Darna
- Manunungod an artikulong ini sa karakter sa komiks na Darna. Para sa ibang gamit, hilingon an Darna (klaripikasyon).
Si Darna sarong karakter kan superhero na enot na nagluwas sa mga komiks hale sa Filipinas. Ginibo ang karakter para sa Pilipino Komiks kan parasurat na si Mars Ravelo asin an parakurit na si Nestor Redondo kan 1950.[1] Enot siyang nagluwas sa Pilipino Komiks (Ace Publications, Inc.) #77 kan Mayo 13, 1950. Si Darna ang liwat pagbabago kan naenot na karakter ni Ravelo na si Varga, na ang istorya asin kurit ginibo niya mismo. Enot na nagluwas an karakter na ini sa Bulaklak Magazine, Bolyum 4, #17 kan Hulyo 23, 1947. Naghali si Ravelo sa Bulaklak Magazine huli sa dai pagkakasurundo kan mga patnugot kan publikasyon.[2] Bilang saro sa mga bistadong superherong Pilipino, nagluwas si Darna sa dakol na pelikula sagcod nagkapirang seryeng pantelebisyon.
Si Darna taga-ibang planeta o extra-terrestrial na nagadan na asin nagluluwas sa sarong babaying gikan sa Kinaban na nagngangarang Narda sa paagui kan salamanca . Pakatapos halunon ni Narda an Puting Gapo na may mahika asin kurahawon an "Darna," nagbabagong hitsura siya sa makapangyarihang si Darna. Bilang Darna, sinusurog niiya an mga kasaraditan asin nilalabanan an mga mararaot asin at mga kasurog kan kararatan, saro na digdi sa Valentina, sarong babayi na may buhok na halas kaagid si Medusa. Pirmi niyang kaibahan ang nguhod niyang tugang na si Ding. May mga nagkapirang bersyon ni Darna na tinawan nin baong katawohan sa pag-agi kan mga taon.
Bakong pangkaraniwan an sulot ni Darna: pirmi siyang nakasulot nin pulang bikini na igwang mga kolor bulawan na bituin sa kada takop kan saiyang bra; pulang kalo na may kolor bulawan na medalyong may pakpak; bulawan na pulseras; bulawan na medalyong paha na may bahag sa tahaw; sagcod haros abot tuhod na pulang bota. Tinuturing si Darna bilang saring aykon sa kultura kan Pilipinas, at tinuturing na pinakabistadong superhero na karakter sa Filipinas.[3]
Mahiwas na pinag isipan asin ginampanan an karakter sa ibang klase kan midya arog kan mga pelikula asin seryeng pantelebisyon. Nagkapirang mga artista an nagin si Darna sa pelikula asin telebisyon sina Rosa del Rosario, Liza Moreno, Eva Montes, Gina Pareño, Vilma Santos, Lorna Tolentino, Rio Locsin, Sharon Cuneta, Nanette Medved, Anjanette Abayari, Regine Velasquez, Angel Locsin, at Marian Rivera.[4]
Sa ibang midya
[baguhon | baguhon an source]Tala kan mga nag arte kan Darna sa mga pelikula asin palabas sa telebisyon
[baguhon | baguhon an source]Rosa del Rosario (1951–1952)
[baguhon | baguhon an source]An kaenot-enotan na Darna ginampanan kan sarong mestisang Pilipino-Amerikanong si Rosa del Rosario sa pelikulang Darna (1951). Ginampanan niya si Darna sa irarom kan Royal Films na pagsasadiri ni Fernando Poe. Si Valentina, an orihinal na kalaban ni Darna, ginampanan ni Cristina Aragon mantang an ibang katauhan ni Darna na si Narda ginampanan man kan sarong aking artista na si Mila Nimfa. Pakalihis kan sarong taon si Rosa del Rosario man giraray an nagganap sa pelilkulang Darna at ang Babaing Lawin. Sa pelikulang ini, sarong babaeng Lawin an saiyang kalaban na ginampanan man ni Elvira Reyes.
