Isnilon Hapilon

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Isnilon Hapilon
Imahe ni Isnilon Hapilon ginamit sa poster kan gobyerno nin E.U. kan 2006
Pangaran kan pagkaakiIsnilon Totoni Hapilon
Namundag sa(1968-03-10)Marso 10, 1968
Maluso, Basilan, Philippines[1]
Nagadan saOktobre 16, 2017 (edad 49)
Marawi, Lanao del Sur, Filipinas
Alyansa Moro National Liberation Front
(1985–1994)
Abu Sayyaf
(1994–2017)
Al-Qaeda
(1994–2014)
ISIL
(2014–2017)
Mga labanan/Mga giyeraSiplingan Moro
Batalya sa Tipo-Tipo
Krisis sa Marawi

Si Isnilon Totoni Hapilon (namundag Marso 18, 1966 o Marso 10, 1968 - Oktubre 16, 2017), bisto pa man sa apod na Abu Abdullah al-Filipini ("Abu Abdullah an Filipino"), sarong Islamikong militanteng Filipino na nagpasangkob sa ISIS. Siya an dating lider kan Grupong Abu Sayyaf na nagkampi asin nagpa-irarom sa lindong kan ISIS na pinamayohan ni Abu Bakr al-Baghdadi. Kan Abril 2016, an sarong peryodiko kan ISIS, an Al Naba nagtaram na si Hapilon iyo na an pignombrahan na "emir kan gabos na pwersang Estado islamiko sa Filipinas"[2]

Moro National Liberation Front[baguhon | baguhon an source]

Si Hapilon enot nag'apil sa Moro National Liberation Front kan 1985 asin sa panahon na iyan nag'adal siya sa madrasa asin kan tataramon na Arabo. Kan taon 1992 siya nagin parataram ni Kumander Barahama Sali kan MNLF alagad kan ini si Sali nagadan sa sarong engkwentro, siya nagpasiring nang Sumisip kun saen duman nabisto niya si Abdurajak Abubakar Janjalani, an pamayo kan Abu Sayaff.

Abu Sayyaf[baguhon | baguhon an source]

Igdi sa Abu Sayaff nag'ayon siya asin padagos nagin niyang mentor relihiyoso si Janjalani. Sa Abu Sayaff nagtaas an ranggo niya sagkod na siya nagin saro sa importanteng lider kaini.

Kan Hunyo 2002, siya asin apat pang mga teroristang lider kan Abu Sayaff- sinda Khadaffy Janjalani, Hamsiraji Marusi Sali, Aldam Tilao, asin Jainal Antel Sali, Jr.— sina'ngatan nin kaso sa pagkidnap kan 17 Filipino asin 3 Amerikano na nangyari kan taon 2000 sa Dos Palmas Resort sa Palawan na kun saen an saro sa Amerikano na si Guillermo Sobero pinugotan. Sa limang may kaso, si Hapilon na nasa an buhay asin siya sinapawan sa payo nin ̩5 milyon dolyar na papremyo kan Departamento Estado nin Amerika sa kun siisay makatao nin impormasyon sa saiyang pagkadakop. [3]

Pagkampi asin pagpasangkob sa ISIS[baguhon | baguhon an source]

Kan Hulyo 23, 2014, may bidyo ni Hapilon kairiba mga nakamaskarang mga kakampi nagpahiling sa YouTube na sinda nagsusumpa nin pagkampi asin pagpasangkob sa lider kan ISIS na si Abu Bakr al-Baghdadi.

Mga pakikipaglaban sa pwersa armada kan Filipinas[baguhon | baguhon an source]

Kan Abril 9, 2016, si Hapilon kaiba si kumander sa Basilan na si Furuji Indama asin abot 150 myembro kan Abu Sayaff nag'atake sa sarong kampo kan gobyerno sa Tipo-tipo, Basilan kun saen 18 soldados an nagadan asin sobra 50 an nalugadan sa pwersa armada kan Filipinas. Duman an aki ni Hapilon na si Ubaida, kairiba apat pang Abu Sayaff, an natigpo man.[4]

Sa sarong bidyo naman kan Hunyo 21, 2016, kan ISIS tituladong "The Solid Structure" binisto asin sinambit si Hapilon na iyo an mujahid na awtorisadong mamoon sa mga jihadista kan inapod nindang Estadong Islamiko kan Filipinas. Sa bidyo, pighurot an mga jihadista na ipasige an paglusob asin pag'atake sa mga pwersa kan gobyerno. Si Hapilon pigngaranan nang iyo an emir kan mga jihadista ninda sa Filipinas, asin hinihiling nang sarong probinsya kan ISIS an parte kan Mindanaɔ. [5]

Kan Mayo 2017, sa pinagsarong pwersa kan militar asin kapulisan nagkondukta nin operasyon na madakop si Hapilon sa sarong parte kan Marawi. Alagad, igdi na nagbungkaras an madugong paglusob kan mga pwersa kan Grupong Maute asin Abu Sayaff sa siyudad nin Marawi. Lampas nang sarong bulan, asin 520 na kaapil sa Grupong Maute, 125 soldados asin 45 sibilyan an nagkatirigpo na sa balbagan kan duwang magkalaban na pwersa, asin dai pa natatapos an krisis na ini hanggan ngonyaɳ. [6][7]

Kagadanan[baguhon | baguhon an source]

Si Hapilon nabadil-gadan sa Marawi City kan ika-16 nin Oktobre 2017 na umagahon kan ini nagngata' magdulag sa natatagoan na edipisyo na alagad nalilikosan na kan mga sniper kan mga Scout Rangers kan Pwersa Armada kan Filipinas. Dungan na nagadan man sa arak'asak nin bala iyo an lider kan Maute group na si Omar Maute. Si Hapilon may pataw na $5 milyon na premyo an Estados Unidos sa kun isay man makapagtao nin impormasyon na saiyang ikakadakop o ikakagadan [8][9]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na Transcript
  2. [1]www.philstar.com. Kinua 08-06-17
  3. [2]www.rappler.com. Kinua 08-06-17
  4. [3]www.counterextremism.com. Kinua 08-06-17
  5. [4]www.counterextremism.com. Kinua 08-06-17
  6. [5]www.msn.com. Kinua 08-06-17
  7. [6]newsinfo.inquirer.net. Kinua 08-06-17
  8. [7]news.abs-cbn.com.Kinua 10-20-17
  9. [8]qz.com. Kinua 10-20-17