Hatha yoga
An Haṭha yoga sarong sanga nin yoga na naggagamit nin pisikal na mga pamamaagi sa pagmamaigot na ingatan asin agihan an mahalagang marhay na pwersa o enerhiya. An termino sa Sanskrit na हठ haṭha literal na nangangahulogan na "pwersa," na nananabihan an sarong sistema nin pisikal na mga pamamaagi. An nagkapirang paagi nin istilo nin haṭha yoga iyo an kisuerra ika-1 siglo CE, sa mga teksto na arog baga kan mga epiko sa Sanskrit na Hindu asin Budhismo's Pali na kanon. An kagurangguranging teksto na makukua tanganing iladawan an haṭha yoga, an ika-11-init na Am ⁇ tadhi, gikan sa sarong tantrikong Budista.[1][2] An pinakadaan na mga teksto na ginamit an terminolohiyang nin Hatha iyo man an Vajrayana Buddhist.[1] An mga tekstong Hindu sa Hatha yoga minalataw poon kan ika - 11 siglo padagos.
An nagkapira sa enot na mga tekstong haṭha yoga (ika-11-13th c.) naglaladawan nin mga paagi sa pagpadakula asin paggastos nin mga botu (mga pwersa nin buhay, an boot sabihon, kasit, asin sa mga babae rajas - menstrual fluid). Nahiling ini bilang pisikal na kahulugan kan buhay na pirming nagtatagdo sa payo asin nawawara. Duwang inot na pamamaagi nin haṭha yoga an naghingoang baliktadon an prosesong ini nin pagdurupak gamit an grabidad tanganing siloon an boundari na ginagamit an laboy (mga selyong na nakatakod sa viparītakaraṇī, o pwersang nag - aahit sa tahaw kan sentral na agihan paagi sa paghangos na naggagamit nin mudra (yogic, bakong maribong na Hand mudra, na mga pagmustra).
Haros gabos na harayogikong teksto kabilang sa mga Nath sadhas, asin an importanteng mga naenot (12th-13th c.) itinataong kredito sa disipulo ni Matsyendranath, Gorakhnath o Gorakshanath (ika-11 c.). An kaamayi kan Nāth na mga gibo nagtutukdo nin yoga basado sa pagtaas kan kuṇḍalinī paagi nin mga enerhiyang agihan asin chakras, na pig-aapod na Layayoga ("the yoga nin disolusyon"). Minsan siring, an iba pang enot na mga tekstong Nāth arog kan Vivekamārtaṇḍa maheheling na kaiba sa pag-apon kan Hatha yoga mudra.[3] Sa huri inaarog kan mga tekstong Nāth Śākta an mga gibo nin haṭha yoga laboy sa sarong sistema nin Saiva na ginagamit iyan sa mga paagi nin Layayoga, na dai sinasambit an bindu.[3] Ining mga huring mga teksto minapalakop nin sarong unibersalistang yoga, makukua kan gabos, "mayo sa pangangaipo para sa mga pag-iriba nin mga padi, ritwal na mga palisiya o sektor."[3]
Kan ika-20 siglo, an pagtalubo nin haṭha yoga, na partikularmenteng nakasentro sa asanas (an pisikal na mga posisyon), nagin popular sa bilog na kinaban bilang porma nin pisikal na ehersisyo. An modernong pormang ini nin yoga ngonyan inaapod na sanang "yoga".