Hilingon an source kan Halas

{{Automatic taxobox
| name = Halas
| fossil_range = <br/>[[Late Cretaceous]] – [[Holocene|Present]],<ref name=snake_origin_ecology/> {{Fossil range|94|0|earliest=112|latest=|PS=}}
<imagemap>
File:Snakes Diversity.jpg|250px

rect 0 0 325 225 [[Horned rattlesnake]]
rect 0 120 325 450 [[Southern hognose snake]]
rect 0 240 325 700 [[Blue krait]]
rect 0 380 325 900 [[Emerald tree boa]]
rect 0 500 325 1100 [[Sri Lanka cat snake]]
rect 0 760 325 1400 [[Ringneck snake]]

rect 143 0 660 225 [[Striped house snake]]
rect 143 100 660 460 [[Blunthead tree snake]]
rect 143 200 660 700 [[Corn snake]]
rect 143 300 660 920 [[Indian cobra]]
rect 143 400 660 1150 [[Grass snake]]
rect 143 500 660 1500 [[Pacific gopher snake]]

rect 286 0 1100 225 [[Green vine snake]]
rect 286 100 1100 470 [[Coral snake]]
rect 286 200 1100 690 [[Green tree python]]
rect 286 300 1100 930 [[Spiny bush viper]]
rect 286 400 1100 1150 [[False coral snake]]
rect 286 500 1100 1500 [[Puffing snake]]

</imagemap>
| taxon = Serpentes
| authority = [[Carl Linnaeus|Linnaeus]], [[10th edition of Systema Naturae|1758]]
| range_map = World distribution of snakes.svg
| range_map_caption = <small>Approximate world distribution of snakes, all species</small>
| subdivision_ranks = Infraorders
| subdivision =
* [[Alethinophidia]] <small>Nopcsa, 1923</small>
* [[Scolecophidia]] <small>Cope, 1864</small>
}}

An mga '''halas''' ([[Ingles]]: ''snake'') igwa nin [[haralaba]], daing tabay, mga [[reptilyang]] nagkakakan nin karne kan suborder na '''Serpentes'''.<ref>{{Cite journal|title=Integrated analyses resolve conflicts over squamate reptile phylogeny and reveal unexpected placements for fossil taxa|journal=PLOS ONE|volume=10|issue=3|pages=e0118199|year=2015|pmid=25803280|pmc=4372529|doi=10.1371/journal.pone.0118199|bibcode=2015PLoSO..1018199R}}</ref> Arog kan gabos na iba pang isquamates, an halas ectothermic, amniote vertebrates napapatos sa suruon na mga kiskis.

An dakol na [[espesye]] nin halas igwa nin bungo na may nagkapirang sokmolan na mas dakol kisa sa saindang mga apoon na [[lizard]], na nagpangyari sa sainda na halonon an biktima nin mas dakula kisa saindang payo (cranial kinesis). Tanganing matawan nin lugar an saindang hayakpit na hawak, an mga organo kan halas na may kapadis (arog kan bato) manunuparan an saro sa atubangan kan ibong imbes na [[manig]]-[[ibong]], asin an kadaklan may saro sanang nagpupunsionar na pulmon. May mga species na nagmamantener nin pelvic girdle na may kapadis na vestigial claws sa man-ibang gilid kan cloaca. An mga Lizard nag-ebolusyon igwa nin haralabang hawak asin mayo nin mga kalamias o nainaan nang marhay an mga kalamias nin mga duwang polo may limang beses na independiente sa paagi kan convergent na ebolusyon, na nagresulta sa dakol na linya nin daing tabay na mga [[lizard]].<ref>{{Cite journal|title=Why does a trait evolve multiple times within a clade? Repeated evolution of snakelike body form in squamate reptiles|journal=Evolution; International Journal of Organic Evolution|volume=60|issue=1|pages=123–41|date=January 2006|pmid=16568638|doi=10.1554/05-328.1}}</ref> An mga ini nakakaagid sa mga halas, alagad an nagkapirang komon na grupo nin daing tabay na mga lizard igwa nin mga matalid asin panluwas na talinga, na mayo an mga halas, maski ngani an reglamentong ini bakong unibersal (hilingon an [[Amphisbaenia]], Dibamidae, asin [[Pygopodidae]]).

