Bulalakaw
An bulalakaw (Ingles: meteoroid, meteor) [2] iyo sarong sadit na magapo o metalikong lawas sa kalawakan.
An mga bulalakaw iyo signipikong mas sadit sa mga asteroyd, asin iyo minarango sa sukol poon sa saraditon na granyula pasiring sa sarong metrong hiwas na mga bagay. An mga bagay na mas sadit sa mga ini iyo pigkaklasipika bilang mikrometeoroyd o alpog kan kalawakan.[3][4] Kadaklan iyo mga pragmento gikan sa mga kometa o asteroyd, kun sain an iba iyo mga debris hale sa impak nin kolisyon na nakaluwas hale sa mga lawas arug kan Bulan o Marte.[5][6][7]
Kapag an sarong bulalakaw, kometa, o asteroyd luminaog sa atmospera kan Kinaban sa tipikal na rikas na dae mababa sa 20 km/s (72,000 km/h; 45,000 mph), an aerodinamikong pag-init kan bagay na ito iyo minahimo nin liwanag, parehas sa naglalaad na bagay asin sa dalan kan minalaad na mga partikulo na pigwalat kaini. An penomenang ini iyo inaapod na bulalakaw o "shooting star". An mga serye nin nagkapirang mga bulalakaw an minaluwas nin pirang segundo o minuto sagkod minaluwas gikan sa parehas na punto sa langit iyo inaapod na "meteor shower". An udong-bitoon (meteorite) iyo an tada kan sarong bulalakaw na nakaligtas sa ablasyon kan saiyang lawas durante kan pag-agi niya sa atmospera bilang sarong bulalakaw sagkod tuminama sa kadagaan.
Sa pag-estima, harus 25 na milyong bulalakaw, mikrometeoroyd, asin ibang debri sa kalawakan an minalaog sa atmospera kan Kinaban urualdaw,[8] na iyo minaresulta sa estimadong 15,000 na toneladang materyal kaini an minalaod sa atmospera sa kada taon.[9]
Hilingon man
[baguhon | baguhon an source]Panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source] |
An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Meteor. |
- A History of Meteors and Other Atmospheric Phenomena Archived 2019-06-02 at the Wayback Machine.
- American Meteor Society
- British Astronomical Society meteor page
- International Meteor Organization
- Live Meteor Scanner
- Meteoroids Page at NASA's Solar System Exploration
- Meteor shower predictions Archived 2011-07-03 at the Wayback Machine.
- Meteor Showers and Viewing Tips
- Society for Popular Astronomy – Meteor Section
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "Cosmic Fireball Falling Over ALMA". ESO Picture of the Week. Retrieved 10 April 2014.
- ↑ "meteoroid Meaning in the Cambridge English Dictionary". dictionary.cambridge.org.
- ↑ Atkinson, Nancy (2 June 2015). "What is the difference between asteroids and meteorites?". Universe Today. http://www.universetoday.com/36398/what-is-the-difference-between-asteroids-and-meteorites/.
- ↑ "meteoroids". The Free Dictionary. Retrieved 1 August 2015.
- ↑ "Meteoroid". National Geographic. Archived from the original on 7 October 2015. Retrieved 24 August 2015. Unknown parameter
|url-status=ignored (help) - ↑ "Meteors & Meteorites". NASA. Archived from the original on 26 December 2003. Retrieved 1 August 2015. Unknown parameter
|url-status=ignored (help) - ↑ "Asteroid Fast Facts". NASA. 31 March 2014. Retrieved 1 August 2015.
- ↑ Lidz, Franz (2019-01-09). "The Oldest Material in the Smithsonian Institution Came From Outer Space". Smithsonian. https://www.smithsonianmag.com/smithsonian-institution/oldest-material-smithsonian-institution-came-outer-space-180971017/.
- ↑ Gary, Stuart. Survey finds not all meteors the same. ABC Science.
Pinopoonan an artikulong ini sa Siyensya. Makakatabang ka sa Bikol Wikipedia sa pagparambong kaining pahina.