Liza Moreno (1963-1964)
[baguhon | baguhon an source]Pakalihis kan onseng (11) taon tinawan buhay giraray kan sarong artistang hali sa LVN Pictures na si Liza Moreno ang papel ni Darna kaibahan si Danilo Jurado bilang Ding sa pelikulang Si Darna at ang Impakta.[5][4] Sa suminunod na taon, saro pang pelikula an ginibo, an Isputnik vs. Darna, sa pagkakataong ini nakalaban niya ang saro pang babaeng bida ng kalawakan na si Isputnik na ginampanan man kan saro pang artista kan LVN Pictures na si Nida Blanca.
Eva Montes (1965)
[baguhon | baguhon an source]Kan 1965, sarong baguhan na artista na si Eva Montes an nag'arte bilang Darna mantang si Connie Angeles an nag'arte na Narda sa pelikulang Darna at ang Babaing Tuod. Si Montes an nag'arte kan 1964 bilang aki ni Dyesebel na si Alona sa pelikulang Anak ni Dyesebel. An nag'arte sa kontrabidang si Babaing Tuod man iyo si Gina Alonzo na enot na nag'arte na Impakta sa naenot na pelikulang Darna at ang Babaing Impakta.[6]
Gina Pareno (1969)
[baguhon | baguhon an source]Si Gina Pareno na hali sa Sampaguita Pictures an nag'arte man na Darna kan 1969 sa pelikulang Si Darna at ang Planetman. Ginampanan man niya ang papel na Daria asin an hoben na artistang si Gina Alajar man an nag'arte bilang si Narda. Sa pelikula na ginibo kan Vera Perez Productions, namoot si Darna sa sarong lalaki na igwang ibang katauhan, si Planetman, na kaipuhan niyang daogon.[7]
Vilma Santos (1973–1980)
[baguhon | baguhon an source]Nagin ikoniko an pag'arte ni Vilma Santos bilang Darna kan dekada setenta. Tumabo sa takilya an pelikulang trilohiya (sarong pelikulang may tatlong magkasuway na istorya) kan Darna na Lipad, Darna, Lipad! kan 1973. An pag'arte ni Santos an nagin sarong pambihirang pagkakataon para sa rambong kan saiyang karera sa pagigin artista. Ini an pinakaenot na pagkakataon na ang nag'arte na Narda pareho kan nag'arte kan Darna. Nag-walat man nin marka sa popular na kultura an mga tataramon na sinambit ni Darna na "Ding, ang bato!" sa pelikula alagad bako ining orihinal sa linya sa komiks..
Nasunudan pa ini nin tolo (3) pang pelikula kun sain si Santos man giraray an Darna, ini an Darna and the Giants (1974), Darna vs. The Planet Women (1975) asin Darna at Ding (1980).
Lorna Tolentino (1977)
[baguhon | baguhon an source]Kan 1977, an kaenot-enotan na seryeng palabas sa telebisyon manungod ki Darna ipinadalan sa KBS 9 (RPN 9) kun saan si Lorna Tolentino an nag arte ki Darna asin ki Narda.
Dolphy (1978)
[baguhon | baguhon an source]An bersiyong ini kan Darna sarong komedya na inarte kan komedyanteng si Dolphy. An pelikulang ini ginibo kan Regal Films sagcod ginampanan man ni Lotis Key ang papel na Darna.
Ang pelikulang ini halos tumabo rin sa takilya huli ta ini an pinakaenot na bersyon kun sain si darna sarong binabae.
Rio Locsin (1979)
[baguhon | baguhon an source]Pagkatapos kan pamamayagpag asin matagumpay na pag'arte ni Vilma Santos bilang Darna, igwa nanamn nin sarong babaeng nagluwas nganing mag ganap bilang si Darna, ini si Rio Locsin..
Kun may Darna igwa man nin sarong Ding, si Romnick Sarmenta an sadit na aki na nag'arte sa karakter kaini. AHale sa MBM Film Productions an pelikulang ini asin ipinadalan kan 1980.
Eksaktong sampulong (10) taon o lampas sarong dekada an naglihis, an Reyna kan panaganoron na si Darna ay luminayog giraray sa ere asin tinawan buhay naman ini kan sarong seksing artista na si Nanette Medved.
Pinangenotan ni Joel Lamangan an bersiyon kan pelikulang ini. Kalaban ni Darna digdi an sarong Babaeng Impakta na tinawan buhay ni Bing Loyzaga sagcod kan sarong Babaeng Halas na ginampanan naman ni Pilar Pilapil.
