Hilingon an source kan Libirya

[[File:Flag of Liberia.svg|right|thumb|Wagayway kan Liberia]]
[[File:LocationLiberia.svg|right|thumb|Mapa kan kontinenteng Aprika kun saen pinapula an Republika nin Liberia]]
[[Ladawan:Liberia (orthographic projection).svg|thumbnail]]

An '''Libirya''' ({{IPAc-en|audio=En-us-Liberia.ogg|l|aɪ|ˈ|b|ɪəɹ|i|ə}}), opisyalmente '''Republika nin Liberia''', sarong nasyon sa kosa nin [[West Africa]]. Ini napapagdolonan kan [[Sierra Leone]] sa [[Liberia–Sierra Leone border|norte-sulnopan]], [[Guinea]] sa [[Guinea–Liberia border|amnayan]] kaini, [[Ivory Coast]] sa [[Ivory Coast–Liberia border|subangan]], asin an Dagat Atlantiko sa habagatan asin sud-sulnopan. Igwa ining populasyon na 5.5{{nbsp}}million asin lakop sa hiwas na  {{convert|43000|mi2|km2|0}}. An lenggwaheng opisyal Ingles. [[Mga Lenggwahe sa Liberia|Lampas 20 katutubong lenggwahe]] an tinataram, pinapanalmingan an dibersidad etniko asin kultural kan nasyon. An kabesera asin pinakadakulang [[Lista nin mga siyudad sa Liberia|siyudad]] iyo an [[Monrovia]].

An Liberia nagbutwa kan kaamayi nin ika-19ng siglo komo sarong proyekto kan [[American Colonization Society]] (ACS), na nagtutubod an mga itom magkakaigwang marhay na oportunidad makamit an katalingkasan asin kauswagan sa Aprika kesa sa Estados Unidos.<ref name="AFP" /> Pag'ultan kan 1822 asin kan pagputok kan [[Amerikanong Gera Sibil]] kan 1861, lampas 15,000 na mga lungkas asin 'dating-lungkas' (free-born) na mga [[Afrikano Amerikano]], kadurungan 3,198 na [[Afro-Caribbeans]], an naghurubo' sa Liberia.<ref name="TDIH">[http://www.history.com/this-day-in-history/liberian-independence-proclaimed "July 26, 1847 Liberian independence proclaimed"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210614180150/http://www.history.com/this-day-in-history/liberian-independence-proclaimed |date=June 14, 2021 }}, This Day In History, History website.</ref> Luway-luway ini nagtalubo na may identidad na  [[Americo-Liberian people|Americo-Liberiyano]],<ref>Cooper, Helene, ''The House at Sugar Beach: In Search of a Lost African Childhood'' (United States: Simon and Schuster, 2008), p. 6</ref><ref>[http://www.infoplease.com/ipa/A0107718.html Liberia: History, Geography, Government, and Culture] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130515002753/http://www.infoplease.com/ipa/A0107718.html |date=May 15, 2013 }}, Infoplease.com</ref> an mga kagbanwa dara  ninda an sadiring kultura asin tradisyon mantang pigkolonisar ninda an mga katutubong populasyon. Pinangenotan kan mga Ameriko-Liberiyano, an Liberia nagdeklara nin independensya kan Hulyo 26, 1847, na an E.U.  [[Pagmidbid diplomatiko|pigmidbid]] sana kan Pebrero 5, 1862.

An Liberia iyo an pinakaenot na republikang Aprikano na nagproklamar kan saiyang independensya asin iyo ini an pinakagurang asin modernong republika nin Aprika. Kasarabay kan [[Ethiopian Empire|Ethiopia]], ini an saro sa duwa lang na Aprikanong nasyon na nakamantenir kan saindang soberaniya asin inependensya durante kan sinasabing Europeong kolonyal na "[[Pag'alamosa sa Aprika]]". Durante kan [[World War&nbsp;II]], an Liberia nagsuporta sa [[Military history of the United States during World War II|pagkigerang paghiro kan E.U.]] laban sa [[Nazi Germany]] asin kabalosan kaini, an Liberia nabulosan nin amot na Amerikanong investment sa impraestruktura na nakatabang na gayo sa pagyaman asin pagtalubo kan nasyon na ini.<ref>{{Cite web |title=Global Connections . Liberia . Timeline {{!}} PBS |url=https://www.pbs.org/wgbh/globalconnections/liberia/timeline/time3.html#:~:text=May%208,%201917:%20Pressured%20by,loses%20its%20great%20economic%20ally. |access-date=2023-07-12 |website=www.pbs.org |archive-date=November 29, 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20221129122955/https://www.pbs.org/wgbh/globalconnections/liberia/timeline/time3.html#:~:text=May%208,%201917:%20Pressured%20by,loses%20its%20great%20economic%20ally. |url-status=live }}</ref> Si Presidente [[William Tubman]] pigtolod na gayo an mga naninigong lakdang sa ekonomiya asin politika na nakatabang sa prosperidad asin imahe internayonal kan nasyon; an Liberia kagmuknang kaapil kan [[League of Nations]], [[United Nations]], asin kan [[Organisation of African Unity]].

{{Stub}}

[[Kategorya:Mga nasyon sa Aprika]]