Jump to content

Jiangshi

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Jiangshi
Two people dressed up as jiāngshī. Here, the fulu is hanging from the forehead.
Chinese name
Traditional Chinese 殭屍
Simplified Chinese 僵尸
Hanyu Pinyin jiāngshī
Literal meaning stiff corpse
Transcriptions
Standard Mandarin
Hanyu Pinyin jiāngshī
Bopomofo ㄐㄧㄤ ㄕ
Gwoyeu Romatzyh jiangshy
Wade–Giles chiang¹-shih¹
Yue: Cantonese
Yale Romanization gēung sī
Jyutping goeng¹-si¹
Southern Min
Hokkien POJ khiong-si
Vietnamese name
Vietnamese alphabet cương thi
Chữ Hán 殭屍
Korean name
Hangul 강시
Hanja 殭屍
Transcriptions
Revised Romanization gangsi
Japanese name
Kana キョンシー

Sarong jiāngshī, na midbid man bilang sarong Chinese hopping vampire, [1] sarong klase nin undead na linalang o binuhay liwat na bangkay sa mga alamat asin osipon kan mga Intsik . Huli sa impluwensya kan sinehan sa Hong Kong, ini tipikal na piglaladawan sa modernong popular na kultura bilang sarong matagas na bangkay na nakagubing nin opisyal na mga gubing gikan sa dinastiyang Qing . Dawa ngani an pagpronunsiar kan jiangshi nagkakaiba-iba sa manlaen-laen na nasyon sa Sirangan na Asya, gabos sinda nanonongod sa bersyon kan bampira sa Intsik.

Sa popular na kultura, ini komun na pigrerepresentar bilang paglukso o paglukso. Sa mga istoryang folkloriko, alagad, ini mas makatatakot, kayang magtao nin paghabol sa paagi nin pagdalagan, asin kun ini suanoy na o kun ini nakasupsop nin igong enerhiyang yang, kaya man na maglayog. Susog sa mga pakasabot kan mga tawo, an "jiāngshī" hale sa mga bulod, na naglalayog sa aire, tanganing lamunon an mga omboy kan mga tawo". [2]

Sa parehong popular na kultura asin osipon, ini pigrerepresentar bilang anthropophagous (ie, parakakan nin tawo), kun kaya nakakaagid sa mga bampirang Eslavo, o bilang paggadan nin mga buhay na linalang sa paagi nin pagsupsop kan saindang qi, o "puersa nin buhay". [3] Ini parati na dai pigrerepresentar bilang nagsusupsop nin dugo, arog kan sa pagkonsepto kan mga taga-Solnopan na Europa. Kun aldaw, ini nagpapahingalo sa laog nin sarong lungon o nagtatago sa mga madiklom na lugar arog kan mga kuweba asin kagurangan. [4]

Isinusuherir ni De Groot na an pagtubod sa jiangshi iyo an resulta kan natural na takot sa paghiling nin mga gadan na hawak, na pinapakakan kan presensya kan mga dai pa nalubong na bangkay sa imperyal na Tsina, na "nag-adal kan tanawon", an ideya kan buhay na enerhiya na nagbobolos sa uniberso na may kakayahan na mag-animar nin mga bagay - kaiba an mga nakalantad na bangkay, asin sa paagi nin pagputol nin pagbabawal sa kultural na pag-atraso sa paglobong. [5] An mga takot na ini ilinaladawan na igwa nin mga "mapagtubod asin superstisyosong mga isip sa Amoy".

An pagtubod sa jiangshi asin an representasyon kaini sa popular na imahinasyon parte man na hale sa ugale na "pagmaneho nin bangkay", [6] [7] sarong gawi na imbuelto an pag-uli kan mga bangkay kan mga gadan na trabahador sa bilog na probinsya nin Xiang (sa presenteng Hunan) pasiring sa saindang mga ginikanan na banwaan para ilubong sa mga lolobngan kan pamilya. An mga bangkay pinagbugkos sa mga kawayan asin dinadara kan mga propesyonal na midbid bilang mga drayber nin bangkay asin dinara sa laog nin rinibong milya pasiring sa saindang mga baryo nin mga apoon, na nagtatao nin impresyon nin sarong naglulukso na bangkay. An mga propesyonal na ini nag-ooperar sa banggi tanganing maibitaran an mga kadaklan sa aldaw, na nagserbing magpakusog kan makatatakot na mga epekto kan saindang negosyo.

