Paz Márquez-Benítez

Paz Marquez-Benítez
Ladawan:PazMarquezBenitezFilipinoEngWriter.jpg
Kamundagan	(1894-03-03)Marso 3, 1894 Lucena, Tayabas, Captaincy General of the Philippines
Kagadanan	Nobyembre 10, 1983(1983-11-10) (edad 89) Manila, Philippines
Edukasyon	University of the Philippines, Manila Philippine Normal School
Trabaho	Writer

Si Paz Márquez-Benítez (Marso 3, 1894 – Nobyembre 10, 1983) sarong Filipinang parasurat nin mga osipon, edukadora asin editor. An saiyang karera bilang sarong edukador, pati man an saiyang mga ambag bilang parasurat, itinuturing bilang importanteng lakdang sa pag-uswag kan kababaihan sa mga propesyonal na karera, siring na man sa pag-uswag kan literaturang Filipino . Siya man sarong reyna nin kagayunan.

Sa panahon kan saiyang karera bilang parasurat, si Marquez-Benitez nagsurat nin mga halipot na istorya na kritikal sa Imperyalismong Amerikano . Siya pinakabisto sa saiyang osipon na Dead Stars (1925) kun saen an duwang panginot na karakter ipinapahiling bilang mga alegorya sa imperyalismong Amerikano tanganing i-pahiling an maluway na pagkaraot kan panublion kan Pilipinas. An saiyang solamenteng ibang midbid na naipublikar na obra iyo an A Night in the Hills (1925). Maski duwa lamang an pinublikar niyang mga obra, itinuturing an saiyang mga sinurat bilang enot na mga lakdang sa pagpasiring sa panginot na dalan kan literaturang Filipino.

Si Marquez-Benitez nagdadanay bilang prominenteng impluwensya sa literaturang Pilipinas sa paagi bako sana kan saiyang pagsurat kundi kan saiyang epekto bilang sarong edukador asin editor. An pagmukna niya asin kan saiyang agom nin mga magasin pang-edukasyon, mga eskwelahan, asin an saiyang mga kontribusyon sa pagpatalubo kan mga kurso sa pagsurat nin halipot na osipon na malikhaon sa laog kan Filipinas pigtutubodan na nagtao nin inspirasyon sa mga henerasyon nin mga parasurat na Pilipino. 

Buhay

Mga enot na taon

Si Paz Marquez-Benitez namundag kan Marso 3, 1894, sa munisipyo kaidto na inaapod Lucena, ngonyan Tayabas ( Quezon ), Philippines . Namundag sa prominenteng pamilyang Marquez kan probinsya nin Quezon asin an saiyang mga magurang may marahay na inadalan. An saiyang ama, si Gregorio Marquez, nag-adal sa Ateneo de Manila asin an ina, si Maria Jurado nag-adal sa Escuela Municipal. An mga magurang ni Paz parehong naglaog sa larangan kan edukasyon asin nagin mga paratukdo, na nagdara sa paghanga asin paggalang ni Paz sa propesyon nin edukasyon. 

Sa edad na anom, si Márquez-Benítez nagpoon kan saiyang karera sa edukasyon asin pakalihis nin tolong taon sa edad na siyam siya nakalista sa hayskul. Nag-adal siya sa Tayabas Highschool, ngonyan, Quezon National High School kun saen siya pig-omaw kan saiyang prinsipal huli sa saiyang mga karangalan sa Ingles.

Kan panahon ni Paz sa Normal School sa Manila, siya arog kan kadaklan na ibang mga Pilipino kan amay na mga taon 1900, namidbid sa kulturang Amerikano. An introduksiyon na ini sa kulturang Amerikano nagpoon kan 1910 sa edad na disi-sais kan si Márquez-Benítez nagpoon sa basketbol asin sa kahurihurihi nagin kapitan kan koponan. An kulturang Amerikano padagos na nakapalibot saiya kan 1912, sa edad na labing walong taon, kan siya ipinamidbid, asin nagpartisipar sa, sarong paligsahan sa kagayunan kun saen siya napili bilang Manila Carnival Queen kan 1912 asin kaya nag-adorno sa takop kan Renacimiento Filipino.

Propesyon

Napatapos si Márquez-Benítez sa Unibersidad kan Pilipinas sa Manila kan 1916, asin apat na taon pagkatapos kaini, siya nagin sarong paratukdo sa Departamento nin Ingles sa saiyang alma mater.

Mantang nagtutukdo sa Unibersidad kan Pilipinas, si Márquez-Benítez padagos na nagdisinyo asin nagtukdo nin kurso sa pagsurat nin halipot na istorya sa laog nin 35 taon, hasta sa saiyang pagretiro kan 1951.

Sa bilog niyang karera bilang paratukdo, si Márquez-Benítez kinilala bilang sarong maimpluwensyang pigura sa paghubog nin mga prominente asin halangkaw na mga parasurat na Pilipino sa Ingles, arog nina Francisco Arcellana, Bienvenido N. Santos, Paz Latorena, Loreto Paras Sulit, Edna Zapanta Manlapaz, asin Arturo B. Rotor—na gabos tinokdoan niya sa Unibersidad kan Pilipinas.

