Hilingon an source kan Jesse Robredo

{{Infobox Officeholder
| name                = Jesse M. Robredo
| image               = Jesse Robredo cropped.jpg
| imagesize           = 140px
| smallimage          =
| caption             = 
|order1= Alkalde kan [[Syudad nin Naga]] 
|term_start1          = 1988 
|term_end1            = 1995; 1998 – 2007 
<!-- PERSONAL INFORMATION -->
| birth_date          = {{birth date|1958|5|27}}
| birth_place         = [[Syudad nin Naga]], [[Camarines Sur]] 
| death_date          = {{death date and age|2012|8|18|1958|5|27}}
| death_place         = [[Syudad nin Masbate]]
| nationality         = [[Filipinas|Filipino]]
| party               = [[Partido Liberal]]
| otherparty          = 
| spouse              = [[Maria Leonor Robredo]]
| relations           = 
| children            = Jessica Marie <br/> Janine Patricia <br/> Jillian Therese <br/>
| residence           = [[Syudad nin Naga]]
| alma_mater          = [[Unibersidad kan Filipinas]]
| occupation          = [[Politiko]]
| profession          = 
| religion            = [[Kristianismo|Romano Katolisismo]]
| signature           =
| website             =
| footnotes           =
}}

Si '''Jesse Manalastas Robredo''' ([[Mayo 27]], [[1958]] - [[Agosto 18]], [[2012]]) kag-ako kan [[Gawad Ramon Magsaysay]] asin nagin alkalde nin siyam na taon kan [[Syudad nin Naga]], [[Filipinas]]. Inot siyang nagserbe komo alkalde kan syudad kan [[1988]] sa edad na 29, bagay na nareparo siya an pinakahuben na nagtukaw sa siring na pwesto. Siya nanombrahan kan [[Hulyo 9]], [[2010]] ni Pres. [[Benigno Aquino III]] bilang Kahilom kan Departamento nin Interior asin Gobyerno Lokal asin iyo ini an katungdan na kapot niya sagkod sa saiyang kagadanan.<ref>[http://newsinfo.inquirer.net/breakingnews/regions/view_article.php?article_id=67687 Political foes share Chinese ancestry]{{Dead link|date=October 2023|bot=InternetArchiveBot|fix-attempted=yes}} Inquirer.net (pighugot [[2009]]-[[Septyembre|09]]-[[Septyembre 5|05]])</ref>

==Pamilya==
An agom ni Robredo iyo an abogadong si [[Maria Leonor Robredo|Leni Robredo]], aki nin sarong retiradong huwes na si Antonio Gerona asin ni Salvacion Sto. Tomas. An mag-agom may tulong aki, anas babae: Jessica Marie "Aika", Janine Patricia asin Jillian Therese. 

Si Robredo ikaduwang henerasyon na Tsino-Filipino. Siya an aki ninda Jose Chan Robredo, Sr. asin Marcelina Manalastas (namundag sa Navotas, Rizal kan taon 1927). Igwa siyang tolong tugang: si Jose "Butch" Robredo, sarong negosyante, si Dra. Jocelyn Robredo-Austria na yaon nag'eerok sa Estados Unidos, asin si Jenny Robredo-Tang. An lolohon niya sa ama sarong Tsinong imigrante nagngangaran Lim Pay Co na nagdangtol sa Filipinas sa pag-aboton kan ika-20ng siglo. Si Lim Pay Co nagin Katoliko asin saiyang pighingako an pangaran na Juan Lim Robredo. Ini an kostumbre nin sarong imigranteng Intsik, an pag-arog kan pangaran kan saiyang ninong o ninang. Si Lim Pay Co pinili na mangaran saiya an pangaran kan si pading nagbonyag saiya. An ama ni Robredo na si Jose Chan dinara pa man an apelyidong Chan ta ini an apelyido kan saiyang ina.<ref>[http://newsinfo.inquirer.net/256594/that-first-night-i-knew-he-was-gone-robredos-wife That first night, I knew he was gone—Robredo’s wife] Inquirer.net (pighugot 2012-10-05)</ref>

==Edukasyon==
[[Ladawan:Museo ni Jesse Robredo, 2023 02.jpg|220px|thumb|too|Parte kan eksibit sa Museo ni Jesse Robredo ]]
Nag-adal si Robredo nin elementarya sa Naga Parochial School asin ipinadagos an sekundarya sa [[Ateneo de Naga na Unibersidad|Ateneo de Naga]]. Nagtapos siya nin kolehiyo sa De la Salle University na igwang duwang degree sa Industrial asin Mechanical Engineering. Nakua niya an titulong Master sa Business Administration sa [[Unibersidad kan Filipinas]], asin Master sa Public Administration sa Harvard University sa [[Estados Unidos]].

