Budismo

Mga istatwa nin Budhismo

Sermon sa Deer Park na pigdepikta sa Wat Chedi Liem-Kay

An Budismo (Ingles: Buddhism) iyo sarong relihiyon gikan sa Indya na ipigtogdas kan sarong espirituwal na paratukdo na inaapod na "Buddha". Ini an ika-apat na pinakadakulang mayor na relihiyon na igwang 520 milyong parasunod na 7% kan populasyon nin kinaban. Nadadaog lang ini sa pagkadakul kan Kristianismo, Islam asin Hinduismo. Mga budista (buddhists) an apud sa mga parasunod kan relihiyon na ini.

An iba nagsasabi an budhismo bako man relihiyon. An iba naninindogan na relihiyon an budhismo. Ikonsidera ini: an budhismo may may paliwanag kan pinakapoon kan buhay, may moralidad na pigsusunod asin may mga rito na tino'dan asin mga gawe na giya sa pagbuhay. Igwa ini nin katuyohan na an tawo mag-uswag sa saiyang espirituwal asin pisikal na buhay manta may pinagpapaorog na kodigo moral.

Uusipon

Tinogdas daa ini kan pinakaenot na Buddha na iyo si Siddhartha Gautama duman sa Amihanan kan India. Kan ika-6 na siglo (B.K.) napasabngan sya nin linaw-isip asin inasumir nya an pangaran na Lord Buddha (siya na iyo an napukawan).

An Budismo nagpawara sa India alagad nabuhay asin naglakop sa Sri Lanka dangan luminayap n a sa iba-ibang lugar kan kinaban, orog na sa kahiwasan kan Asya. Ini nani-porma sa tolong klaseng budhismo:

• Budismong Therevada
• Budismong Mahayana
• Budismong Vajrayana

Mga panluwas na takod

• Worldwide Buddhist Information and Education Network, BuddhaNet
• Early Buddhist texts, translations, and parallels, SuttaCentral
• East Asian Buddhist Studies: A Reference Guide, Robert Buswell and William Bodiford, UCLA
• Buddhist Bibliography (China and Tibet), East West Center
• Ten Philosophical Questions: Buddhism, Richard Hayes, Leiden University
• Readings in Theravada Buddhism, Access to Insight
• Readings in Zen Buddhism, Hakuin Ekaku (Ed: Monika Bincsik)
• Readings in Sanskrit Buddhist Canon, Nagarjuna Institute – UWest
• Readings in Buddhism Archived 2021-06-24 at the Wayback Machine., Vipassana Research Institute (English, Southeast Asian and Indian Languages)
• Religion and Spirituality: Buddhism at Open Directory Project
• The Future of Buddhism series, from Patheos
• Buddhist Art Archived 2020-10-20 at the Wayback Machine., Smithsonian
• Buddhism – objects, art and history, V&A Museum
• Buddhism for Beginners, Tricycle