Khedrup Gyatso (Dalai Lama)

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Pintura ki Khedrup Gyatso sa Utse sa Samye

Si Khedrup Gyatso (1 Nobyembre 1838 – 31 Enero 1856) iyo an ika-11ng Dalai Lama nin Tibet.[1]

Siya minimidbid na ika-Onseng Dalai Lama kan 1840, na siya gikan man sa parehas na lugar ni Kelzang Gyatso, an ika-7ng Dalai Lama kan 1708. Kan 1841, si Palden Tenpai Nyima, Ika-7ng Panchen Lama, pig'ordenan siya, bilang nobato, binulog saiyang buhok asin isinapaw saiya an pangaran na Khedrup Gyatso.[1]

Kan 1842, siya pigkoronahan sa Palasyo Potala asin kan 1849, sa edad na onse, pig'ako niya an pagkamonhe ki Palden Tenpai Nyima, an Ika-7ng Panchen Lama[2]Plantilya:Request quotation

Siya pigkoronahan kan 25 Mayo 1842 asin pig'asumir bilog na poderes sa kahagaran kan gobyerno kan 1 Marso 1855. Alagad siya nagadan dai pa ngani nabilog an sarong taon, kaya siya an ikatolong sunod-sunod na Dalai Lama na nagadan hubin pang marhay asin dai pa nakabwelo sa katongdan.

"Durante kan peryodo na halipot buhay kan mga Dalai Lama- poon sa Ika-9 sundo Ika-12 Pagkabuhay-liwat - an Panchen iyo an lama sa oras na iyan, na nahipno' kan gu-ang na nangyari huli ta nabayaan kan apat na Dalai Lama an kargo ta sunod-sunod nagkagaradan sinda hurubin pa."[3]

Siya nagsurat libro nin mga stanza, an Story of the Monkeys and Birds (Bya sprel gyi gtam-rgyud). Saro ining alegoriya kan gerang nangyari sa hinapos kan ika-18ng siglo sa pag'ultan kan mga Tibetano asin kan Gurkha ('mga gamgam' asin 'ukay' sa pagkasurunod).[4]

Durante kan buhay ni Khedrup Gyatso, mga gera sa Ladakh nagpaluyang marhay kan poder kan lama sa Tibetanong Plateau asin an Enot saka Ikaduwang Gerang Apyan asin huli man kan si Rebelyon Taiping ini durungan nakapaluya kan impluwensya kan Tsina sa Tibet. Sa mga hinapos kan saiyang pamomoon, an mga Nepales nagsakyada sa Tibet alagad ini nadaog asin dai nakaasba duman sa Gera Tibetano-Nepales (1855–1856).

Siya bigla nagadan sa Palasyo Potala, Lhasa, Tibet, Dinastiya Qing kan 31 Enero 1856.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 "His Holiness the Eleventh Dalai Lama, Khedrup Gyatso". The Office of His Holiness The Dalai Lama. Archived from the original on 30 August 2012. Retrieved 16 July 2012.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. Khetsun Sangpo Rinpoche. (1982). "Life and times of the Eighth to Twelfth Dalai Lamas." The Tibet Journal. Vol. VII Nos. 1 & 2. Spring/Summer 1982, p. 50.
  3. The Fourteen Dalai Lamas: A Sacred Legacy of Reincarnation, p. 175. Glenn H. Mullin. Clear Light Publishers. Santa Fe, New Mexico. ISBN 1-57416-092-3.
  4. Stein, R. A. (1972) Tibetan Civilization, p. 269. Stanford University Press. ISBN 0-8047-0806-1 (cloth); ISBN 0-8047-0901-7 (pbk)