==Inot na mga taon==
Amay sa saiyang karera, si Robredo nagtrabaho sa [[San Miguel Corporation]] kan [[1980]] sa [[Mandaluyong City|Siyudad nin Mandaluyong]] sa seksyon kan Physical Distribution Technical Services sa lindong kan General Services Division, dangan sa laog sana nin anom na bulan nagsakat na siya sa responsibilidad, nalampasan an duwang lebel, asin pinakapot sa Finance Division nin anom na bulan.

Kan an namamayo niya ipighubo sa [[Magnolia Ice Cream]], sarong dibisyon kan San Miguel, si Robredo inalok mag-iba saiya asin siya natoka sa logistics asin planning na seksyon manta na siya kadungan man na staff assistant kan physical distribution director.<ref name=aljaz19>{{cite news|title=Philippine top minister feared dead in crash|url=http://www.aljazeera.com/news/middleeast/2012/08/201281945210514993.html|accessdate=20 August 2012|newspaper=Al Jazeera|date=19 August 2012}}</ref>  
Paglaog kan taon [[1986]], siya buminalik sa syudad nin Naga kun sain nagin siyang program director kan [[Bicol River Basin Development Program]], sarong ahensya na naghihingoa na maintegrar an gabos na development planning para sa urog na ikauuswag kan tulong probinsya
nasasakop kan [[rehiyon Bikol]].

==Alkalde kan Naga==
[[Ladawan:Museo ni Jesse Robredo, 2023 04.jpg|220px|thumb|too|Parte kan eksibit sa Museo ni Jesse Robredo ]]

An tiyoon niyang si [[Luis Villafuerte]], iyo an nag-agyat saiya na lumaog sa pulitika asin sa suporta kan gurang, siya nagdalagan para alkalde sa syudad nin Naga asin siya nakatukaw sa sinabing pwesto kan [[1988]] asin huli kaini, siya na an pinakahuben na persona sa edad na 29, sa bilog na Filipinas, na nagkapot kan siring na katungdan.<ref name=aljaz19/> Si Robredo nabirik an kamugtakan kan Naga hale sa mabublay asin mayong kabuhaybuhay na syudad asin nagin ini saro sa "Most Improved Cities in Asia" ("Mga Gantad na gayong mga Syudad sa Asya"), siring sa ginawad na pagbisto kan [[Asiaweek|Asiaweek Magazine]] kan 1999.<ref name="naga website">[http://www.naga.gov.ph/cityhall/mayor.html Jesse Manalastas - Robredo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140221214954/http://www.naga.gov.ph/cityhall/mayor.html |date=2014-02-21 }} Naga.gov.ph</ref> 

Masabi na kan siya nagtutukaw alkalde kan syudad, si Robredo naumaw na gayo ta huli saiya napakusog nanggad an partisipasyon kan mga namamanwaan sa paggogobyerno, bagay na iyo an nagbalik sa syudad an preeminenteng posisyon kaini bilang nanginginot na syudad sa ronang Bikol.<ref name="naga website"/> Kan [[1995]], bilang pagbisto kan saiyang kakayahan asin kabatiran komo sarong namomoon sa pagpadalagan nin lokal na gobyerno, si Robredo napili mamayo bilang Presidente kan League of Cities of the Philippines, an kasararoan nin mga alkalde nin mga syudad. Poon man [[1992]] abot [[1998]], si Robredo naelehir man Chairman kan Regional Development Council, sarong konseho na nagkokoordinar asin nagpaplano kan kauswagan kan anom na probinsya asin pitong syudad sa Kabikolan.<ref name="naga website"/>

