Popocatépetl
Popocatépetl | |
---|---|
![]() Popocatépetl, viewed from the north from Paso de Cortés. | |
Pinakahalangkaw na Piye | |
Elebasyon | 5,393 m (17,694 ft)[lower-alpha 1] 5,452 metre ![]() |
Prominensiya | 3,020 m (9,910 ft)[2][3] |
Isolasyon | 143 km ![]() to 143 Kilometro ![]() |
Nililista | |
Tagboan | 19°01′20″N 98°37′40″W / 19.02222°N 98.62778°WTagboan: 19°01′20″N 98°37′40″W / 19.02222°N 98.62778°W |
Mga dimensyon | |
Pagpapangaran | |
Ginikanan kan pangaran | popōcatepētl, Smoking Mountain |
Gaha' | Don Goyo |
Heograpiya | |
Lua error in Module:Mapa_nin_kinamumugtakan at line 485: Dae mahanap an ispesipikong depinisyon kan mapa nin kinamumugtakan: "Module:Mapa nin kinamumugtakan/datos/Mexico Puebla" an nag-iiral.
| |
Kinamumugtakan | Mexico-Puebla-Morelos, Mexico |
Heolohiya | |
Tipo kan Bukid | Stratovolcano |
Huring pagtuga | 2024[4] |
Pagtukad | |
Pinakapasil na ruta | rock/snow climb |
An Popocatépetl (UK: /ˌpɒpəˈkætəpɛtəl, ˌpɒpəkætəˈpɛtəl/ POP-ə-KAT-ə-pet-əl, -kat-ə-PET-əl, US: /ˌpoʊp-/ POHP- Nahuatl: Popōcatepētl IPA: popoːkaˈtepeːt͡ɬ) iyo an sarong aktibong estratobulkan na namumugtak sa mga estado kan Puebla, Morelos, asin Mexico sa central Mexico. Nakabugtak iyan sa subangan na kabanga kan Trans-Mexican Volcanic Belt. Sa 5,393 m (17,694 ft)[1] iyo iyan an ikaduwang pinakahalangkaw na alitoktok sa Mexico, pagkatapos kan Citlaltépetl (Pico de Orizaba) sa 5,636 m (18,491 ft). An Popocatépetl nakaranggo na ika-89 sa prominence.
Pigtatakod iyan sa kambal bulkan na Iztaccihuatl sa amihanan kan halangkaw na saddle midbid bilang "Paso de Cortés".[5] An Izta-Popo Zoquiapan National Park, kun saen an duwang bulkan manunuparan, ipinangaran sa sainda.[6][7]
An Popocatépetl yaon sa 70 km (43 mi) habagatan subangan kan Mexico City, sa kun saen iyan pwedeng mahiling nin regular, depende sa kamugtakan kan panahon. Sagkod sa dai pa nahahaloy, an bulkan saro sa tulong haralangkaw na alitoktok sa Mexico na igwang glaciers,[8] an iba pa iyo an Iztaccihuatl asin Pico de Orizaba. Kaidtong dekada 1990, an glaciers siring kan Glaciar Norte (North Glacier) nagin sadit nin marhay an sukol, huli gayod sa maimbong na temperatura alagad dakulang posibilidad na huli sa padagos na bulkanikong aktibidad.[9] Kaidtong kaamayi kan 2001, an mga glacier kan Popocatépetl nawara na; an yelo nagdanay na yaon sa bulkan, alagad dai na pigpapahiling an characteristic features kan glaciers siring kan crevasses.[10][11][12]
An lava na nagtutuga gikan sa Popocatépetl sa kasaysayan sarong predominanteng andesitic, alagad nakapag-alboruto na iyan nin darakulang bolyum nin dacite.[13] An magma na prinodusir sa presenteng siklo nin aktibidad tends to be a mixture kan duwa tna igwang andesites na mayaman sa magnesium.[14]
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ 1.0 1.1 "Popocatépetl". Global Volcanism Program. Smithsonian Institution.
- ↑ "Mexico Ultras". Peaklist.org. Retrieved 2012-01-29. The prominence value given here of 3,020 m (9,910 ft) is based on a summit elevation of 5,400 m (17,700 ft) for Popocatépetl.
- ↑ "Volcán Popocatépetl, Mexico". Peakbagger.com. Retrieved 2012-01-29. The prominence value given here of 3,020 m (9,910 ft) is interpolated from a summit elevation of 5,400 m (17,700 ft) for Popocatépetl.
