Leprechaun

Leprechaun

A modern depiction of a leprechaun of the type popularised in the 20th century
Paggrupo	Legendary creature Pixie Sprite Fairy Aos Sí
Enot na napatunayan	In folklore
Nasyon	Ireland
Mga detalye	Found in a moor, forest, cave, garden

An Sarong leprechaun sarong sadit na supernatural na linalang sa osipon kan Irlandia, na pigklasipikar kan nagkapira bilang sarong klase nin nagsosolo-solo na engkanto . Sinda parateng ilinaladawan bilang saradit na lalaking may balbas, na nakasulot nin amerikana asin sombrero, na nakikikabtang sa karatan. Kan mga huring panahon, sinda ilinadawan bilang mga paragibo nin sapatos na igwa nin natatagong kaldero nin bulawan sa poro kan balangaw .

An mga linalang na garo leprechaun bihirang maglataw sa mitolohiya kan Irlandia asin nagin prominente sana sa mga huring osipon.

Etimolohiya

An Anglo-Irish ( Hiberno-Ingles ) na tataramon na leprechaun gikan sa Lumang Irlandes na luchorpán o lupracán, sa paagi nin manlaen-laen ( Middle Irish ) na porma arog kan luchrapán, lupraccán, (o var. luchrupán ).

Mga modernong porma

An presenteng pagbaybay na leipreachán ginagamit sa bilog na Irlandia, alagad igwa nin kadakol na mga rehiyonal na klase.

An suplemento ni John O'Donovan sa Irish-English Dictionary ni O'Reilly nagtatao nin kahulugan lugharcán, lugracán, lupracán bilang "sarong sprite, sarong pigmy; sarong engkanto na may sadit na sukol, na pirming may darang pitaka na may laog na shilling".

An terminong Irlandes na leithbrágan sa O'Reilly's Dictionary minidbid man bilang alternatibong pagbaybay.

An ibang mga variant na spelling sa Ingles kabali an lubrican, leprehaun, asin lepreehawn . An ibang modernong librong Irlandes naggagamit kan pagbaybay na lioprachán . An enot na naitalang pangyayari kan tataramon sa tataramon na Ingles yaon sa komedya ni Dekker na The Honest Whore, Parte 2 (1604): "Kun manungod sa saimong Irish lubrican, an espiritung iyan / Na sa paagi nin mga daing kamanungdanan na anting-anting an saimong pagmawot pinataas / Sa sarong salang sirkulo."

Mga Kahulugan

An tataramon pwedeng pigmukna bilang sarong compound kan mga ugat na lú o laghu (gikan sa "sadit") asin corp (gikan sa "hawak"), o kaya ini an isinuherir ni Whitley Stokes . An pagsiyasat na ipinublikar kan 2019 nagsusuherir na an tataramon gikan sa Luperci asin an kaugnay na Romanong kapiyestahan kan Lupercalia .

An etimolohiya kan mga tawo nagkua kan tataramon gikan sa leith (kabanga) asin bróg (brogue), huli sa parating paglaladawan kan leprechaun na nagtatrabaho sa sarong sapatos, siring sa malinaw sa alternatibong pagbaybay na leithbrágan .

Mga enot na atestasyon

Sarong leprechaun an nagbibilang kan saiyang bulawan sa inukit na ini c. 1900

An pinakaenot na aram na pagsambit sa leprechaun minalataw sa osipon kan edad media na midbid bilang Echtra Fergus mac Léti ( ' Adbentura ni Fergus na aki ni Leti ' ). An saga yaon sa duwang magkalaen na bersyon. An enot sa mga ini isinurat sa Dublin, Trinity College MS 1337 pp. 363b–365a, mas midbid bilang H. 3. 18 (CIH iii: 882.4–883.28) asin napetsahan na kan ikawalong siglo (Binchy 1952). An ikaduwang bersyon sarong kopya kan teksto kan ika-8 siglo na isinurat sa sarong dahon na isinuksok sa London, British Library MS Harley 432 f.5 (CIH ii: 354.28–355.41). An saga isinurat giraray kan ika-13 siglo bilang sarong bersyon na burlesque. An teksto igwa nin sarong pangyayari kun saen si Fergus mac Léti, Hade kan Ulster, naturog sa baybayon asin nagmata tanganing mahiling an saiyang sadiri na ginuguyod pasiring sa dagat kan tolong lúchorpáin . Nadakop niya an saiyang mga parahabon, na nagtao saiya nin tolong kamawotan bilang karibay nin pagpaluwas.