Kan siya alkalde kan Naga, napalangkaw niyang gayo an koleksyon sa buhis, napasemento an pinakarokrok na mga tinampo sa syudad, naparikas an pagtaong permanenteng mga daga asin estaran sa dakul sa urban poor, napagantad an mga serbisyo kan mga barangay asin pinaotob an sarong "silag na paggogobyerno" ta gabos ibinibiklad sa publiko an anoman na dokumento, transaksyon asin gasto kan banwaan. Mala ta an mga bidding asin procurement kan gobyerno lokal ibinabalangibog paagi nin pagpublikar kaini sa mga buletin asin sa websayt mismo kan syudad. Masabi pa, napapondo niya an mga sugal arog kan jueteng, pinataralsik niya sa luwas kan Naga an mga imat-imat na nagpapasaling mga huba asin huli ta nakita niyang nagpipiot nang maray an mga tinampo sa sentro, binalyo niya gabos na terminal nin bus asin jeepney sa luwasluwas ngane dai makaulang sa trapik. An mga lakdang na ini marasa pa ta iyo an nagbuhay sa negosyo asin estado kan siyudad. Hale sa ikatolong klaseng siyudad, ta nagro'ro' nang gayo,  nabawe' niya an posisyon na dati na iyo an pinakaprimera sa rehiyon. <ref>[http://opinion.inquirer.net/35288/naga-citys-mayor-jesse Randy David nagsurat dapit ki Robredo] (pighugot 26-8-12)</ref> 

Huli sa maray na padalagan sa irarom kan administrasyon ni Robredo, an syudad nin Naga nag-ani nin kadakul na mga papremyo, pag'omaw asin mga onra na nag'abot sa bilang na "189 internasyonal, nasyonal asin rehiyonal na award asin indibidwal na pagmimidbid."<ref>The Naga City Official Gazette, Vol. 1. Issue No. 1. Series of 2010. June 30-December 31</ref>

==Sekretaryo kan Departamento nin Interior asin Gobyerno Lokal==
Si [[Presidente kan Filipinas|Presidente]] [[Benigno Aquino III]] iyo an nagkapot nguna kan posisyon nin Sekretaryo kan Interior asin Gobyerno Lokal poon [[Hunyo 30]] sundo [[Hulyo 9]], [[2010]]<ref name=aquinonamescabinettakesdilghelm>{{cite web|url=http://newsinfo.inquirer.net/breakingnews/nation/view/20100629-278220/Aquino-names-Cabinet-takes-DILG-helm|title=Aquino names Cabinet, takes DILG helm |publisher=[[Philippine Daily Inquirer]]|date=June 29, 2010 |first=Maila |last=Ager |accessdate=June 29, 2010}}</ref> kun kasuarin pignombrahan ni Aquino si Robredo sa katungdan na ini.<ref name=jesserobredonameddilgchief>{{cite web|title=Jesse Robredo named DILG chief|url=http://www.abs-cbnnews.com/nation/07/09/10/robredo-named-dilg-chief}}</ref>  Alagad, duwang pulitiko sa Bikol, si Luis Ortega, dating konsehal kan Naga, asin Luis Villafuerte, Sr., an Kongresista kan terser distrito kan Camarines Sur, an nagbabangga kan saiyang kompirmasyon sa Commission on Appointments kun sain an huri myembro man digdi.<ref>{{cite news |title=Local Politicians to Give Robredo Tough Time at CA |url=http://www.voxbikol.com/article/local-politicians-give-robredo-tough-time-ca |newspaper=voxbicol.com |date=2011-5-31 |accessdate=2012-8-21 }}</ref> Kan Marso 2012, pigloktawan an nominasyon ni Robredo. Kan Hunyo 2012 linoktawan naman an saiyang nominasyon. <ref>{{cite news |title=CA bypasses De Lima, 4 other Cabinet members for nth time  |url=http://newsinfo.inquirer.net/207959/ca-bypasses-de-lima-4-other-cabinet-members-for-nth-time |newspaper=inquirer.net |date=2012-6-6 |accessdate=2012-8-21 }}</ref> Saro naman kutang pagbista kan saiyang kompirmasyon an itinalaga sa [[Agosto 29]], [[2012]] alagad mayo nang kamanungdanan ta nagadan na si Robredo.<ref>{{cite news |title=Malacañang advised to get official plane for Noy, Cabinet  |url=http://www.philstar.com/nation/article.aspx?publicationsubcategoryid=200&articleid=840073 |newspaper=philstar.com |date=2012-8-20 |accessdate=2012-8-21 }}</ref> 

