyudad sa estado asin iyo an ikaduwang pinakamatawong siyudad sa nasyon, sunod sa Siyudad nin New York. An Los Angeles County naman iyo an pinakamatawo, manta' an San Bernardino County iyo an pinakadakulang county sa hiwas kun iyo an pag'uulayan sa enterong nasyon. An San Francisco, na magkaparehong syudad asin county, iyo an ikaduwsang pinakadusok na siyudad na mayorsa bilog na nasyon sunod sa siyudad nin New York, saka man iyo an ikalimang pinakadusok sa populasyon na county sa bilog na nasyon.

An ekonomiya nin California, na igwang gross state product na $3.2 trillion kan 2019, iyo an may pinakadakulang subnasyonal na ekonomiya sa bilog na kinaban.[2] Kun ini sarong nasyon, magigin ining ika-37ng pinakamatawong nasyon asin ikalimang may pinakadakulang ekonomiya sa bilog na kinaban, base sa taon 2020.[3] An inaapod na The Greater Los Angeles area asin an San Francisco Bay Area iyo an ikaduwa asin ikatolong pinakadakulang ekonomiyang urban na sa pagkasunodan igwang ($1.0 trillion asin $0.5 trillion base sa taon 2020, sunod lang sa New York metropolitan area na igwang ($1.8 trillion).[4] An San Francisco Bay Area Combined Statistical Area iyo an may pinakahalangkaw na gross domestic product per capita ($106,757) sa mga darakulang primary statistical area kan taon 2018,[5] asin ini an ineestaran kan lima kan sampolong darakulaon na maray na mga kompanya sa bilog na kinaban base sa saindang mga kapital[6] asin man ini-erokan kan apat sa sampolong pinakamayaman na mga tawo sa bilog na kinaban.[7]

  1. "American FactFinder—Results". factfinder.census.gov. U.S. Census Bureau. Archived from the original on January 24, 2018. Retrieved October 24, 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. "GDP by State | U.S. Bureau of Economic Analysis (BEA)" (PDF). BEA.gov. Retrieved September 19, 2018. 
  3. "World Population Prospects—Population Division—United Nations". esa.un.org. Archived from the original on September 2, 2017. Retrieved October 24, 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. "U.S. metro areas—ranked by Gross Metropolitan Product (GMP) 2020 | Statistic". Statista. Retrieved May 31, 2019. 
  5. "GDP by Metropolitan Area | U.S. Bureau of Economic Analysis (BEA)". Bea.gov. Retrieved September 19, 2018. 
  6. "Largest Companies by Market Cap Today • Dogs of the Dow". Dogs of the Dow. June 17, 2019. Retrieved April 25, 2020. 
  7. "Bloomberg Billionaires Index". Bloomberg. https://www.bloomberg.com/billionaires.