Osipon

An leprechaun sinasabing sarong nagsosolong linalang, na an pangenot na hanapbuhay iyo an paggibo asin paggibo nin sapatos, asin naoogma sa praktikal na mga joke. Sa istorya ni McAnally kan 1888, an Leprechaun bakong sarong propesyonal na parasapatos, alagad parati siyang nahihiling na naghihirahay kan saiyang sadiring sapatos, nin huli ta "nagdadalagan siya nin grabe kaya nauubos niya ini" na may dakulang frekuensya. Ini, sabi niya, an perpektong oportunidad para sa sarong tawo na madakop an Leprechaun, na nagsasayumang butasan siya sagkod na an Leprechaun dai magtao sa saiyang paradakop nin supernatural na kayamanan.

Klasipikasyon

An leprechaun pigklasipikar bilang sarong "solitary fairy" kan parasurat asin amateur folklorist na si William Butler Yeats . Si Yeats parte kan revivalist literary movement na dakula an impluwensya sa "pag-apod nin atensyon sa leprechaun" kan huring parte kan ika-19 siglo. An klasipikasyon na ini ni Yeats kinua ki DR McAnally ( Irish Wonders, 1888) na kinua man ki John O'Hanlon (1870).

Pigduduon na an leprechaun, dawa ngani an iba tibaad apodon ining engkanto, malinaw na dapat na maiiba sa mga Aos Sí (o an 'marahay na mga tawo') kan mga bulod nin engkanto ( sidhe ) asin raths. An Leprachaun na nagsosolo sarong nagpapalaen na karakteristiko, alagad dugang pa, an leprachaun pighuhuna na naggigibo sana nin mga prank sa lebel nin karatan, asin nangangaipo nin espesyal na pag-iingat, alagad sa kabaliktaran, an Aos Sí pwedeng maggibo nin mga gibo na mas nakakatakot sa mga tawo, halimbawa, an pag-espiritu sa mga kaakian.

An pagmidbid na ini sa leprechaun bilang sarong engkanto itinao sa popular na nosyon kan modernong folklorist na si Diarmuid Ó Giolláin. Naobserbaran ni Ó Giolláin na an enano kan Teutonic asin iba pang mga tradisyon, siring man an pamilyar sa harong, mas madaling ikumparar.

Susog ki William Butler Yeats, an dakulang kayamanan kan mga leprechaun gikan sa "mga kayamanan, na ilinubong kaidtong panahon nin gera", na saindang nadiskubre asin inapropriyar. Susog ki David Russell McAnally, an leprechaun aki nin sarong "maraot na espiritu" asin sarong "degenerate fairy" asin "bakong lubos na marahay o lubos na maraot".

Itsura

Mga turista na may sarong bagong bagay na sobrang kadakulaan na Leprechaun sa Dublin

An leprechaun orihinal na igwa nin ibang itsura depende sa kun saen siya nakua sa Irlandia. Bago an ika-20 siglo, sa pankagabsan pigtutubodan na an leprechaun nagsusulot nin pula, bakong berde. Si Samuel Lover, na nagsurat kan 1831, ilinaladawan an leprechaun bilang,

... medyo magayon an saiyang gubing, dawa siring, huli ta siya nagsusulot nin pulang kwadradong amerikana, na mayaman sa bulawan, asin dai maipaliwanag an parehong, cocked hat, sapatos asin buckles.