- ↑ "Mexico's Popocatépetl volcano erupts 13 times in past day, prompting airport delays". Associated Press. 29 February 2024. https://apnews.com/article/popocatepetl-volcano-flights-mexico-city-puebla-ashes-67a11616283ae80d23470fc9b70a35c3.
- ↑ Beaman, John H. (July 1962). "The Timberlines of Iztaccihuatl and Popocatépetl, Mexico". Journal of Ecology 43 (3): 377–385. doi: .
- ↑ "Parque Nacional Izta-Popo Zoquiapan". SIMEC: Sistema de Información, Monitoreo, y Evaluación para la Conservación (in Spanish). Comisión Nacional de Áreas Naturales Protegidas. 5 August 2016. Retrieved 10 October 2017.
- ↑ "Sistema de Información Geográfica". Comisión Nacional de Áreas Naturales Protegidas. Archived from the original on 27 October 2010. Retrieved 22 February 2011. Unknown parameter
|url-status=
ignored (help) - ↑ Huggel, C.; Delgado, H. (2000). "Glacier monitoring at Popocatépetl Volcano, México: glacier shrinkage and possible causes" (PDF). In Hegg, C.; Vonder Muehll, D. Beiträge zur Geomorphologie.- Proceedings Fachtagung der Schweizerischen Geomorphologischen Gesellschaft, 8–10 July 1999. Bramois, WSL Birmensdorf. pp. 97–106. Archived from the original (PDF) on 2022-10-09. Retrieved 2012-04-17. Unknown parameter
|url-status=
ignored (help) - ↑ Granados, HD (1997). "The glaciers of Popocatépetl volcano (Mexico): Changes and causes". Quaternary International 43–44: 53–60. doi: . Bibcode: 1997QuInt..43...53G. http://www.mendeley.com/research/glaciers-popocatpetl-volcano-mexico-changes-causes/. Retrieved on 2012-04-17.
- ↑ "Chronicle of a death foretold: Extinction of the small-size tropical glaciers of Popocatépetl volcano (Mexico)". Global and Planetary Change 56 (1–2): 13–22. 2007. doi: . Bibcode: 2007GPC....56...13D.
- ↑ "Evaluation of ASTER and SRTM DEM data for lahar modeling: A case study on lahars from Popocatépetl Volcano, Mexico". Journal of Volcanology and Geothermal Research 170 (1–2): 99–110. 2008. doi: . Bibcode: 2008JVGR..170...99H. http://www.unesco.org.uy/phi/biblioteca/bitstream/123456789/519/1/12huggel_et+al.pdf. Retrieved on 2012-04-17.
- ↑ "Impact of the eruptive activity on glacier evolution at Popocatépetl Volcano (México) during 1994–2004". Journal of Volcanology and Geothermal Research 170 (1–2): 86–98. 2008. doi: . Bibcode: 2008JVGR..170...86J. Archived from the original on 2012-09-15. https://web.archive.org/web/20120915163413/http://www.geofisica.unam.mx/popoc/colaboracion/GTNH/files/public_mexico/11Julio%20et%20al.pdf. Retrieved on 2017-11-01.
- ↑ Sosa, G.; Gardner, J. E.; Lassiter, J. C. (2009). "Magma evolution during the last 23 ky at Popocatepetl Volcano: insights from Sr, Nd, and Pb isotopes in plagioclase, pyroxene and pumice matrix". Fall Meeting 2009, abstract #V51A-1658. AGU Fall Meeting Abstracts. 2009. American Geophysical Union. pp. V51A–1658. Bibcode:2009AGUFM.V51A1658S.
- ↑ Martin, A. L.; Cifuentes, G.; Straub, S.; Mendiola, F. (2007). "Magma Stagnation and Ascent at Popocatepetl Volcano, Mexico during the last 10 years". Spring Meeting 2007, abstract #V42A-05. AGU Spring Meeting Abstracts. 2007. American Geophysical Union. pp. V42A–05. Bibcode:2007AGUSM.V42A..05M.
Error sa pag-cite: <ref>
mga tatak na eksistido para sa sarong grupo na pinagngaranan na "lower-alpha", alagad mayong kinasungkoan na <mga pinapanungdanan na grupo="lower-alpha"/>
na tatak an nanagboan, o sarong panarado </ref>
an nawawara