* Polisya sa pagbuyagyag kan gasto asin transaksyon 

Maski siring an pangyari, si Robredo pighingoa man giraray an udok sa boot na pagkapot kan saiyang katungdan asin nagkaag siya nin mga lakdang mapakarhay an padalagan kan mga gobyerno lokal na yunit. Saro sa lakdang na ini iyo an ipigpapasunod niyang Full Disclosure Policy (FDP), sarong polisya kun sain an gobyerno lokal obligado na ibuyagyag sa mga publikong lugar an 12 dokumentong pinansyal na nagpapahiling tulos kun sain mananggad nagdaragos asin pigtostos an pondo. An pagkuyog sa polisiyang ini saro sa karaipohan ngani an sarong gobyerno lokal makamit an sinasabing Seal of Good Housekeeping (SGH), na iginagawad taontaon sa mga gobyerno lokal na nagsunod sa polisya. An Seal of Good Housekeeping kumbaga nag-aagyat sa mga gobernante nin pagkahonesto asin mahusay na pagpapalakaw sa gobyerno.
<ref>[http://www.malaya.com.ph/index.php/news/nation/11316-robredo-ran-dilg-with-firm-loving-hand Full Disclosure Policy]{{Dead link|date=October 2023 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref><ref>{{Cite web |title=Team Robredo website |url=http://teamrobredo.com/ |access-date=2012-08-23 |archive-date=2012-08-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20120822191913/http://teamrobredo.com/ |dead-url=yes }}</ref> Sa bagay na ini, higot an saiyang pagtubod na kun danay na sinusukol an resulta kan mga trabahong ginigibo kan mga yunit nin gobyerno lokal, an praktis na ini mayong ibang ibubunga kundi an mapakarhay an saindang mga trabaho. 
      
Sa pagkapot niya sa mga katungdan sa gobyerno, saiyang tinatawan doon na dapat an mga transakyon sa gobyerno silag asin barang sa mga namamanwaan ngani yaon an pagtitiwala kaini sa mga lider kan banwaan. Masabi pa, maigot an kampanya niya sa pagbungkal kan mga kabuktotan  asin korupsyon sa mga gobyerno lokal asin sa kapulisan.

* Kampanyang Anti-Epal

Saro sa magabat na memorandum (DILG MC 2010-101) na pinaluwas ni Robredo iyo an memo nagpapangalad sa pagpadukot, pagtaplak asin pagpaskil kan retrato o pangaran man kan sarong opisyal sa anoman na billboard dapit sa sarong proyekto nin gobyerno sa simpleng rason bako man personal na kwarta an ginagasto sa proyekto, sayod na 'pag'alsa kan sadiring tukawan' mansana an gibong ini kan opisyal.<ref>[http://www.facebook.com/notes/adcc-apayao-development-consultative-congress/dilg-memorandum-circular-no-2010-101-banning-names-or-initial-andor-images-or-pi/190305271008199 Anti-epal memorandum]</ref><ref>[http://www.gmanetwork.com/news/story/270877/news/nation/anti-epal-crusaders-dedicate-campaign-to-robredo Krusada Anti-epal]</ref>

[[Ladawan:Misa para ki Robredo.JPG|right|thumb|220px|Sarong misa requiem dinolot ki Sekretaryo Robredo sa Basilica Minore de Nuestra Señora de Peñafrancia.]]
[[Ladawan:Pasiring lubongan.JPG|right|thumb|220px|An ataul niya, pasiring sa ultimong huhulidan (Agosto 28)]]
==Pagkabiriyang ni Robredo asin ni Villafuerte==
Bantog sa bilog na probinsya na sa pulitika, luwayluway nagkabiriyang sinda Robredo asin Luis Villafuerte huli suboot nagsahongsahong pa si Villafuerte sa pagpadalagan kan syudad asin habo man magin "tao-tao sa posporo" an alkalde.<ref>{{Cite web |title=Intrebista ki Jesse Robredo |url=http://pcij.org/blog/wp-docs/Interview-Jesse-Robredo.pdf |access-date=2012-08-23 |archive-date=2010-07-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100712234931/http://pcij.org/blog/wp-docs/Interview-Jesse-Robredo.pdf |dead-url=yes }}</ref> Sa igot na mawot ni Villafuerte mabungkal sa poder si Robredo, pirang beses si Villafuerte nagkaag asin nagsuporta sa kalaban ni Robredo tuyong nareeleksyon, alagad an bilog na Naga, huli sa makusog na pagtubod pa saiya, binobotohan pa siya. Matingog na maray an kurahaw niya sa kampanya na "Ubos kun ubos, gabos kun gabos!" mala ta totoo mananggad mayo nakalusot ni saro sa linyada kan mga kandidatong para konsehal lado sa kandidatong kalaban ni Robredo pero dakul an duda kan kalaban na dinadaya suboot ni Robredo an resulta ta dai makatubod na entero sindang naboboklo.