Susog ki Yeats, an mga nagsosolo na mga engkanto, arog kan leprechaun, nagsusulot nin pulang mga dyaket, mantang an mga "trooping fairies" nagsusulot nin berde. An leprechaun ni Yeats nagsulot nin dyaket na may pitong hilera nin mga butones na may pitong butones sa lambang hilera. Ilinaladawan ni Yeats na sa sulnupan na baybayon, an pulang dyaket natatahoban nin sarong frieze, mantang sa Ulster an linalang nagsusulot nin sarong cocked hat, asin kun siya naggigibo nin ano man na pambihirang malibog, siya minalukso sa sarong lanob asin nag-iikot, na binabalanse an saiyang sadiri sa poro kan sombrero na an saiyang mga takyag nasa aire.

Susog ki McAnally an unibersal na leprechaun ilinaladawan sa minasunod:

 

He is about three feet high, and is dressed in a little red jacket or roundabout, with red breeches buckled at the knee, gray or black stockings, and a hat, cocked in the style of a century ago, over a little, old, withered face. Round his neck is an Elizabethan ruff, and frills of lace are at his wrists. On the wild west coast, where the Atlantic winds bring almost constant rains, he dispenses with ruff and frills and wears a frieze overcoat over his pretty red suit, so that, unless on the lookout for the cocked hat, ye might pass a Leprechawn on the road and never know it's himself that's in it at all.

An bado na ini nagkakaiba-iba sa kada rehiyon. Sa istorya ni McAnally igwa nin mga pagkakaiba sa pag-ultanan kan mga leprechaun o Logheryman gikan sa manlaen-laen na rehiyon:

• An Northern Leprechaun o Logheryman nagsusulot nin " pulang amerikana militar asin puting mga pantalon, na may mahiwas an gilid, halangkaw, matarom na sombrero, na kun minsan siya nagtitindog na nakabaliktad".
• An Lurigadawne kan Tipperary nagsulot nin "antigong slashed jacket na pula, na may mga alitoktok sa bilog asin sarong jockey cap, na igwa man nin espada, na ginagamit niya bilang sarong magic wand".
• An Luricawne kan Kerry sarong "mataba, pursy na sadit na tawo na an maogmang bilog na lalawgon karibal sa kapula kan cut-a-way na dyaket na saiyang sulot, na pirming igwa nin pitong hilera nin pitong butones sa lambang hilera".
• An Cluricawne kan Monaghan nagsulot nin "sarong pula na amerikana sa banggi na may ikog na laway na may berdeng chaleco, puting mga pantalon, itom na medyas," makintab na sapatos, asin sarong "halabang sombrerong kono na mayong gilid," na minsan ginagamit bilang armas.

Sa sarong rawitdawit na may titulong An Lepracaun; o, Fairy Shoemaker, an ika-18 siglong pararawitdawit na Irlandes na si William Allingham ilinaladawan an itsura kan leprechaun bilang:

... Sarong kulubot, may balbas na Elf ,

Mga salming na nakadukot sa saiyang matarom na dungo,

Mga buckles na plata sa saiyang hose,

Apron na gibo sa anit — sapatos sa saiyang kublit...

An modernong imahe kan leprechaun na nakatukaw sa sarong toadstool, na may pulang balbas asin berdeng sombrero, asin iba pa sarong mas modernong imbensyon, o hiniram sa ibang mga hibla kan osipon kan Europa. An pinakaposibleng paliwanag para sa modernong aldaw na itsura kan Leprechaun iyo na an berde sarong tradisyonal na nasyonal na kolor kan Irlandia na nagpoon pa kan 1642. An sombrero tibaad hale sa estilo nin lihis na sa panahon na uso na lakop pa sa Irlandia kan ika-19 siglo. An estilong ini nin moda komun na isinusulot kan mga imigranteng Irlandes sa Estados Unidos, nin huli ta an nagkapirang gubing kan panahon ni Elizabeth komun pa man giraray sa Irlandia kan ika-19 siglo haloy na pagkatapos na sinda mayo na sa uso, siring sa ipinapahiling kan Stage Irish . An mga sapatos na may buckle asin iba pang mga gubing igwa man nin ginikanan kan panahon ni Elizabeth sa Irlandia.