An mga alamat kan Jiangshi nag-inspirar nin sarong genre nin mga pelikula asin literatura nin jiangshi sa Hong Kong asin sa iba pang parte kan Sirangan na Asya. An mga pelikula arog kan Mr. Vampire asin an manlaen-laen na mga spin-off kaini na Mr. Vampire II, Mr. Vampire III, asin Mr. Vampire IV nagin mga klasikong kulto sa komedya-horror asin nagin inspirasyon nin sarong pagkahilig sa bampira sa Sirangan na Asya, kabali an Taiwan asin Hapon. Ngonyan, an mga jiangshi minalataw sa mga aling-alingan asin mga video game. An mga kostyum na Jiangshi minsan ginagamit man sa panahon kan Halloween.

Mga Ginikanan

[baguhon | baguhon an source]

An iskolar kan dinastiyang Qing na si Ji Xiaolan nasambitan sa saiyang librong Yuewei Caotang Biji (閱微草堂筆記) .

An nagkapirang kawsa ilinaladawan sa ibaba:

  • An paggamit nin lihis sa natural na mga arte tanganing buhayon liwat an mga gadan
  • Pagsadiri nin espiritu nin sarong gadan na hawak.
  • An sarong bangkay nagsusupsop nin igong yang qi (positibong enerhiya) tanganing makabalik sa buhay.
  • Kun an ibabang parte kan kalag kan tawo nagdadanay sa hawak tanganing mag-asumir nin kontrol pagkagadan. An tradisyonal na kaisipan kan mga Intsik nagsasabi na an hawak nin sarong tawo pinamamahalaan nin tolong <i id="mwVg">huns</i> asin pitong <i id="mwVw">pos</i> . An iskolar kan dinastiyang Qing na si Yuan Mei nagsurat sa saiyang librong Zi Bu Yu na "An hun nin sarong tawo marahay alagad an po maraot, an hun matali alagad an po bakong gayong marahay". Kun an hun minahale sa saiyang hawak pagkatapos kan kagadanan alagad an saindang po soul nagdadanay asin nagkokontrol kan hawak, an gadan na tawo nagigin sarong jiangshi.
  • Kun an gadan dai ilinobong dawa pakatapos na magkaigwa nin lobong. An bangkay nabubuhay pagkatapos na ini tamaan nin kikilat, o kun an sarong bados na pusa (o sarong itom na pusa sa nagkapirang osipon) naglukso sa lungon.
  • Kun an kalag nin sarong tawo dai nakakaluwas sa saindang gadan nang hawak, huli sa bakong maninigong kagadanan, paggadan sa sadiri, o an tawong iyan gusto sanang magcausa nin kariribokan. [8] [9]
  • An sarong tawong nalugadan nin sarong jiangshi naulakitan kan "jiangshi poison" asin luway-luway na nagbabago sa sarong jiangshi sa lawig nin panahon, siring sa nahihiling sa mga pelikula ni Mr. Vampire .

Itsura asin mga atributo

[baguhon | baguhon an source]
Opisyal na uniporme kan sarong mandarin gikan sa dinastiyang Qing, na an mga jiangshi parateng piglaladawan na sulot

Sa parehong osipon asin popular na kultura, an itsura kan sarong jiangshi pwedeng magpoon sa sarong tawong dai pa sana nahahaloy na nagadan sa estado nin rigor mortis sagkod sa sarong makatatakot na nabulok asin nabubulok na bangkay. An jiangshi pirming kulang sa pagkamapag-ayon na karakteristiko kan sarong buhay na tawo o dawa sarong bampira sa Solnopan na Europa. An karakter na Intsik para sa "jiang" (殭/僵) sa "jiangshi" literal na nangangahulugan na "matagas" o "matigas".

An mga Jiangshi ilinaladawan na igwa nin berde-puti na kublit, na posibleng gikan sa fungus o amag na nagtutubo sa mga bangkay. Igwa sinda nin halabang buhok [10] asin pwedeng maggawi na garo mga hayop. [11] Sinda mga mabangis, maringis na mga linalang na igwa nin labi-labing kusog, na ilinaladawan bilang mga nag-aatake sa mga tawo na may "brutong pwersa asin torpe na kadahasan". [12] Ini parati pigrerepresentar bilang may kakayahan na magtao nin paghabol sa paagi nin pagdalagan, [13] nin pag-ilag, asin minsan sa paagi nin paglayog - "sarong jiangshi an naghahale sa mga bulod, na naglalayog sa aire, tanganing lamunon an mga omboy kan mga tawo".