Nag-abot sa punto na pati an isyu kan citizenship ni Robredo binulitlit pa ni Villafuerte asin mismo an sobrino niyang si [[Jojo Villafuerte]] na linabanan siya sa pagka-alkalde pero nadaog nagsàngat nin mga kaso sa Commission on Elections nagkekwestyon kan saiyang kwalipikasyon na magkandidato ta siya daa sarong 'alien'.<ref>siring man sa Intrebista ki Jesse Robredo</ref>

==Mga pagmidbid asin onra==
Sa marayrahay na naginibohan ni Robredo sa lantad nin serbisyo publiko, 14 mayor na onra an ipiggawad saiya, na masambit an magkapira kaini:

* Far Eastern University, Doctor of Humanities (honoris causa) [[2008]]
* 2000 Ramon Magsaysay Award para sa serbisyo sa gobyerno (sinasabing [[Premyo Nobel]] kan [[Asya]])
* 1998 Konrad Adenauer Medal of Excellence as Most Outstanding City Mayor of the Philippines
* Junior Chamber International (JCI) 1994 Ten Outstanding Young Persons of the World (TOYP), Honoree
* Junior Chamber of the Philippines (JCI-Philippines) 1990 The Outstandiong Young Men of the Philippines (TOYM)
* Civil Service Commission, Dangal ng Bayan 

[[Ladawan:Marker Robredo Coliseum.JPG|left|thumb|200px|Marker para sa pagngaran kan Coliseum nin Naga ki Robredo]]

Si Robredo saro man na trustee sa Synergeia Foundation Inc., koalisyon nin mga indibidwal, mga institusyon asin mga kaayonan na sararong nagtatarabang mapagantad an edukasyon sa Filipinas. An pundasyon nakikidamay sa mga gobyerno lokal, sa Departamento nin Edukasyon, mga grupong sibiko, mga eskwelahan , mga maestro, mga magurang asin mga estudyante ngane mapangyari an mga sistimatikong programa na mapakarhay an mga proseso, sistema asin estruktura nin pag'adal asin pagtokdo.

Kaiba man sinda Gobernador Grace Padaca kan [[Isabela]] asin Gobernador Ed Panlilio kan [[Pampanga]], sinda nagbunsod kan Kaya Natin! movement, sarong hiron na nagpoon kan [[Hunyo]] [[2008]] pagtiripon sa [[Ateneo de Manila na Unibersidad]] kun sain ini hinihiling na hiron na naghohorot nin tunay na pagbabakli, paghihira, asin lideratong ethikal sa Filipinas.

Sa pag-onra ki Robredo, si [[Senado kan Filipinas|Senador]] [[Ramon Revilla]] nagsàngat kan Resolusyon Nu. 848 sa tuyong pagpadanay kan pagromdom kan maray na gibo niya, asin man si Senador [[Francis Pangilinan]] ipighayag an sarong Resolusyon Nu. 843 sa tuyong pagtaong honor sa dainang sekretaryo "huli sa saiyang matagom na kontribusyon sa pagrereporma sa palakaw kan gobyerno" sa Filipinas.<ref>[http://www.gmanetwork.com/news/story/270692/news/nation/pangilinan-revilla-file-senate-reso-honoring-robredo Mga resolusyon nag'oonra ki Robredo]</ref>  

Tolostolos an siyudad nin Naga sa ri'gon kan Ordinansa Nu. 2012-043, petsado Agosto 29, 2012, ipigngaran saiya an Coliseum nin Naga huli sa "marayrahay asin napapalaen na naginibohan bilang alkalde kan Naga asin komo Sekretaryo kan Departamento nin Interior asin Gobyerno Lokal." An siyudad kan Naga makaag nin sarong museo kun saen matitipon asin masasaray an gabos na memorabilia kan dainang Sekretaryo na aaporon Jesse M. Robredo Museum and Memorabilia, mapepwesto sa laog kan Raul S. Roco Library harani sa City Hall.<ref>[http://www.bicolmail.com/2012/?p=3590 Jesse M. Robredo Museum and Memorabilia]</ref>

An Bicol University sa Legazpi City pinagmarhay na ipangaran saiya an bagong muknang Institute of Local Governance sa sarong pormal na pagbungsod  kan Septyembre 20, 2012. 

