Saturno

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Imahe kan Saturno na pigkua kan Cassini

An Saturno (simbolo: ♄; Ingles: Saturn) iyo an ikaanom na planeta hali sa Saldang asin an ikaduwang pinakadakula sa Sistemang Solar, pagkatapos kan Hupiter. Ini iyo sarong higanteng gas na may radiyus na harus siyam asin kabangang beses kumpara sa Kinaban.[1][2] Ini sarong tig-walo sana nin densidad kan Kinaban; alagad, sa dakulang bolyum kaini, an Saturno iyo lagpas 95 na beses na mas magabat.[3][4][5] An Saturno iyo pigpangaranan pagkatapos sa Romanong diyos nin kayamanan asin agrikultura; an astronomikong simbolo (♄) iyo pigrerepresenta an karit kan diyos. An mga Romano iyo pigpangaranan an ikapitong aldaw kan semana na Sabado, Sāturni diēs ("Aldaw ni Saturno") dae mahaloy sa ikaduwang siglo para sa planetang Saturno.[6]

An laog kan Saturno iyo harus pigbibilog nin bakal-nikel asin gapo (silikon asin oksihenong mga kompuwesto). An kalaog-laogan kaini iyo pinalilibotan nin hararom na lebel nin metalikong hidroheno, sarong tahaw na lebel kan likidong hidroheno asin likidong elyo, asin dagos an gas na panluwas na lebel. An Saturno igwa nin malungsing giyaw na kulay huli sa mga kristal nin amonya sa ibabaw na atmospera kaini.

An pinakapopular na tampok kan planeta iyo an prominenteng sistemang singsing kaini, na pigbibilog nin harus mga nagyeyelong partikulo asin igwa nin kadikit na bilang nin mga saradit na gapo asin alpog. Dae mababa sa 82 na satelayt[7] an bisto na minaikot sa Saturno, kun sain 53 an opisyal na pinangaranan of which 53; dae kabali digdi an gatos na saradit na satelayt sa singsing kaini. An Titan, an pinakadakulang satelayt kan Saturno asin an ikaduwang pinakadakula sa Sistemang Solar, iyo mas dakula pa sa planetang Merkuryo, alagad mas hababa an masa, asin an solamenteng satelayt sa Sistemang Solar na may substansyal na atmospera.[8]

Panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Brainerd, Jerome James (24 November 2004). "Characteristics of Saturn". The Astrophysics Spectator. Archived from the original on 1 October 2011. Retrieved 5 July 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. "General Information About Saturn". Scienceray. 28 July 2011. Archived from the original on 7 October 2011. Retrieved 17 August 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  3. Brainerd, Jerome James (6 October 2004). "Solar System Planets Compared to Earth". The Astrophysics Spectator. Archived from the original on 1 October 2011. Retrieved 5 July 2010.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. Dunbar, Brian (29 November 2007). "NASA – Saturn". NASA. Archived from the original on 29 September 2011. Retrieved 21 July 2011.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  5. Cain, Fraser (3 July 2008). "Mass of Saturn". Universe Today. Retrieved 17 August 2011.
  6. Falk, Michael (June 1999), "Astronomical Names for the Days of the Week", Journal of the Royal Astronomical Society of Canada, 93: 122–133, Bibcode:1999JRASC..93..122F 
  7. Rincon, Paul (7 October 2019). "Saturn overtakes Jupiter as planet with most moons". BBC News. Retrieved 11 October 2019. 
  8. Munsell, Kirk (6 April 2005). "The Story of Saturn". NASA Jet Propulsion Laboratory; California Institute of Technology. Archived from the original on 16 August 2008. Retrieved 7 July 2007.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)