Jump to content

Bahá‘u'lláh

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Baháʼu'lláh
Lubnganan ni Bahá'u'lláh
KamundaganMírzá Ḥusayn-ʻAlí Núrí
12 November 1817 (1817-11-12)
Tehran, Persia
Kagadanan29 May 1892 (1892-05-30) (edad 74)
‘Akká, Imperyong Ottoman
(presenteng Acre, Israel)
Lulubngan
Santuaryo ni Baháʼu'lláh
32°56′36″N 35°05′32″E / 32.94333°N 35.09222°E / 32.94333; 35.09222
NasyunalidadPersian
Midbid bilangKagmukna kan Pagtubod na Baháʼí
NagsunodʻAbdu'l-Bahá
Agom
Mga aki

Si Bahá‘u'lláh (namundag: Mírzá Ḥusayn-ʻAl Núrí; 12 Nobyembre 1817 - 29 Mayo 1892) iyo an kagmukna kan Pagtubod na Bahá’í. Namundag siya sa sarong aristokratikong pamilya sa Persia, asin nadistiero huli sa saiyang pagsusog sa mesiyanikong Pagtubod na Bábí. Kan 1863, sa Iraq, enot niyang ipinaisi an saiyang paghihingako sa sarong kapahayagan hale sa Dios, asin ginamit an natatada pang kabtang kan saiyang buhay sa dugang pang pagkabilanggo sa Imperyong Otomano. An saiyang mga katukduan nakasentro sa mga prinsipyo nin pagkasararo asin pagbago liwat nin relihiyon, puon sa moral asin espiritwal na pag-uswag sagkod sa pamamahala kan kinaban.[1]

Si Baha’u'lláh pinadakula na mayong pormal na edukasyon kundi parabasang marhay asin hararom na gayo an pagka-relihiyoso. An saiyang pamilya mayamanon, asin sa edad na 22 sinayumahan niya an sarong posisyon sa gobyerno, imbes na pamahalaan an mga rogaring kan pamilya asin magdonar nin awad-awad na panahon asin kwarta sa mga institusyon sa pag-abuloy. Sa edad na 27 inako niya an paghihingako kan Báb asin nagin kabilang sa pinakadai midbid na mga parasuportar sa bagong relihiyosong mobimiento na nagsusuportar, kabilang sa iba pang mga bagay, an pag - ako sa ley nin Islam, na nakaakit nin magabat na pagtumang. Sa edad na 33, durante kan pagprobar nin gobyerno na paraon an mobimientong iyan, si Bahá’ulla, an saiyang kagadanan sa Iran. Bago maghale, mantang nabibilanggo sa dungeon na Síyáh-Chál, si Bahá’u'lláh naghingakong nakaresibi nin mga kapahayagan hale sa Dios na tanda kan kapinonan kan saiyang banal na misyon. Pagkatapos na mag-istar sa Iraq, an Bahá’u'lláh nakaakit giraray sa kaanggotan kan mga autoridad nin Iran, asin hinagad ninda na an gobyernong Ottoman ibalyo siya parayo. Nag'ayaw siyang mga bulan sa Istanbul kun saen an mga awtoridad nagin kontra sa saiyang relihiyosong mga paghihingako asin pinaestar siya sa harong sa Edirne nin apat na taon, nasundan nin duwang taon na makuring pagkabilanggo sa syudad nin ‘Akká. An saiyang mga restriksyon luwayluway na nainaan sagkod na an saiyang huring mga taon ginamit sa relatibong katalingkasan sa lugar na nakapalibot sa ‘Akká.

Si Bahá‘u'lláh an nagsurat nin kisuerra 1,500 na letra, nagkapirang librong-laba, na ipinalis sa kisuerra 802 na tataramon. An nagkapirang lataw na halimbawa kaiba an An Mga Nakatagong Kataga, Book of Certitude asin an Kitáb-i-Aqdas. An nagkapirang katokdoan mistiko asin nagtataram dapit sa naturalesa nin Dios asin sa pag-oswag kan kalag, mantang an iba tinatawan nin atensyon an mga pangangaipo nin sosyedad, relihiyosong obligasyon kan saiyang mga parasunod, o an estruktura nin Bahá‘í institusyon na magpapalakop kan relihiyon.

Si Bahá‘u'lláh nagadan kan 1892 harani sa ‘Akká. An saiyang lubungan iyo an sarong destinasyon para sa pilgrimahe kan saiyang mga parasunod, na inaapod na Bahá‘ís, na nag-eerok ngunyan sa 236 na nasyon asin teritoryo asin bilang sa pag-oltan kan 5 asin 8 milyon. An Bahá‘ís mapanungod sa Bahá‘u'lláh bilang sarong mensahero o kapahayagan nin Diyos sa pagkasunod-sunod ki Buddha, Jesus, o Muhammad.

  1. Smith 2000, pp. xiv-xv, 69-70.