==Mga pag'onra kan Syudad nin Naga ki Robredo==
[[File:Museo ni Robredo.jpg|thumb|right|200px|Museo ni Jesse Robredo]]
[[File:Museo ni Jesse Robredo, 2023 06.jpg|thumb|right|200px|Laog kan Museo ni Jesse Robredo]]
* Pagngaran kan coliseum sa naga, inapod nang Jesse Robredo coliseum
* Pagkaag nin museo para saiya, nginaranan na Museo ni Jesse robredo
* KULTURA NIN PAGTUBOD SA PERSONA. Sa kagadanan ni Jesse Robredo, bigla-bigla nagturunga an mga memorabilia manongod sa saiyang pagkatawo: mga streamer asin mga t-shirts na nagpapahiling nin pagkamoot, paghanga, pagpasalamat asin pagromdom, mga payong na may siring man na mga mensahe, mga abaniko asin pati pambukas bote saka padukot sa ref. An siring na mate dai pigsonson, biglang nagsolwak asin nagpahiling kan hararom na kawa'ran sa nagtalikod sa buhay. Masabi pa, sarong kolektibong paglogo'logo an nahiling sa reaksyon na ini kan komunidad.

==Personal==
Si Robredo simple an  pagbuhaybuhay, dai nag'iinom asin dai man nagsisigarilyo asin sa tiripon seguro sa paglikay sa disgrasya, dai nainom basta kan dinuduhol saiyang inomon na malipot. Mayo siyang mga bisyo siring kan naheheling sa mga tipikal na pulitiko.  Sa anuman na okasyon sosyal na tinutungahan, an pagpahiling niya bastante na asin amay tolos na nahale. An saiyang "pagkakuripot" bantog-bareta sa bilog na syudad. Yaon diyan an surubahan na naglalakop na si Robredo daa agit-agitan na tagahanga ni [[Manny Pacquiao|Pacquiao]], sarong padaprig saiya ta si Pacquiao parati naparetrato higot na gogom an duwang kamot. Binansagan na "Pogi", siya kan Alkalde pa, maski sa mga kontrata sa gobyerno sinisi'rip nanggad na makua kan gobyerno an pinakabentahe sa kaban kan siyudad ta habo siya kan masamwang o marawraw na paggasto kan kwarta nin banwaan. Sa paglaog sa trabaho amay pirme asin pinakahuri sa napule ta saro siyang "workaholic". Estrikto siya pero bakong laggod magtaram sa pagtuyaw sa mga sakop niya sa opisina.{{fact}} Mahuyo an boot, mayong ayre, asin parati ngane mahiling sa sentro kan Naga nakashorts sana. Alagad man, siya may katagasan nin boot sa pighuna niya tamang desisyon asin tamang gibo. 

Gusto niya an mga gibohon magibo tolos, daing abala ta resulta saiya an importante. Mala ta sabi ni DENR Secretary Ramon Paje, saro man na Bicolano, an pirmeng pagsadol saiya, "Giboha na Mon. Giboha na." <ref>[http://www.gmanetwork.com/news/story/271279/news/nation/cabinet-officials-robredo-exemplified-purity-in-public-service Necrological service ki Robredo sa Malacanang] Hinogkot 26.8.12</ref> Totoong gayo ta an pilosopiya sa buhay niya iyo an "Kun bako ngonyan, noarin pa!"

An pamilya niya tinatàwan nanggad importansya asin parati napuli sa pangudtohan ngani makasaro an saiyang  pamilya sa pagkakan, asin kan siya Sekretaryo na, pagtatapos kan semana tulos nauling Naga sa tuyong makasaro niya an saiyang agom asin mga aki. Seguro huli sa mapanas na memorya maski sarong beses na pinabisto saiya dai nalilingawan asin tinitìno sa dalan kun masabatan

==Kagadanan ==
[[Ladawan:Robredo's Piper Seneca.jpg|right|thumb|180px|Arog kaining eroplano (The Piper Seneca PA 34-200) an nalunadan ni Robredo na luminagpak sa dagat kan Masbate]]

Kan [[Agosto 18]], [[2012]] an eroplanong Piper PA-34 Seneca lunad si Sekretaryo Robredo haling [[Syudad nin Cebu]] kun sain siya imbitado sa inagurasyon kan sarong bagong edipisyo kan Philippine National Police asin pasiring nang [[Syudad nin Naga]].