An taon-taon na Marquez-Benitez Lectures sa Pilipinas iyo an padagos na pagtao nin onra sa saiyang memorya, paagi sa pagdadarayaw kan kontribusyon kan mga Pilipinong parasurat sa literaturang nasurat sa Ingles

Bilang sarong propesor, ginamit ni Márquez-Benítez an saiyang kurso sa pagsurat bilang sarong oportunidad na magsurat kan saiyang pinakaenot na mayor na halipot na osipon kan 1925 na may titulong Dead Stars na ipinublikar sa Philippine Herald . An Dead Stars sa huri nagin kritikal na aklamado sa laog kan literaturang Pilipinas asin pigsitar bilang sarong gikanan nin inspirasyon sa kadakol na mga parasurat na Pilipino. Dawa ngani si Márquez-Benítez midbid na marhay sa saiyang kapangganahan sa Dead Stars, bako sana ini an saiyang obra huli ta padagos siyang magpapaluwas nin mga halipot na istorya arog kan A Night in the Hills asin Stepping Stones dawa ngani an mga obrang ini dai naresibe arog kan Dead Stars. 

Para ki Márquez-Benítez, an pagsurat sarong buhayon na trabaho. Kan 1918, luwas pa sa saiyang karera sa pagtukdo, si Márquez-Benítez asin an saiyang agom na si Francisco Benítez nagin mga kagmukna kan Philippine Educational Magazine, kun saen sinda nagprodyus nin mga magasin na pang-edukasyon para sa mga paratukdo.

Si Francisco Benítez an naging editor kan journal hasta sa saiyang kagadanan kan Hunyo 1951. Dai nahaloy pakatapos kaini, si Márquez-Benítez nagretiro man sa saiyang karera bilang edukador asin siya an nagsalida bilang editor kan journal. Kan 1919, siya man an nagmukna kan Woman’s Home Journal, an pinakaenot na magasin para sa mga babae sa nasyon. Kan parehas na taon, siya, kaibahan an anom pang prominenteng miyembro kan mga elite sosyal sa Manila—sinda Clara Aragon, Concepcion Aragon, Francisca Tirona Benítez, Carolina Ocampo Palma, Mercedes Rivera, asin an saiyang matuang tugang na babae na si Socorro Márquez Zaballero—an nagmukna kan Philippine Women’s College, na ngonyan tinatawag na Philippine Women’s University.

Pag-agom asin pamilya

Kan Disyembre 1914, duwang taon pakatapos kan saiyang gradwasyon, inagom niya si Francisco Benítez (Hunyo 1, 1887 – Hunyo 30, 1951), sarong dekano sa University of the Philippines asin tagmukna kan Philippine Educational Magazine. An duwa nagkaigwa nin apat na aki na magkaibanan. Kan 1951, nagadan si Francisco Benítez huli sa atake sa puso.

Edukasyon

Si Márquez-Benítez, bilang parte kan mga piling klase sa Pilipinas asin igwa nin duwang edukadong magurang, namundag sa sarong pamilya na pinahahalagahan an edukasyon.

Nagpoon siya sa saiyang karera sa edukasyon sa edad na anom, kun saen siya nag-adal sa Lucena West 1 Elementary School, asin enot na nakanuod nin Ingles.

Sa edad na trese, si Márquez-Benítez padagos na nag-uswag asin nagpadagos sa hayskul sa Tayabas High School (ngonyan, Quezon National High School), kun saen siya naggradwar kan taon 1912.

Durante kan saiyang mga enot na taon sa edukasyon, siya pigkonsiderar na sarong mapag-adal asin marayhon na estudyante, na iyo an nagdara saiya sa post-sekundaryang edukasyon.

Pakagradwar sa hayskul, si Márquez-Benítez nagpoon kan saiyang post-sekundaryang edukasyon sa Normal na Eskwelahan sa Manila, kun saen siya nag-erok nin duwang taon, asin enot na nakanuod manungod sa kulturang Amerikano asin nagkaigwa nin interes sa pagsurat.

Pakatapos nin duwang taon sa Normal na Eskwelahan sa Manila, kan 1914, natapos ni Márquez-Benítez an saiyang edukasyon bilang parte kan enot na klase na nag-agi sa bagong itinatag na Unibersidad kan Pilipinas, sarong eskwelahan na kun saen siya nagin propesor, asin kun saen siya naggradwar na may BA sa Liberal Arts.

Mga gibo

• Dead Stars (1925)
• A Night in the Hills (1925)

Hilingon man

• Cecilia Manguerra Brainard
• PAWWA
• Ninotchka Rosca
• Lualhati Bautista
• Sophia Romero

Mga Panultulan

1. The Paz Marquez-Benitez Memorial Lectures, Ateneo Library of Women's Writings, Admu.edu, date retrieved: 27 May 2007
2. The Major Collections Filipino Writers in English: Paz Marquez-Benitez (1894–1983), Biography, Ateneo Library of Women's Writings, Admu.edu, retrieved on: June 17, 2007
3. "Philippine studies: historical and ethnographic viewpoints." (in en). Philippine Studies: Historical and Ethnographic Viewpoints. 1953. ISSN 0031-7837. OCLC 841344088. 
4. "Manila Carnivals 1908-1939". 
5. "The Paz Marquez-Benitez: Memorial Lectures". 
6. Raftery, Judith R. (2010). "La Girl Filipina: Paz Marquez Benitez, Brokering Cultures". The Journal of the Gilded Age and Progressive Era 9 (2): 232–243. doi:10.1017/S1537781400003960. ISSN 1537-7814. 

Dagdag na basahon

• Jacobson, Helga E. (1998). "Reviewed work: Paz Marquez Benitez: One Woman's Life, Letters, and Writings, Virginia Benitez Lichunan". The Journal of Asian Studies 57 (2): 612–613. doi:10.2307/2658929.