Talabon
An talabon (In. litter o sedan chair) sarong klaseng darahan nin tawo sa mga lugar na mayo pwede an de-rwedang behikulo. Ini parati sa porma nin tukawan na may duwang nakagakot o nakatakod na halabang kahoy (o kawayan) asin pinapa'san nin duwa o apat katawo.
Mga halimbawa kan talabon iyo an lectica (sa antigong Roma), jiao (Tsina), sedan chairs (Inglatierra), palanquin o palki (Indya), gama (Korea) asin tahtirevan (Turkey).
An simple asin saradit na talabon pwede tukawan o katre na dinadara nin duwa o magkapirang tawo, an iba hinaklopan ngane dai maoranan o masaldangan. an mga darakulang talabon pwede ser arog kan sa mga emperador kan Tsina; ini garo na sadit na kwarto nakasapaw sa platporma asin parasan nin kagduwa (12) o labi pang katawo. An rickshaw kan mga Intsik nakaka'agid na behikulo sa pagtransporte.
An pinadale sanang talabon iyo an isina'long na tamong sa sarong tokon na pwedeng higdaan kan tawo. Ini parati kun an dinadara may helang o lugadan na dai na kayang maglakaw sa sadiri.
Talabon man an apod sa paghakot kan apat katawo kan mga abaka o anoman na produkto na pa'san sana kun ini dadarahon na sa pagkarga sa mga bapor o pagkarga sa mga behikulo, orog na kun an mga produktong ini hale sa bukid na kun saen mayong toltol na tinampo na maagihan nin awto.
Mga panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source]- Paurumbasan sa talabon[1] Archived 2009-06-18 at the Wayback Machine.
Mga babasahon
[baguhon | baguhon an source]- banglapedia Archived 2009-08-18 at the Wayback Machine.
- Trevor Fawcett, "Chair transport in Bath": from Bath History, II (1988): richly detailed social history
- Luxury Transport of Palanquins: Sarong eksibit sa Kamat.com
- [http://sites.google.com/site/sapagroup1/literature/autobiography/palanquin[permanent dead link] Autobiography of palanquin posted by paromita
Nasambit
[baguhon | baguhon an source]- An "talabon" naonabihan ni P. James O'Brien, S.J. sa saiyang artikulo, The Geographical Isolation of Bikol. Nakalakip sa librong Sarung Dolot Sa Satuyang Ina. Leonor R. Dy-Liacco. Pinublikar kan J & R Printing Co., Inc. 1994. p. 6.