Kairiba niya sinda Capt. Jessup Bahinting, Kishitz Chand (sarong Nepali) asin an saiyang aide-de-camp na si Jun Abrasado kan naglagpak sa tubig kan Sola' nin [[Masbate (provincia)|Masbate]]. Sa apat na sakay, saro an nakaligtas buhay asin an duwang piloto saka si Robredo nakua garadan na pag'ayaw nin apat na aldaw na pugapugang pagrurip kan mga naghaharanap sainda. Nakua sinda nakakulong sa naglubog na eroplano asin ini nakasangat sa gilid nin ampas, 180 pye an rarom asin 800 metro an rayo sa kosa kan Masbate alas 8:15 nin aga, Martes, Agosto 21, 2012 (Oras sa Filipinas). An bareta kinompirmar ni DOTC Secretary Mar Roxas.<ref>http://edition.cnn.com/2012/08/18/world/asia/philippines-plane-crash/index.html</ref><ref>[http://www.gmanetwork.com/news/story/270304/news/nation/small-plane-carrying-dilg-sec-jesse-robredo-crashes-off-masbate Small plane carrying DILG Sec Jesse Robredo crashes off Masbate] GMANetwork.com</ref><ref>[http://newsinfo.inquirer.net/254488/robredos-body-found-roxas Robredo's body found -Roxas] Inquirer.net hinogkot 21-8-12</ref>
[[Ladawan:Jessie's things found in the crashed plane..jpg|thumb|Mga nakuang gamit ni Jessie kan pagbagsak ka eroplano.]]
Nawalat ni Robredo an saiyang agom na si [[Maria Leonor Robredo]] asin tulong aki. Tuyong mapuli si Robredo sa saiyang pamilya urog na ta gusto niya mag-atender sa swimming competition na kinakabalihan kan nguhod niyang aking si Jillian kan mangyari an trahedya. 

Si Presidente Aquino nagpaluwas nin Proklamasyon Nu. 460, s. 2012 na nagboboot nin walong aldaw na pagloloto, poon Agosto 21 sagkod Agosto 28, 2012, para sa nagtalikod nang si Robredo. Bago gawadan nin inaapod na state funeral, si Robredo dinuholan nin onra ni Aquino, an Philippine Legion of Honor na may katambay na ranggong Chief Commander. <ref>[http://www.gov.ph/2012/08/27/bulletin-no-11-from-the-committee-on-funeral-arrangements-and-burial-of-the-late-secretary-jesse-m-robredo Bulletin No. 11 - Pagtaong onra ni Aguino ki Robredo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120830190212/http://www.gov.ph/2012/08/27/bulletin-no-11-from-the-committee-on-funeral-arrangements-and-burial-of-the-late-secretary-jesse-m-robredo/ |date=2012-08-30 }} Gov.ph Hinogkot 28-8-12</ref>

==Paghotad asin paglubong==
[[Ladawan:WTNaga STAR A46.jpg|right|thumb|300px|An lolobngan ni Jesse M. Robredo]]
Pighotad si Robredo poon Agosto 22 abot Agosto 24 sa Chapel of the Good Sheperds sa laog kan Arsobispado kan [[Arkideosesis nin Caceres]]<ref>[http://www.gmanetwork.com/news/story/270655/news/nation/robredo-wake-begins-in-naga-city-at-archbishop-s-palace Paghotad sa palasyo kan Arsobispo]</ref> asin agang amay isinakay sa eroplano ta duman sa Kalayaan Hall kan Palasyo Malakanyang papatentehan. Domingo ibinalik sa Naga kun saen gagawadan nin sarong solemneng 'state funeral' kan gobyerno asin planong ipacremate pakatapos. An gobyerno totoo nagtangro sa pamilya na pwede ilubong sa "Libingan ng mga Bayani". An pamilya nagdesisyon na igdi sa Naga si Robredo ultimong ihuhulid ta sabi kan agom iyo ini an gustong balikan kan saiyang agom, an saiyang "maogmang lugar", an saiyang kinamundagan. An saiyang abo isinaray sa mausoleo kan pamilya sa kamposantong Eternal Gardens sa Bgy. Balatas, siyudad nin Naga.

