Hiragana

Hiragana ひらがな
Tipo	Silyabaryo
Mga tataramon	Hapones asin Taga-Okinawa
Panahon	~800 AD hanggan sa ngunyan
Mga magurang na sistema	Iskriturang Butong Orakulo Iskriturang Selyo Iskriturang Klerikal Iskriturang Regular (Kanji) Man'yōgana Hiragana ひらがな
Mga tugang na sistema	Katakana, Hentaigana
Direksyon	Wala-padumang-tuo
ISO 15924	Hira, 410
Alyas nin Unikodigo	Hiragana
Saklaw kan Unikodigo	U+3040-U+309F, U+1B000-U+1B0FF

An Hiragana (平仮名, ひらがな o ヒラガナ) saróng uri nin pagsurat sa nasyon na Hapon, na saró man sa pangenot na laog kan Sistema nin Panurat kan mga Hapon, kaiba an katakana, kanji, asin an Alpabetong Latin (rōmaji). Parehas ining nasa sistemang kana an hiragana asin katakana, na kun saen an kada panitik nagsisimbolo sa saróng mora. An lambang kana pwedeng magin saróng patanog arog kan "a" (あ); saróng katanog na pigsusundan kan patanog arog kan "ka" (か); o "n" (ん), saróng pan-dungó na konsonante na sonoranto na kun saen, depende sa laog, pwedeng magin kasing-tanog ng Tagalog na m, n, o ng ([ŋ]), o arog kan saróng pan-dungó na patanog kan mga Pranses.

Piggagamit an Hiragana tanganing nakasurat nin mga tataramon na gikann sa Hapon na kun saen mayóng katumbas na kanji, kaiba an mga partikulo arog kan から kara "hale, gikan ", asin mga hulapi arog kan さん ~san o sa tataramon na Filipino an katumbas iyo an "Ginoong, Ginang, o Binibini." Gayon man, piggagamit man an hiragana sa mga harararom o bakong mayóng gamay na kanji, . An pagbabago sa tono kan berba asin pan-uri, arog kan, be-ma-shi-ta (べました) sa tabemashita (食べました, "ate"), nakasurat sa hiragana, pirmi na pigsusundan an saróng berba o pinaghalian kan pan-uri (ini, "食") na nakasurat sa kanji. Piggagamit man an Hiragana tanganing matáwanan nin giyá sa pagbaybay nin kanji na inaapod na furigana.

Igwang duwáng pangenot na sistema nin pagaayos kan hiragana, an suanoy na pagaayos o an inaapod na iroha, asin an bistong pagaayos o an gojūon.

Siste kan pagsurát

Hiragana

Tataramon na Hapones

Kanji • 漢字

Kana • 仮名

• Katakana • 片仮名
• Hiragana • 平仮名

Piggagamit

• Furigana • 振り仮名
• Okurigana • 送り仮名

Panhistoriya

• Man'yōgana • 万葉仮名
• Hentaigana • 変体仮名

Pagdakitaramon

• Romaji • ローマ字
  • Kunrei-shiki • 訓令式
  • Nihon-shiki • 日本式
  • Hepburn

Pigbunuo an hamán o kumpletong silyabaryong hiragana nin 48 na panitik:

• 39 na pigsumpay na katanog-patanog
• 5 patanog
• 1 katanog
• 1 partikulo na binabaybay bilan saróng patanog sa modernong Hapones
• 2 na pinag'ibang katanog-patanog na pigbabaybay bilan saróng patanog asin dae nanggayong piggagamit sa modernong Hapones.

Pwedeng maaraman an mga pangenot na panitik sa dakol na paagi. Sa pagdadagdag kan mga markang dakuten ( ゛), sarong mayong boses na katanog na nagigin igwang taramong (katagâ) katanog arog kan k na nagigin g, s na nagigin z, t na nagigin d, h na nagigin b asin ch/sh na nagigin j. Pwede man dagdagan an hiragana nin nagpupuon sa h kan markang handakuten ( ゜) na nagpapabágo sa h tanganing magin p.

Igwang sarong sadit na bersyon nin hiragana para sa ya, yu o yo (ゃ, ゅ o ょ) an pwedeng idagdag sa mga hiragana minatapos sa i. Pwede kaining baguhon an patanog na i sa dumadausdos na (palatalisasyon) sa a, u o o. Pig'aapod na yōon an pagdadagdag kan sadit na y. Naiibá man digdi an を wo (miski parehas ining naibabaybay sa お o, [o]).

Pigtutukoy kan sadit na tsu っ, na pig'aapod na sokuon, na an minasunod na katanog pades (doble). Halimbawa, ikumpara an さか saka "burol" sa さっか sakka "autor". Pwede man ining magluwas sa hurihan kan naitaram, pag pigtutukoy kaini an sarong panpundong impit, arog kan いてっ! ([iteʔ] Aray!). Alagad, dae pwedeng doblehon kaini an silyabaryong katanog kan na, ni, nu, ne, no. Tanganing madoble sinda, gagamitan ini nin n (ん) sa enotan kan silyabaryo

Kadaklan pigbabaybay kaini an mga halabang patanog kaiba an pagdadagdag nin ikaduwang patanog na kana. An chōonpu (marka sa halabang patanog) (ー) piggagamit sa katakana asin daeng gayo sa hiragana, halimbawa an taramon na らーめん, rāmen, alagad an arog kaining paggamit kadaklan bakong tama. Sa daeng tamang pagirat, kadaklan piggagamit an mga sararadit na bersyon nin limang patanog na kana tanganing kumatawan sa mayong bakas na taramon (はぁ haa, ねぇ nee). An istandarte asin igwang taramong markang iterasyon pigsusurat sa ゝ asin ゞ.