[baguhon | baguhon an source]
Sarong jiangshi costume sa Halloween sa Osaka

Sa popular na kultura, arog kan sa mga pelikula nin jiangshi, an mga jiangshi igwa nin pamantayan na itsura. Igwa sinda nin papel na anting-anting ( fulu, na may seal spell) na nakabugkos asin nakabitin sa angog sa oryentasyon nin retrato, asin nagsusulot nin unipormeng gubing na garo amerikana asin bilog na halangkaw na sombrero na may gilid na karakteristiko nin sarong mandarin (opisyal kan Tsina kan panahon kan dinastiyang Qing). An impluwensya kan mga istorya nin bampira sa sulnupan nagdara kan aspetong pagsupsop nin dugo sa mito kan mga Intsik sa mas modernong panahon kaiba an konsepto kan gutom na multo, dawa ngani sa tradisyonal sinda nagkakakan sana sa qi nin sarong buhay na indibidwal para sa sustento asin tanganing magin mas makapangyarihan. May mga nagsasabi na an saindang modernong biswal na paglaladawan bilang makatatakot na mga opisyales kan Qing tibaad hale sa anti-Manchu o anti-Qing na mga sentimyento kan populasyon kan mga Intsik na Han durante kan dinastiyang Qing, nin huli ta an mga opisyales pighihiling bilang mga linalang na uhaw sa dugo na mayong pagmangno sa katawohan, dawa ngani an pagigin posible kan paghihingako na ini apektado kan pag-agi kan panahon sa pag-oltanan kan modernong paglaladawan kan imperyo kan Qing.

[baguhon | baguhon an source]

An mga alamat kan Jiangshi nag-inspirar nin sarong genre nin mga pelikula asin literatura nin jiangshi sa Hong Kong asin sa iba pang parte kan Sirangan na Asya. An mga pelikula arog kan Mr. Vampire asin an manlaen-laen na mga spin-off kaini na Mr. Vampire II, Mr. Vampire III, asin Mr. Vampire IV nagin mga klasikong kulto sa komedya-horror asin nagin inspirasyon nin sarong halipot na buhay na pagkahilig sa bampira sa Sirangan na Asya, kabali an Taiwan asin Hapon. An pagkahilig marikas na nawara kan kabangaan kan dekada 1990 alagad nagkaigwa nin halipot na pagbangon giraray kan amay na parte kan dekada 2000. An mga pagprobar na mag-eksperimento sa genre sa paagi nin pagprodusir nin mga purong pelikula nin katakutan, arog kan The Era of Vampires ni Tsui Hark na mayong mga elementong komiks, nagkaigwa nin kritisismo asin kulang sa parehong popularidad.

Ngonyan, an mga jiangshi minalataw sa mga aling-alingan asin mga video game, arog kan Hsien-Ko gikan sa Darkstalkers, Qiqi sa Genshin Impact, Chiaotzu sa Dragon Ball, asin Yoshika Miyako gikan sa Touhou Project . An mga kostyum na Jiangshi minsan ginagamit man sa panahon kan Halloween.

  1. Lam, Stephanie (2009). "Hop on Pop: Jiangshi Films in a Transnational Context". CineAction (78): 46–51. 
  2. De Groot. The Religious System of China, Volume 5. p. 745. 
  3. De Groot. "10, Spectres with a Material Body, Vampirism". Religious System of China, Volume 5. p. 745. 
  4. "Search Results – Mythical Creatures Guide". Archived from the original on February 16, 2013. 
  5. De Groot. Religious System of China, Volume 5. p. 744. 
  6. "A Mystery in Western Hunan: Walking Corpse". en.chinaculture.org. Archived from the original on 2020-11-07. Retrieved 2024-07-10. 
  7. "Old China practice of corpse herding to transport bodies to hometown for burial". South China Morning Post (in English). 2024-06-02. Archived from the original on 2024-07-10. Retrieved 2024-07-10. 
  8. "充滿詭異色彩 文獻記載湘南恐怖僵屍村傳說" [Full of weird colors: documenting the legend of Shonan's horrible zombie village] (in Chinese). February 2, 2009. Archived from the original on February 28, 2009. Retrieved February 21, 2021. 
  9. "愛上廁所的小孩" [The kid who fell in love with the toilet] (in Chinese). Archived from the original on August 13, 2011. Retrieved February 21, 2021. 
  10. de Groot, JJM (1892–1910). The Religious System of China. The Hague. 
  11. "世界上真的有僵尸吗?" [Are there really zombies in the world?] (in Chinese). Archived from the original on February 18, 2009. Retrieved February 21, 2021. 
  12. De Groot. Religious System of China, Volume 5. p. 724. 
  13. De Groot. Religious System of China, Volume 5. p. 736.