Mga kaparehong linalang

An leprechaun kapareho kan clurichaun asin kan harayo na darrig huli ta siya sarong solong linalang. May mga parasurat na minaabot pa ngani sa punto na sinalidahan an ikaduwang duwang bakong gayong midbid na espiritung ini kan leprechaun sa mga estorya o osipon tanganing maabot an mas mahiwas na mga nagdadangog. An clurichaun pigkokonsiderar kan nagkapira na sarong leprechaun na nag-iinom sana.

Sa pulitika

Sa politika kan Republika kan Irlandia, an mga leprechaun ginagamit sa pagsambit kan mga aspeto kan larangan nin turismo sa Irlandia . Mahihiling ini sa halimbawang ini ni John A. Costello na nagtataram sa Oireachtas kan 1963—

Sa laog nin dakul na taon, kami nasakitan sa mga miserableng mga bagay na daing kamanungdanan kan samong mga anunsyo sa mga turista. Minsan ini minababa sa pinakahababang rarom, sa caubeen asin sa shillelagh, dai na pag-olayan an leprechaun.

Popular na kultura

An mga pelikula, animated cartoons, asin advertising nagpabantog nin sarong partikular na imahe kan mga leprechaun na igwa nin kadikit na pagkakaagid sa ano man na makukua sa mga siklo kan osipon kan Irlandia. May mga nagtutulod na an popular na imahe kan leprechaun bako sanang sarong serye nin mga estereotipo na nakabasar sa mga nakakaulog na anti-Irlandes na mga karikatura kan ika-19 siglo.  

Dakul na mga grupo nin musikang Celtic an naggamit kan terminong leprechaun bilang parte kan saindang kombension sa pagngaran o bilang titulo nin sarong album. An nagkapirang popular na porma nin musikang Amerikano, kabali an heavy metal, celtic metal, punk rock, asin jazz, naggamit man kan mitolohikong karakter.

An mga bantog na karakter nin leprechaun kabali an:

• Lucky, an maskot kan Lucky Charms cereal, na ginibo ni General Mills
• An Notre Dame Leprechaun, opisyal na maskot kan mga Fighting Irish sports teams sa Unibersidad kan Notre Dame
• Maswerte an Leprechaun, maskot kan Boston Celtics, na itinampok sa logo kan koponan
• Hornswoggle, sarong karakter na ginibo kan propesyonal na wrestler na si Dylan Mark Postl, na nakipagkumpetensya sa irarom kan persona sa kadaklan kan saiyang pagtener sa WWE
• An 1993 American horror slasher-film na Leprechaun asin an mga sequel kaini nagtatampok nin sarong paragadan na leprechaun na pigladawan ni Warwick Davis .

An ekonomistang nanggana nin Nobel Prize na si Paul Krugman nagmukna kan terminong " leprechaun economics " tanganing iladawan an mga distorted o bakong marahay na datos sa ekonomiya, na enot niyang ginamit sa sarong tweet kan 12 Hulyo 2016 bilang simbag sa publikasyon kan Irish Central Statistics Office (CSO) na an Irish GDP nagdakula nin 26.3%, asin an Irish GNP nagdakula nin 26.3%, sa 178%. 2015 Mga nasyonal na kwenta kan Irlandia. An pagtalubo sunod na ipinaheling na huli sa pag-restruktura kan Apple kan saiyang dobleng iskema nin buwis sa Irlandia na an Komisyon kan EU nagmulta nin €13bn kan 2004–2014 na mga buwis na dai pa nababayadan sa Irlandia, an pinakadakulang multa sa buwis sa korporasyon sa kasaysayan. An termino dakol nang beses na ginamit poon kaidto. 

Sa Estados Unidos, an mga Leprechaun parateng inaasosyar sa Aldaw ni San Patricio kaiba an kolor na berde asin mga shamrock.