Taj Mahal
An Taj Mahal (/ˌtɑːdʒ məˈhɑːl, ˌtɑːʒ-/;[1] lit. 'Korona kan Palasyo', [taːdʒ ˈmɛːɦ(ə)l]),[2] iyo sarong ivory-puti na marbol na mausoleum sa toong bangko kan salog nin Yamuna sa Indyanong syudad kan Agra. Ini iyo pigkomisyon kaidtong 1632 sa paagi kan Mughal na emperador na si Shah Jahan (r. 1628–1658) para magin harong kan lubungan kan saiyang paboritong agom na si Mumtaz Mahal; yaon man digdi an lubungan ni Shah Jahan mismo. An lubungan iyo an sentrong pidaso kan sarong 17 ektaryang (42 acre) na komplekso, na kabali an sarong mosque asin sarong guest house, asin iyo pigkaag sa pormal na hardin na napapalibotan nin tolong gilid kan sarong kreneladong harigi.
An konstruksyon kan mausoleum iyo esensyal na nakompleto kaidtong 1643, pero an paggibo nagpadagos sa iba pang parte kan proyekto sa lain na 10 taon. An Taj Mahal complex iyo pigtutubudan na nakompleto sa kabilogan kaini kaidtong 1653 sa gasto na estimado sa panahong ito na 32 milyong rupee, na kan 2020 magigin harus 70 bilyong rupee (harus U.S. $1 bilyon). An konstruksyong proyekto nagtao nin trabaho sa harus 20,000 artisano sa irarom kan paggiya nin board of architects na pinapangenotan kan korteng arktitekto sa emperador na si Ustad Ahmad Lahauri.
An Taj Mahal iyo pigdesigna bilang sarong UNESCO World Heritage Site kaidtong 1983 para sa pagigin (sa Ingles) "the jewel of Muslim art in India and one of the universally admired masterpieces of the world's heritage". Ini iyo pigsasabi kan nagkapira bilang an pinakahalimbawa nin Mughal na arkitektura asin sarong simbolo kan mayaman na historya kan Indya. An Taj Mahal nakakaguno nin 7–8 milyon na bisita kada aldaw asin kan 2007, ini iyo pigdeklara bilang saro sa nanggana para sa inisyatibong New 7 Wonders of the World (2000–2007).
Sa libro ni Abdul Hamid Lahauri sa Padshahnama kan 1636, pig-aapud niya an Taj Mahal bilang rauza-i munawwara (Perso-Arabo: روضه منواره, rawdah-i munawwarah), boot-sabihon pinaliwanagan o bistadong lubungan.[3] An ngaran na ginagamit ngunya, an Taj Mahal, iyo gikan sa Persyano تاج محل tāj maħall asin may kahulugan na "korona" (tāj) "palasyo" (maħall).[4][5] An Maħall iyo man an apelyido ni Mumtaz Mahal, kun siisay para pinahaman ni Shah Jahan an mausoleum.
Panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Taj Mahal. |
An Wikiquote igwa nin mga pagsambit na relatibo sa: Taj Mahal |
An Wikivoyage igwang saróng giyang panbiyahe para sa Taj Mahal. |
- Official website kan Taj Mahal
- Deskripsyon kan Taj Mahal sa Archaeological Survey of India
- Panindog kan Taj Mahal sa UNESCO
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ Wells 1990, p. 704.
- ↑ Ahmed 1998, p. 94.
- ↑ Tillotson 2008, p. 14.
- ↑ "Definition of Taj Mahal | Dictionary.com". www.dictionary.com (in English). Retrieved 2021-03-01.
- ↑ "Taj Mahal definition and meaning | Collins English Dictionary". www.collinsdictionary.com (in English). Retrieved 2021-03-01.