Potenciano Gregorio, Sr.

Sarong marhay na artikulo ini. Hilingon ini para sa dakol pang impormasyon.
Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Si Potenciano Gregorio, Sr., asin an saiyang pamilya[1]
Sarong panandaan para ki Potenciano Gregorio, Sr. ikinaag sa Sto. Domingo, Albay
An Santuario ki Potenciano Gregorio
Hitsura kan pirma ni Potenciano Gregorio

Si Potenciano "Poten" Valladolid Gregorio, Sr. (19 Mayo 1880 - Pebrero 22 1939) saróng Bikolanong musiko na bantóg bilang kompositor kan Sarong Banggi. An duwá sa iba pa niyáng komposisyon iyó an Pusong Tagob nin Sakit asín Hinoyop-hoyop nin Dios alagad bakóng gayo kabantóg aróg kan Sarung Banggi.

Namundág siyá sa Sto. Domingo, Albay (dating Lib-og). Sindá Narciso Gregorio asín Canuta Valladolid an saíyang mga magúrang. An agóm niyá iyó si Dominga Duran asín sindá nagkaigwá nin pitóng akì: si Salvador, Victoria, Narcisa, Eriberto, Encarnacion, Monico, asin Potenciano, Jr. Nagadan siya sa edad na 59 sa Honolulu, Hawaii asín piglubong sa Sementeryo nin La Loma, Ciudad nin Quezon. An padábang apód saíya kan mga partidaryo iyó "Lolo Poten".

Komo kompositor[baguhon | baguhon an source]

Si Gregorio bantóg na kompositor, asín oróg na bantóg bilang kaggíbo kan kantáng Bikolnón na Sarung Banggi na dakól an naghuhúnà na sarô sanáng awit-banwáan kan ronang Bikol. Kinompos niyá an Sarung Banggi kan nag-eedad pa saná siyáng 17 anyos kan 1897, taón na nagtúga nin grabe an bulkan Mayon.

Binibisto siyáng henyo sa pagbyolin asín nakanoód siyá sa musika sa pagtotokdô ni Padre Jorge Barlin kan iní cura paroco (1883-1885) sa Li-bog. Kan nagrarárom na an saíyang pag-adal sa musika, nagpoón na siyáng magkompos para sa simbahan sa saíyang paghingóa. Tinabángan man siyá kan saíyang tugang na si Bernardo na iyó an nag-organisar kan Banda de Li-bog. Dangan siyá na an nagkapót kan baton kan Banda sagkód na umabót an taón 1919 kun kasuarín nagin myembro siyá kan Philippine Constabulary Band.

Si Col. Walter H. Loving, iyó an nag-alok saíya na maglaóg sa Philippine Constabulary Band kan napangalás iní sa ipinakíta ni P. Gregorio an saíyang pambihírang abilidad sa musika. Kan maisíhan na siyá mismo an kagkompos kan Sarung Banggi, tolos siyáng inákò ni Col. Loving sa banda huli man sa abáng pasil P. Gregorio na magtogtóg sa anóman na instrumento musikal.

An kansyon na Sarung Banggi[baguhon | baguhon an source]

An togtog kan kantang Sarung Banggi[2]

Nabílog an kantang Sarung Banggi kan 1962, kan napamatá si P. Gregorio sa pagkatúrog kan igwáng nadangóg na naghuhúning gamgám sa tahaw kan kiniskinís nin mga dahon. Iní sosog ki Hilario Balilo, dating alkalde kan Sto. Domingo asin namamayó kan Sto. Domingo Historical and Cultural Society, sosog sa osipón ni Justo Gregorio. Dagdág pa, enot na tinogtóg an kansyon kan piyesta sa Guinobatan, Albay kan Agosto 15, 1910. Enot na tinogtóg an Sarung Banggi sa bandurya dangan sa pyano.

Alágad, sosog ki Resureccion Gregorio, sarô sa mga makuápo sa tuhod ni Poten, kinompos an kantang iní kan taón 1897 kan an bulkan Mayon nagtúga asín napiritán an saindáng pamilya na mag-ebakwet sa barangay Salvacion. Dumán napasabngán siyá sa pagkompos sa tahaw kan ragobnób kan Bulkan. Sosog man ki Merito B. Espinas, saróng parasurat sa kultura, kinompos an kantang iní kan Mayo 19, 1910.

Natomtóm an orihinal na kopya kainí kan magkasulóng lakópan sa Li-bog kan Enero 19, 1961. Sa kasulô na idtó, patî an kagduwá (12) pang mayor na mga kantang kinompos niyá sa Bikol nakadámay huli ta an lumang haróng kan mga Gregorio narádas man.

An kansyon na iní igwáng tolóng bersyon, dawà nganì totóo an nakatalâ sa plaka asín mga CD an duwáng parapo saná an paratíng pinapalamán.

Sarung Banggi[baguhon | baguhon an source]

Sarung banggi sa higdaan
Nakadangog ako hinuni nin sarung gamgam;
Sa luba ko katorogan
Bako kundi simong boses iyo palan..
Dagos ako bangon si sakuyang mata binuklat,
Kadtong kadikloman ako nangalagkalag,
Si sakong pagheling pasiring sa itaas,
Naheling ko simong lawog maliwanag.

Huli sa paglakóp kan kantang iní sa bilog na Kabikolan, igwang nadúgang na mga parte asín mga tatarámon na daí segurado kun an mga iní tunay na kabtáng pa kan orihinal na komposisyon ni Potenciano Gregorio, Sr. Arog kan ika-duwang bersyon, an sa hurihán may nagdudúda na katakín iní sa orihinal na kinompos niyá. Siring man, an ika-3ng bersyon dai aram nanggád kun an ika-3ng parte katakín sa orihinal na tokdâ ni Gregorio, Sr.

Iní an ikatolóng parte kan ikaduwáng bersyon:

Duman sa iraya bantog buayahan
Naglangoy ako sa makuring pu'ngaw
Dai ko pigheling an mga tentasyon
Maheling ko lamang an si'mong lalawgon.

Asin iní man man an ikatolóng parte kan ikatolóng bersyon:

Magpuon na ika ay sakong mamòtán,
Nakaisip ako kun ano ang marhay,
Ta pati puso ko simo nang pinukaw,
Mahiling ka sana ay sakong ikauugma.

Kataytayan ni ladawan[baguhon | baguhon an source]

Hilingon man[baguhon | baguhon an source]

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

  • Buhay ni Potenciano Gregorio, Sr. - [1]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. An retrato sinapi' sa: Bikol Maharlika. Jose Calleja Reyes. JMC Press, Inc. 1992. 525 boklit. p. 394.
  2. Sinapi sa: Dy-Liacco, Leonor, Editor. Sarung Dolot Sa Satuyang Ina. J & R Printing co., Inc. Parañaque, M. M. (1996?)

Mga Ginunoan[baguhon | baguhon an source]

  • Istorya Kan Kabikolan. Jaime T. Malanyaon.AMS Press. 1991. p. 463-465.
  • Merito Espinas- Legazpi Concert Program, Sept. 7, 1983.