Kumbensyon sa Aarhus

An UNECE Convention on Access to Information, Public Participation in Decision-making and Access to Justice in Environmental Matters, na mas midbid sa apod na Kumbensyon sa Aarhus, pigpirmahan kan 25 Hunyo 1998 sa Danes na syudad nin Aarhus. Nagkapwersa ini kan 30 Oktubre 2001. Kan Marso 2014, igwa ini nin 47 partido—46 na estado asin an European Union. An gabos na nagratipikang estado yaon sa Europa asin Katahawan na Asya. Pigpunan iaplikar kan EU an mga prinsipyo kan Aarhus sa lehislasyon kaini, nangungurog digdi an Water Framework Directive (Directive 2000/60/EC). An Liechtenstein asin Monaco nagpirma sa kumbensyon alagad dai ini rinatipikar.

An Aarhus Convention nagtatao kan mga publikong karapatan mapadapit sa akses sa impormasyon, publikong partisipasyon, asin akses sa hustisya, sa mga proseso nin paggibo nin desisyon kan gobyerno dapit sa mga bagay manungod sa lokal, nasyunal, transboundary na kapalibutan. Ini nakasentro sa mga interaksyon kan publiko asin mga pampublikong awtoridad.

Laog

An Aarhus Convention sarong multilateral na kasunduan kapalibutan na sa paagi kaini urog na madadagdagan an mga oportunidad para sa mga namamanwaan na magkaigwang akses sa impormasyon manungod sa kapalibutan asin silag asin masasarigan na mga susundon maasegurar. Paagi ini tanganing mas mapakaray an network sa pankapalibutan na paggogobyerno, asin nag-iintrodusir nin reaktibo asin mapagtitiwalaan na relasyon sa kan sosyedad sibil asin mga gobyerno asin nagdadagdag an pagigin bago kan sarong mekaniko na namukna tanganing tawan nin poder an halaga nin publikong partisipasyon sa proseso nin paggibo nin desisyon asin naggagarantiya an akses sa hustisya: sarong "governance-by disclosure" na nanginginot sa sarong pagbabago pasiring sa sarong sosyedad na responsable sa kapalibutan. An Aarhus Convention pig-draft man nin mga gobyerno, na an kahagadan nanggad iyo an partisipasyon kan mga NGO, asin ini legal na obligasyon para sa gabos na Estado na nagratipikar kaiyan na nagigin mga Partido. Kabilang sa huri iyo an EC, na kun siring igwa kan gibuhon na siguraduhon an pagkuyog bako sanang sa laog kan mga myembrong Estado kundi pati sa mga institusyon kaini, an gabos na grupo na naggigibo nin mga katongdan sa pag-administrar sa publiko. An kada Partido igwa kan kapanugaan na suportaran an mga prinsipyo na yaon sa kumbensyon asin maghaman nin sarong nasyunal na report, na pirmeng inaako an sarong konsultatibo asin silag na proseso.