Luz Oliveros-Belardo
| Luz Oliveros-Belardo | |
|---|---|
| Alma mater |
|
| Mga gawad | Nasyunal na Siyentista kan Filipinas |
Si Luz Oliveros-Belardo (3 Nobyembre 1906 – 12 Disyembre 1999) iyo sarong Filipinang parmasiyutikong kimiko, na pig-onrahan nin Nasyunal na Siyentista kan Filipinas na gawad nin gobyerno kan Filipinas kaidtong 1987.
Kamondagan asin edukasyon[baguhon | baguhon an source]
Si Luz Oliveros iyo namondag sa Navotas, Rizal, na aking babayi ni Aurelio Oliveros asin Elisa Belarmino. Igwa siya nin batsilyer asin masteral na degri sa kimika hale sa Unibersidad kan Pilipinas sa Manila. Kaidtong 1957 naguno niya an saiyang PhD sa parmasiyutikong kimika hale sa University of Connecticut,[1] na may disertasyon sa molekular na repraksyon sa mga terpenes.[2]
Karera[baguhon | baguhon an source]
Si Luz Oliveros-Belardo iyo nagin direktor kan Natural Sciences Research Center sa Philippine Women's University. Nagin man siyang Dekano kan College of Pharmacy kaidtong 1947.[3] An saiyang pag-aadal iyo nakapokus sa pagkua nin mga esensyal na lana asin iba pang mga kimikal gikan sa mga katutubong Filipinong tinanom, para sa parmasiyutika, paggibo nin kakanon, pahamot, asin iba pang mga aplikasyon.[1] Halimbawa, nakahaman siya nin sarong eksperimental na pormulasyon na nakabase sa oleoresin kan apitong (Dipterocarpus grandiflorus) na iyo pupuwede para sa sarong panggatong sa motor.[4]
Kan mga taong 1965-1966, pigpangaranan siya bilang sarong AAUW fellow[5] kan American Association of University Women para ipursigi an saiyang research sa Stanford University.[6] Kan 1974, an Philippine Association of University Women pigbisto siya gamit an saindang Achievement Award sa Natural na Siyensya.[7] Naresibe niya an Nasyunal na Siyentistang Gawad kan 1987.[8][9]
Si Dr. Luz Oliveros-Belardo nakasuway nin 33 na bagong Filipinong esensyal na lana gikan sa mga katutubong tinanom asin pig-adalan an saindang kimikal asin pisikal karakter. An saiyang pinakaenot na research iyo an sa kimikal asin parmalohikal na karakter kan Tanglad Tagalog (Cymbopogon ciratus) sagkod nadiskobre na an mga kimikal kaini arug kan potassium citrate na iyo sarong epektong diuretikong kompuwesto na may kakayahan sa paglikay sa paglangkaw kan presyon nin dugo. Saro siya mga pinakaenot na Sur-subangang Asyano na nagkondusir nin pag-aadal sa dahon nin Chichirica (Vinca rosea) sagkod nadiskobre na mayaman ini sa mga alkaloids, glycosides, terpenoids, sterols, fatty acids, asin mga bolatilong lana.
Personal na buhay[baguhon | baguhon an source]
Naagom ni Luz Oliveros an dentistang si Ricardo A. Belardo asin nagkaigwa nin duwang aking babayi. Nagadan siya kan 1999 sa 93 taon na edad. Piglubong siya sa Libingan ng mga Bayani sa Fort Bonifacio, Taguig.[10]
Toltolan[baguhon | baguhon an source]
- ↑ 1.0 1.1 Artemio R. Guillermo, ed., Historical Dictionary of the Philippines (Scarecrow Press 2011): 70. ISBN 9780810875111
- ↑ Luz Oliveros-Belardo and Paul J. Jannke, "Correlation of molecular refraction with structure in the terpene series" Journal of Pharmaceutical Sciences (January 1958).
- ↑ History, School of Pharmacy Archived 2018-09-25 at the Wayback Machine., Philippine Women's University website.
- ↑ Belardo, L.O., Lawrence, B.M., Coronel, A. & Mata, M.F. "Essential oil of Dipterocarpus grandiflorus Blanco: chemistry and possible source of energy" Transactions of the National Academy of Science & Technology 5 (1983): 233-241.
- ↑ "AAUW Names Fellows" Fresno Bee (30 May 1965): 50. via Newspapers.com
- ↑ "AAUW Fellow Will Talk" Fresno Bee (6 March 1966): 67. via Newspapers.com
- ↑ Association for the Study of Pharmacognosy, Newsletter Archived 2016-11-26 at the Wayback Machine. 12(1)(May 1975): 3.
- ↑ "Briefer on the Order of National Scientists" Archived 2020-11-17 at the Wayback Machine. Philippine Government, National Academy of Science and Technology.
- ↑ National Academy of Science and Technology Archived 2016-11-26 at the Wayback Machine. (NAST), Philippines.
- ↑ "In the Know, Libingan ng mga Bayani" Philippine Inquirer (19 November 2016).
Panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]
- Andaya Darhl (1980). Academy News Issue No, 0155-4095. Volume 2. Number 3, http://www.nast.ph/images/pdf%20files/Publications/Annual%20Reports/Academy%20News%201980%20Vol.%202%20No.%203.pdf
- Bigwas (2019). Pilipinas. Luz Oliveros-Belardo. https://www.pilipinas.bid/2019/10/luz-oliveros-belardo.html Archived 2021-06-22 at the Wayback Machine.
- Lee-Chua, Queena (2017). Straight Talk on Everyday Mysteries. Who's Who in Philippine Science. https://books.google.com/books?id=VzSWDwAAQBAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
- Luz, Oliveros-Belardo (1981). Herbal medication in the Philippines and the search for its scientific basis. 9711180227
- Sonia L. Atabug, "Dr. Luz Belardo, the Compleat Scientist" Manila Call (5 February 1989).
- Specialized Philippine Enterprise Reference of Expert. Luz Oliveros Belardo. http://spheres.dost.gov.ph/sci-profile.php?i=000379[permanent dead link]
- https://translate.google.com/translate?sl=tl&tl=en&u=https%3A%2F%2Ftl.wikipedia.org%2Fwiki%2FLuz_Oliveros_Belardo
Pinopoonan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.