Jump to content

Pangatorogan

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
A Dream of a Girl Before a Sunrise c. 1830–33 ni Karl Bryullov (1799–1852)

An mga pangatorogan (Ingles: dream) mga serye nin imahe, tanog asin pagmatì na nanyayari sa isip mientras na turog, sinasabayan nin marikas na paghirô nin matá. An mga tawo naggagamit nin mga duwang oras sa pangatorogan kada banggi, asin an kada pangatorogan nagpapadagos nin mga 5 sagkod 20 minutos, minsan ngani posibleng isipon kan parapangatorogan na mas halawig na marhay an pangatorogan kisa kaini.[1]

An laog asin pagpunsionar nin mga pangatorogan nagin mga tema nin sientipiko, pilosopiko asin relihiyosong interes sa bilog na nakarekord na kasaysayan. Sa interpretasyon nin pangatorogan, na ginibo kan mga Babilonyo kan ikatolong milenyo BCE asin mas amay pa ngani kan suanoy na mga taga Sumeryan, an mga personaheng prominente sa relihiyosong mga teksto sa nagkapirang tradisyon, asin nagkaigwa nin pangenot na kabtang sa psychotherapy.[2][3][4][5][6] An sientipikong pag - adal sa mga pangatorogan inaapod na oneirolohiya.[7] An kadaklan na modernong pag - adal sa pangatorogan nakasentro sa neurophysiolohiya nin mga pangatorogan asin sa pagpalakop asin pag - eksamin sa mga teoriya mapadapit sa pagpunsionar kan pangatorogan. Dai aram kun saen sa hotok guminikan an mga pangatorogan, kun igwa sanang ginikanan para sa mga pangatorogan o kun dakol na rehiyon kan hotok an napapalabot, o kun ano an katuyohan nin pangatorogan para sa hawak o isip.

An eksperyensia nin tawo sa pangatorogan asin kun ano an gigibohon diyan nagkaigwa nin darudakulang pagbabago sa dalagan nin kasaysayan.[8][9] Kaidtong haloy nang panahon, sono sa mga isinurat hale sa Mesopotamia asin Suanoy na Ehipto, an mga pangatorogan nagdikta nin mga gawe - gawe pakatapos nin mangatorogan na ginibo sa mas huri nang millennium. An suanoy na mga isinurat na ini manongod sa mga pangatorogan nagtatampok nin mga pagdalan sa pangatorogan, na diyan an pigura nin pangatorogan, sa parate sarong dios o prominenteng apoon, nagboboot sa parapangatorogan na gumibo nin espesipikong mga aksyon asin posibleng ihula an mga mangyayari sa ngapit.[10][11][12] Manlaenlaen man an pagkakalaen kan eksperyensia sa pangatorogan sa ibong nin mga kultura saka sa pag-agi nin panahon.

An pangatorogan asin pagtorog magkakonektar. An mga pangatorogan sa pangenot nangyayari sa marikas na paghiro nin mata (REM) na tangga nin pagtorog - kun an aktibidad sa hotok halangkaw asin nakaaagid sa pagigin mata. Huli ta an REM na pagtorog maririsa sa dakol na klase, asin huli ta an pagsiyasat nagsusuherir na an gabos na mammal nakaeeksperyensia nin REM, na ikinokonektar an mga pangatorogan sa REM na pagtorog na nagbunga na an mga hayop nangangatorogan man.[13] Minsan siring, an mga tawo nangangatorogan durante kan bakong REM na pagtorog na bakong ordinaryo, siring man, asin bakong gabos na REM na pagbungkaras elicit an mga report sa pangatorogan.[14] Tanganing pag - adalan, an pangatorogan dapat na gibohon nguna sa berbal na report, na sarong pagkasaysay kan paggirumdom kan temang iyan sa pangatorogan, bakong an mismong eksperyensya sa pangatorogan. Kaya, an pangatorogan kan mga bakong tawo sa presente dai mapatutunayan, siring sa pangatorogan kan mga fetus nin tawo asin mga umboy na dai pa nakakasayod.[15]