n nabubuhay na mga halas yaon sa lambang kontinente apwera sa Antarctica, asin sa mas saradit na daga; Dai kaiba an nagkapirang darakulang isla, arog kan Irlandia, Iceland, Greenland, arkipelago nin Hawaii, asin mga isla nin New Zealand, siring man an dakol na saradit na isla kan kadagatan Atlantiko asin sentral Pasipiko.<ref name="Bauchot">{{Cite book|url=https://archive.org/details/snakesnaturalhis0000bauc|title=Snakes: A Natural History|publisher=Sterling Publishing Co., Inc.|year=1994|isbn=978-1-4027-3181-5|editor-last=Roland Bauchot|location=New York|page=[https://archive.org/details/snakesnaturalhis0000bauc/page/220 220]|url-access=registration}}</ref> Saro pa, lakop an mga halas sa dagat sa bilog na kadagatan nin India asin Pasipiko. Mga apat na polong pamilya an rinerekonoser, na kompwesto nin mga 520 genera asin mga 3,900 na species. Nagkakalaen sinda sa sokol poon sa saditon, 10.4 sentimetro an laba (4.1 pulgada) Barbados threadsnake sagkod sa reticulated python na igwa nin 6.95 na metro (22.8 pye) an laba.<ref name="zootaxa">{{Cite journal|url=http://www.mapress.com/zootaxa/2008/f/zt01841p030.pdf|title=At the lower size limit in snakes: two new species of threadsnakes (Squamata: Leptotyphlopidae: Leptotyphlops) from the Lesser Antilles|first=S. Blair|last=Hedges|journal=[[Zootaxa]]|volume=1841|pages=1–30|date=August 4, 2008|access-date=2008-08-04|doi=10.11646/zootaxa.1841.1.1}}</ref><ref name="SunBear">{{Cite journal|last=Fredriksson, G. M.|title=Predation on Sun Bears by Reticulated Python in East Kalimantan, Indonesian Borneo|journal=Raffles Bulletin of Zoology|volume=53|pages=165–168|url=http://dare.uva.nl/document/161117}}</ref> An fossil species na Titanoboa cerrejonensis igwa nin 12.8 metro (42 piye) an laba.<ref name="head">{{Cite journal|title=Giant boid snake from the Palaeocene neotropics reveals hotter past equatorial temperatures|journal=Nature|volume=457|issue=7230|pages=715–7|date=February 2009|pmid=19194448|doi=10.1038/nature07671|bibcode=2009Natur.457..715H}}</ref> Pighuhunang an mga Snake nag-evolve hale sa posibleng nagdudukay o aquatic lizards, tibaad durante kan peryodo nin Jurassic, na may pinakaenot na midbid na fossil na kaidto pang 143 asin 167 Ma. an nakaagi.<ref>{{Cite journal|title=The oldest known snakes from the Middle Jurassic-Lower Cretaceous provide insights on snake evolution|date=January 2015}}</ref> An pagkakaiba-iba kan modernong mga halas nagluwas sa panahon kan Paleocene epoch (mga 66 sagkod 56 milyon anyos, matapos na an Cretaceous-Paleogene na pagkapuho). An pinakadaan na napreserbar na mga paglaladawan sa mga halas makukua sa Papiro sa Brooklyn.

An kadaklan na klase nin halas bakong makamandag asin an mga may kamandag ginagamit iyan sa pangenot tanganing gadanon asin daogon an biktima imbes na protehiran an sadiri. An nagkapira igwa nin kamandag na igo na tanganing magkaigwa nin makolog na danyos o kagadanan sa mga tawo. An bakong makamandag na mga halas posibleng hinahalon an biktima nin buhay o ginagadan sa paagi kan pagpurupot.

== Toltolan ==
{{reflist}}
{{stub}}