Listahan kan hiragana

Pigpapahiling an mga minasunod na listahan nin hiragana kaiba an saindang Romanisasyong Hepburn asin transkripsiyon gikan sa IPA sa ayos na gojūon. Pigsusunod kan Hiragana na igwang dakuten o handakuten an gojūon kana miski mayo sinda, kaiba an pagsunod sa yōon kana. Mahihiling naman an mga dae na ginagamit na kana sa abuhon. Sagabis nin mga silyabaryo na kataid kan ん, pigtutukoy kaini Na an pagbaybay, para sa taramong pan-enotan na silyabaryo, para man sa taramong panggita, hilingon na lang sa ibaba.

Listahan nin bmga Pantig kan Hiragana

	Monograpo (gojūon)					Diyagrapo (yōon)
	a	i	u	e	o	ya	yu	yo
∅	あ a [a]	い i [i]	う u [u͍]	え e [e]	お o [o]
K	か ka [ka]	き ki [ki]	く ku [ku͍]	け ke [ke]	こ ko [ko]	きゃ kya [kʲa]	きゅ kyu [kʲu͍]	きょ kyo [kʲo]
S	さ sa [sa]	し shi [ɕi]	す su [su͍]	せ se [se]	そ so [so]	しゃ sha [ɕa]	しゅ shu [ɕu͍]	しょ sho [ɕo]
T	た ta [ta]	ち chi [ t͡ɕi]	つ tsu [ t͡su͍]	て te [te]	と to [to]	ちゃ cha [ t͡ɕa]	ちゅ chu [ t͡ɕu͍]	ちょ cho [ t͡ɕo]
N	な na [na]	に ni [nʲi]	ぬ nu [nu͍]	ね ne [ne]	の no [no]	にゃ nya [nʲa]	にゅ nyu [nʲu͍]	にょ nyo [nʲo]
H	は ha (kapareho rin ng partikulong "wa")[ha]	ひ hi [çi]	ふ fu [ɸu͍]	へ he [he]	ほ ho [ho]	ひゃ hya [ça]	ひゅ hyu [çu͍]	ひょ hyo [ço]
M	ま ma [ma]	み mi [mi]	む mu [mu͍]	め me [me]	も mo [mo]	みゃ mya [mʲa]	みゅ myu [mʲu͍]	みょ myo [mʲo]
Y	や ya [ja]		ゆ yu [ju͍]		よ yo [jo]
R	ら ra [ɽa]	り ri [ɽi]	る ru [ɽu͍]	れ re [ɽe]	ろ ro [ɽo]	りゃ rya [ɽʲa]	りゅ ryu [ɽʲu͍]	りょ ryo [ɽʲo]
W	わ wa [wa]	ゐ i/wi [i]		ゑ e/we [e]	を o/wo (partikulo)[o]
*	ん n [n] [m] [ŋ] bago tumigil ang katinig; Ang [ɴ] [ũ͍] [ĩ] ay kahit saan					っ (tinutukoy ang dalawahang katinig)	ゝ (inuulit at pinapawalang boses ang mga silabiko)	ゞ (inuulit at binibigyang boses ang mga silabiko)
	Diyakritiko (gojūon kasama ang (han) dakuten)					Diyagrapo na may diyakritiko (yōon kasama ang (han) dakuten)
	a	i	u	e	o	ya	yu	yo
G	が ga [ɡa]	ぎ gi [ɡi]	ぐ gu [ɡu͍]	げ ge [ɡe]	ご go [ɡo]	ぎゃ gya [ɡʲa]	ぎゅ gyu [ɡʲu͍]	ぎょ gyo [ɡʲo]
Z	ざ za [za]	じ ji [d͡ʑi]	ず zu [zu͍]	ぜ ze [ze]	ぞ zo [zo]	じゃ ja [d͡ʑa]	じゅ ju [d͡ʑu͍]	じょ jo [d͡ʑo]
D	だ da [da]	ぢ (ji) [d͡ʑi]	づ (zu) [zu͍]	で de [de]	ど do [do]	ぢゃ (ja) [d͡ʑa]	ぢゅ (ju) [d͡ʑu͍]	ぢょ (jo) [d͡ʑo]
B	ば ba [ba]	び bi [bi]	ぶ bu [bu͍]	べ be [be]	ぼ bo [bo]	びゃ bya [bʲa]	びゅ byu [bʲu͍]	びょ byo [bʲo]
P	ぱ pa [pa]	ぴ pi [pi]	ぷ pu [pu͍]	ぺ pe [pe]	ぽ po [po]	ぴゃ pya [pʲa]	ぴゅ pyu [pʲu͍]	ぴょ pyo [pʲo]
V			ゔ vu [v(u͍)]