Ginampanan digdi ni Nanette Medved an sarong modelo na dai aram kan gabos na siya palan an Darn asin. Si Ding naman tinawan buhay kan dating miyembro kan Smokey Mountain (banda) na si Tony Lambino.
Anjanette Abayari (1993)
[baguhon | baguhon an source]An bersiyon na ini kan Darna an sinasabing may pinakadakol na nakuang kita sa takilya. An pelikulang "Darna Ang Pagbabalik" manungod sa nangyari kaidto sa Bukid kan Pinatubo kung sain naisalbar niya an mga tao laban sa Lahar.
Si Anjanette Abayari an nag'arte bilang Darna sa pelikulang ini kun sain sinasabing kulang sa inaasahang aksiyon kan mga tao na dating ginigibo kan saong Bida sa himpapawid.
Angel Locsin (2005)
[baguhon | baguhon an source]Taong 2005 kan mabakal kan GMA Network an karapatan nganing ipalabas an bagong bersiyon kan Darna kun sain an hoben asin seksing si Angel Locsin an nag ganap.
Sa bersiyong pantelebisyon na ini nakalaban niya an reyna kan halas na si Alessandra de Rossi kun sain saro sa mga pinakahahalat na eksena sa serye.
Sa telebisyon, ginibo kan GMA Network an teleseryeng 'Darna' asin binago nin kadikit an orihinal na isinurat ni Mars Ravelo.
Marian Rivera (2009)
[baguhon | baguhon an source]Taon 2009 kan liwat nag'ibo nin saro pang bersiyon an GMA Network. Pinangenotan ini ni Marian Rivera
Enero kan 2008 enot na inanunsyo an pagbabalik kan karakter ni Narda kaibahan si Capt. Barbell alagad huli sa pagkaka bunggo kan oras, enot nang ipinadalan si Darna pero sinabi na pupwedeng magluwas sa serye an saro pang tagasurog.
Iba pang gumanap kan Darna
[baguhon | baguhon an source]- Lotis Key - para sa pelikulang Darna Kuno
- Brenda del Rio - para sa pelikulang Darna Kuno
- Sharon Cuneta - para sa pelikulang Captain Barbell (1988)
- Regine Velasquez - para sa pelikulang Captain Barbell (2003)
Tala kan mga pelikula sagcod palabas sa telebisyon manungod ki Darna
[baguhon | baguhon an source]- Darna (1951)
- Darna at ang Babaing Lawin (pelikula noong 1952)
- Isputnik Vs. Darna (pelikula noong 1963)
- Darna at ang Babaing Impakta (pelikula noong 1965)
- Darna at ang Babaing Tuod (pelikula noong 1966)
- Darna and the Planetman (pelikula noong 1969)
- Lipad, Darna, Lipad (pelikula noong 1973)
- Darna & the Giants (pelikula noong 1974)
- Darna VS The Planet Women (pelikula noong 1975)
- Darna (1977) (seryeng pantelebisyon)
- Darna Kuno (pelikula noong 1978)
- Darna at Ding (pelikula noong 1979)
- Bira, Darna, Bira (pelikula noong 1980)
- Darna (1991) (pelikula)
- Darna ang Pagbabalik (pelikula noong 1993)
- Darna (2005) (seyeng pantelebisyon)
- Darna (2009) (seyeng pantelebisyon)
Mga sanggunian
[baguhon | baguhon an source]- ↑ Darna internationalhero.co.uk (sa Ingles)
- ↑ "Mars Ravelo". lambiek.net (in Ingles). Retrieved 10 Hunyo 2015. Check date values in:
|access-date=
(help) - ↑ "Darna" (in Ingles). Philippine Daily Inquirer. 2003-02-17. Retrieved 2014-07-19.
- ↑ 4.0 4.1 "IN PHOTOS: 13 actresses who played Darna" (in Ingles). ABS-CBN Corporation. Retrieved Mayo 31, 2017. Check date values in:
|access-date=
(help) - ↑ Lo, Ricky (Abril 21, 2017). "The artist who drew the original Darna" (in Ingles). The Philippine Star. Retrieved Abril 25, 2019. Check date values in:
|access-date=, |date=
(help) - ↑ PINOY SUPERHEROES OF THE 60s#3: THE FORGOTTEN ONES video48 (sa Ingles)
- ↑ DARNA IN THE 60s video48 (sa Ingles).