==Mga sahot asin alegasyon kontra ki Robredo==

Siring sa mga nagmamasid na iba, dai dapat daa sobrang paka-omaw ki Robredo na yaon na sa lebel nin sarong heroe. Sa eksaktong sinurat kan sarong Bikolano sa Letter to the Editor sa Bicol Mail (Agosto 30, 2012): "...Sa momento, an pagsulwak kan mga pakikidumamay haros masumô-sumô na kita. An pagkurôkuso nin dagmang na pag'omaw haros malangtoban na kita na mawa'ran nang malay. Sa kagadanan, si Jesse ibinikyaw sa kataas-taasing pedestal, asin, sa pagsangkap kan panganâ na aleluya, seguro mas halangkaw pa sa mga dios-diyosan." <ref>[http://www.bicolmail.com/2012/?p=3504 Editorial sa BicolMail]</ref> (''At the moment, the outpouring of condolences have almost drowned us.  The heaps and heaps of endless praise have almost overwhelmed us out of our senses.  In death Jesse has been raised to a high pedestal, and, to complete the hyperbole, maybe even higher up there among the gods.")
''  
Ta dagdag niya pa,  "... alagad, sa tunay na buhay  bako nanggad santo siya. Saro sana siyang ordinaryong tawo asin an pagka-simple niya ngane nasambit komo saro sa saiyang birtud. ... ano man naginibohan niya bako man sobrang kataas na dai na kayang aboton kan siisay man na ordinaryo, simple asin makasâlanon na tawo. " (''In life, however, Jesse was definitely not a saint.  He was just an ordinary man, his ordinariness and simplicity cited as one of his virtues....  whose accomplishments are low enough to be within the reach of any ordinary, simple, and sinful man.)''<ref>[http://www.bicolmail.com/2012/?p=3504 siring man, Editorial sa BicolMail]</ref> 

Alagad, sa pagkulibat, seguro tinuyo sa kawat nin pulitika an siring, ta ma'eleksyon asin kaipohan an pwersa nin simbolo na magatongan an imahinasyon kan mga botante asin makua an simpatiya ninda.

Natahoban sa sibot kan mga pangyayari an katotoanan na si Robredo nag'aatubang sa dakulon na kaso administratibo asin kaso kriminal na nakasângat sa Ombudsman, anas kaso sa paglapas kan "Anti-Graft and Corrupt Practices Act (R.A. No. 3019)<ref>[http://www.lawphil.net/statutes/repacts/ra1960/ra_3019_1960.html LawPhil.net]</ref>. Sobra 50 kaini isina'ngat ni [[Emilio Aguinaldo (konsehal)|Emilio Aguinaldo]] sa Ombudsman kan si Robredo alkalde pa. Ining mga isyu na ini dinara sa Commission on Appointments kan an posisyon ni Robredo bilang Sekretaryo sa DILG yaon sa pagrebyu asin pag'aprobar kan nasabing komisyon. Sa totoo lang, nagadan si Robredo dai man nagin pormal an nombramiento niya komo Sekretaryo kan DILG.

==Kataytayan nin mga Ladawan==
<center><gallery>
File:Museo ni Robredo Inauguration (August 18, 2017) 1.jpg|Museo ni Robredo sa Syudad nin Naga
File:Museo ni Robredo Inauguration (August 18, 2017) 2.jpg|Inagurasyon kan Museo ni Robredo
</gallery></center>

==Toltolan==
<small>{{reflist|2}}</small>

==Mga hihilngan==
*[http://www.cdsea.org/featured_mayor.asp?MayorIDSel=25 Featured Mayor: Mayor  Jesse M. Robredo] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080309224149/http://www.cdsea.org/featured_mayor.asp?MayorIDSel=25 |date=2008-03-09 }}
*[http://opinion.inquirer.net/35288/naga-citys-mayor-jesse Si Mayor Jesse kan Naga] ni Randy David
*[http://opinion.inquirer.net/35248/he-was-always-hurrying-home Komento kan magadan si Jess Robredo] ni Randy David
==Mga panluwas na takod==
*[http://naga.gov.ph Ofisyal na Websahit kan Ciudad nin Naga] 
*[http://jesserobredo.wordpress.com Oddball] - an saiyang personal blog
*[http://jesserobredo.multiply.com An saiyang account sa Multiply] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080706102315/http://jesserobredo.multiply.com/ |date=2008-07-06 }}
*[http://toymphilippines.blogspot.com/2009/07/list-of-toym-awardees-1959-2008_6165.html TOYM Awardees]

{{rambong}}
{{Alkalde kan Syudad nin Naga}}
[[Kategorya:Mga Bikolano]]
[[Kategorya:Mga taga-Naga]]
[[Kategorya:Mga alkalde kan siyudad nin Naga]]
[[Kategorya:Mga alkalde kan Filipinas]]
[[Kategorya:Mga nagin sekretaryo sa gabinete ni Presidente Benigno Simeon Aquino III]]