Jump to content

Habagatan na Europa

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
An heograpiko asin etno-kultural na kasagkoran kan habagatan na Europa iyo an Pyrenees, an Alps, asin an Balkan Mountains sa amihanan asin an Dagat Mediterraneo sa habagatan.

An Habagatan na Europa[1] midbid man bilang Mediterraneong Europa, huli ta an saiyang heograpiya minarkahan kan Dagat Mediterraneo. An mga depinisyon kan habagatan na Europa kabali an iba o gabos kan mga nasyon na ini asin mga rehiyon: Albania, Andorra, Bosnia asin Herzegovina, Bulgaria, Croatia, Cyprus, Gibraltar, Greece, Italy,[2] Kosovo, Malta,.[2] An grupo nin mga isla namumugtak nin haros 200 km habagatan kan kasagkoran sa pag-ultanan an African Plate asin kan Eurasian Plate.[3] Sa political geography, an Malta konsiderado sarong Europeong nasyon. An United Nations geoscheme kabali an Malta sa Habagatan na Europa, Monaco, Montenegro, Amihanan na Macedonia, Portugal, San Marino, Serbia, Slovenia, habagatan na Pransya, Spain, Turkey, asin Vatican City.[4][5][6][7][8][9][10][11]

An Habagatan na Europa nakapokus sa tulong peninsula na namumugtak sa extreme na habagatan kan kontinenteng Europa. An mga ini iyo an Iberian Peninsula, an Italian Peninsula, asin an Balkan Peninsula.[12][13] An tulong peninsulang ini siniblag sa iba pang kabtang kan Europa sa paagi kan haralangkaw na mga kabukidan sa paagi kan Pyrenees, kan Alps asin kan Balkan Mountains. An lokasyon kan mga peninsulang ini sa puso kan Dagat Mediterraneo, siring man an saindang mountainous reliefs, nagtatao sainda nin manlainlain na klase nin klima (pangenot na an subtropical Mediterranean) gikan sa iba pang kabtang kan kontinente. Kaya baga, an Sirocco na mainit na duros na guminikan sa puso kan Sahara naghuhuyop sa Italy, paitaas pasiring sa interyor kan Alpine arc (Po Valley). Pig-iibitaran kan Alpes an Sirocco na lumakop sa iba pang kabtang kan Europa. Asin, conversely, an Alpes asin an Pyrenees pigpoprotektaran an Italian asin Iberian Peninsulas gikan sa mga uran asin nagyeyelong duros na gikan sa habagatan kam Pransya siring kan Mistral asin kan Tramontane. Kapag an Mistral asin an Tramontane naghuhuyop, this provokes an "upwelling" phenomenon sa baybayon kan Pransya. Pigtutuklang ninda an tubig sa ibabaw paluwas sa dagat asin pigdadara pairarom, an mga malipot na tubig pasiring sa tampi kan. Kaya baga, an temperatura kan tubig sa baybayon kan Pransya mala ta malipoton na marhay dawa na tag-init, asin bakong representante kan iba pang kabtang kan Mediterraneo.[14][15][16] Ining parehong klase nin phenomenon nangyayari sa pag-ultanan kan duwang bakilid kan kabukidan kan Balkan. An mga bukid na ini, dugang pa, nagin sarong seryosong handicap sa population displacement, nakapokus sa habagatan na Europa pangenot sa kinaban na Mediterraneo. An klima asin mga kultura kun siring espesipikong marhay.

Manlaenlaen na pamamaagi an pwedeng gamiton tanganing iladawan an habagatan na Europa, kabali an saiyang political, economic, historical, asin cultural attributes. An Habagatan na Europa pwede man na iladawan sa paagi kan saiyang mga natural na tamanyo— an saiyang heograpiya, klima, asin plora. Sa politika, siyam kan habagatan na Europeong nasyon na pinorma an EU Med Group. An Habagatan na Europa turos na minakoresponder sa Europeong kabtang kan Mediterranean Basin.

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ "Southern Europe". Archived from the original on 2021-02-24. Retrieved 2025-06-12. 
  2. ↑ 2.0 2.1 Taylor Combaluzier. "African & Arabian Tectonic Plates". McGill University, Montréal. Retrieved 18 June 2022. 
  3. ↑ Galea, Pauline (2007). "Seismic history of the Maltese Islands and considerations on seismic risk: Earthquakes in Malta". Annals of Geophysics 50 (6): 725–740. http://www.annalsofgeophysics.eu/index.php/annals/article/viewFile/3053/3096. Retrieved on 5 June 2015. 
  4. ↑ Trudy Ring; Noelle Watson; Paul Schellinger (5 November 2013). Southern Europe: International Dictionary of Historic Places. Taylor & Francis. ISBN 978-1-134-25965-6. 
  5. ↑ José María Magone; Magone, José María Magone (2003). The Politics of Southern Europe: Integration Into the European Union. Greenwood Publishing Group. pp. 292–. ISBN 978-0-275-97787-0. 
  6. ↑ Europe, Southern: Italy, Cyprus, Greece, European Turkey: Selected References. Air University Library. 1992. 
  7. ↑ Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology, Alan Barnard and Jonathan Spence. Retrieved 10 October 2015.
  8. ↑ UCF Libraries – Southern Europe
  9. ↑ Which Countries Make Up Southern Europe? WorldAtlas
  10. ↑ "Global Forest Resources Assessment 2000 - Chapter 30. Southern Europe". Food and Agriculture Organization of the United Nations. 2000. Retrieved 2021-11-26. 
  11. ↑ Romania | History, Map, & Facts | Britannica
  12. ↑ Robert E. Dickinson (1969). The Makers of Modern Geography. Routledge Library Editions: Social and Cultural Geography. p. 16. ISBN 9781317907336. He (August Zeune) divided Europe into its major divisions. Southern Europe falls into three units — the Pyrenean, Alpine, and Balkan peninsulas. 
  13. ↑ "Europe: Physical Geography". National Geographic Society. 4 January 2012. Archived from the original on 4 March 2022. Retrieved 21 February 2022. Europe's main peninsulas are the Iberian, Italian, and Balkan, located in southern Europe 
  14. ↑ "Mediterranean sea-surface temperature". ESA. 2012. Retrieved 2021-11-19. 
  15. ↑ Barale, Vittorio (January 2011). "Fig. 3.a: Sea surface temperature of the Mediterranean Sea (water masses and physical processes)". The coastal dimension of maritime spatial planning (in English). ResearchGate. Archived from the original on Apr 23, 2023. Retrieved 2021-09-04.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  16. ↑ "2010-2019 SST in the Mediterranean". eo science for society. 2019-06-24. Retrieved 2021-11-19. 
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Habagatan_na_Europa&oldid=289376"