  1. Lee Ann Obringer (2006). How Dream Works. Archived from the original on 18 April 2006. Retrieved 4 May 2006. 
  2. Krippner, Stanley; Bogzaran, Fariba; Carvalho, Andre Percia de (2002). Extraordinary Dreams and How To Work with Them. Albany, NY: State University of New York Press. p. 9. ISBN 0-7914-5257-3. Clay tablets have been found, dating to about 2500 B.C.E., that contain interpretive material for Babylonian and Assyrian dreamers. 
  3. Seligman, K (1948). Magic, Supernaturalism and Religion. New York: Random House. 
  4. Black, Jeremy; Green, Anthony (1992). Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary. Austin: University of Texas Press. pp. 71–72, 89–90. ISBN 0714117056. 
  5. Freud, Sigmund (1965). James Strachey, ed. The Interpretation of Dreams. Translated by James Strachey. New York: Avon. 
  6. Schredl, Michael; Bohusch, Claudia; Kahl, Johanna; Mader, Andrea; Somesan, Alexandra (2000). "The Use of Dreams in Psychotherapy". The Journal of Psychotherapy Practice and Research 9 (2): 81–87. 
  7. Kavanau, J.L. (2000). "Sleep, memory maintenance, and mental disorders". Journal of Neuropsychiatry and Clinical Neurosciences 12 (2): 199–208. doi:10.1176/jnp.12.2.199. PMID 11001598. 
  8. Dodds, E. R. (1951). The Greeks and the Irrational. Berkeley: University of California Press. p. 105. The Greeks never spoke as we do of having a dream, but always of seeing a dream.... 
  9. Packer, Sharon (2002). Dreams in Myth, Medicine, and Movies. Westport, CT: Praeger Publishers. p. 85. ISBN 0-275-97243-7. …[M]any more ancient cultures think that dreams are imposed by a force that resides outside the individual. 
  10. Macrobius (1952). Commentary on the Dream of Scipio. Translated by W. H. Stahl. New York: Columbia University Press. p. 90. We call a dream oracular in which a parent, or a pious or revered man, or a priest, or even a god clearly reveals what will or will not transpire, and what action to take or to avoid. 
  11. Dodds (1951), referring to the type of dream described by Macrobius: "This last type is not, I think, at all common in our own dream-experience. But there is considerable evidence that dreams of this sort were familiar in antiquity." (p. 107).
  12. Krippner, Stanley; Bogzaran, Fariba; Carvalho, André Percia de (2002). Extraordinary Dreams and How To Work with Them. Albany: State University of New York Press. p. 10. ISBN 0-7914-5257-3. The Egyptian papyrus of Deral-Madineh was written about 1300 B.C.E. and gives instructions on how to obtain a dream message from a god. 
  13. Lesku, J. A.; Meyer, L. C. R.; Fuller, A.; Maloney, S. K.; Dell'Omo, G. (2011). "Ostriches sleep like platypuses". PLOS ONE 6 (8): 1–7. 
  14. Solms, Mark (2000). "Dreaming and REM sleep are controlled by different brain mechanisms". Behavioral and Brain Sciences 23 (6): 843–850. doi:10.1017/S0140525X00003988. PMID 11515144. "Dreaming and REM sleep are incompletely correlated. Between 5 and 30% of REM awakenings do not elicit dream reports; and at least 5–10% of NREM awakenings do elicit dream reports that are indistinguishable from REM....". 
  15. Bulkeley, Kelly (2008). Dreaming in the world's religions: A comparative history. p. 14. ISBN 978-0-8147-9956-7. Do animals dream? We currently have no means of proving it one way or the other, just as we have no way to determine whether human fetuses and newborns are genuinely dreaming before they develop the ability to speak and relate their experiences.