Þorgerðr Hölgabrúðr and Irpa
Þorgerðr Hölgabrúðr (Thogerdr Holgabudr) asin Irpa an mga numero nin Dios sa mitolohiyang Norse. Nagluwas sinda na magkaiba sa Jómsvíkinga saga,Njáls saga, asin Þorleifs þáttr jarlsskálds. An pangaran ni Irpa dai man nagluwas sa luwas kan apat na attesidad na ini, alagad Þorgerðr man minalataw sa librong Prose Edda Skáldskaparmál,SiFæreyinga saga, asin Harðar saga ok Hólmverja asin nasambit sa Ketils saga hœngs..
Si Þorgerðr Hölgabrúðr partikular na kaayon sa Haakon Sigurdsson (d. 955), asin, sa Jómsvíkinga saga asin Þorleifs þáttr jarlsskálds asin Irrapi sinasabing magtugang an babae. An mga katongdan orgerðr Hölgabrújan asin Irpa sa mga reperensiang ini asin an kahulogan kan saindang ngaran iyo an topiko nin sarong diskurso na intelektuwal asin halipoton.
Etymolohiya
[baguhon | baguhon an source]An pangaran na Þorgerðr Hölgabrúðr (o Hǫlgabrúðr) Old Norse asin literalmenteng nangangahulugan "Þorgerðr, Hölgi's bride".[1] Segun sa Skáldskaparmál kapitulo 42, an Hölgi (sarong tradisyonal na eponym kan probinsiya nin norteng pinakasirangan) saro man na ama ni . An enot na pangaran Þorgerðr sarong larangan nin duwang ngaran: an diyos pangngaran Þor (Thor) asin gerðr - an huring pangaran na boot sabihon "fenced in".[2]
An ikaduwang pangaran kan pigura minsan nagluwas sa mga pinaghahalian na pan--brúðr naribayan nin -troll, asin, kasalihid kan 'Hörg--, an prefixes Hörða-, Hörga--, asin Hölda- man. Isinusuherir na an ngaran na Þorgerðr nakukua sa ngaran kan jötunn Gerðr, bilang Þorgerðr magsalang sinasabing kun beses sarong tropeo o higante. Sa kabaliktaran, an Gerðr tibaad saro sanang pinahalipot na bersion kan ngaran na Þorgerðr.[3] Si Gerðr sa Tirdr Hallkelsson kan ika -10 na siglo drápa sa Haakon, na kinotar sa kapitulo 43 nin Óláfs saga Tryggvasonar, yaon sa Heimskringla.
Sinasabi ni John McKinnell na an ngaran kan ama ni Þorgerðr posibleng ginamit sa pagpaliwanag kan mga ginikanan kan pangaran nin Hàlogaland, asin na "Hölgabrúð" posible nangangahulogan "bride kan (rulers of) Hålogaland" asin ta si Hörðabrúðr (sa Ingles: "ber] o mas midbid man sa bilog na kinaban. An apod ni Horumen sa sarong grupo nin tawo iyo an hull-peldibate na naghulog sa pagngaran asin kun saen pa sana sinabi niya na may kahulogan an mga titulo kan "Wudemoneudnista.[4]
An pangaran na Irpa pwedeng hale sa terminong Lumang Norse na jarpr "dark brown", na nagbunga nin magkapirang teorya manongod kan diyos.[5] Si Jarpr kinua sa mas amay na tataramon na Proto-Germanic na *erpaz.[6]
Færeyinga Saga
[baguhon | baguhon an source]Sa kapitulo 23 kan Færeyinga Saga, hinapot ni Haakon si Sigmund kun saen sia nagtitiwala. Naghihimate si Sigmund na sia nagtitiwala sana sa saiyang sadiri. Nagsimbag si Haakoon:
"Dai dapat," nagsimbag an Amay [Haakon], "alagad saimong tiwala kun saen ko na ibinugtak an gabos kong pagtitiwala, arin na baga, sa Torgerd Shinebight, "" sabi niya. "Asin maduman kami asin mahihiling mi siya ngunyan saka mahanap nin suerte para sa saiya."[7]
Dangan an duwa nagsusunod sa sadit na dalan pasakat ninda sa sarong harong na may kudal na kahoy. An harong sinasabing magayon, nagtatampok nin mga inukit na pano nin bulawan asin pirak. Naglalaog sinda sa harong na may pirang tawo, asin nadiskobre ninda na iyan natatahoban nin mga bintanang salming sa kisame, kaya an liwanag kan aldaw nagtatao nin lugar asin mayo nin anino na maheheling huli kaini. Dakul duman nin mga diyos asin sarong babayi na sinasabing magayon an bulos harani sa pinto. Isinasaysay kan saga na si Haako nag - uapon pasiring sa daga bago an babae maglawig nin panahon. Pagbuhat nia, sinabihan sia ni Sigmund na maninigo nindang itao sa saiya an dolot, tanganing sinda magkalot nin pirak sa kagapoan sa atubangan kaini. Haakon nagsasabi:
Asin iyan magigin tanda kan iniisip nia manongod digdi, kun gigibohon nia an gusto ko asin pabayaan na hubaon an singsing na may kapot sa saiyang kamot. Para saimo, Sigmund, salutan ka kan singsing na iyan.
Haakon an singsing, asin garo baga ki Sigmund, tinaklay nia iyan. Si Haakon dai nag - aako kan singsing. Si Haakon nagduko sa atubangan kan saiyang ikaduwang pagkakataon, asin narisa ni Sigmund na si Haakon naghihibi. Sia nagtindog giraray, kinapotan an singsing, asin nadiskobre na iyan hinubad. Si Haakon an nagtatao kan singsing sa Sigmund, asin sinabi saiya na dai sia noarin man dapat makikabtang dian. Itinatao sa saiya ni Sigmund an saiyang tataramon dian asin kan mga lalaking idto, na lambang saro minabalik sa saindang mga barko. Naglataw an bagyo asin napuputol an duwang barko, asin dakol na aldaw an ilinadawan bilang minaagi pakatapos kaiyan.
Theorya
[baguhon | baguhon an source]Dakol na teoriya an nasa palibot kan kabilangan nin Þorgerðr asin Irpa:[8]
Mga diosa sa tagapag-alaga
[baguhon | baguhon an source]
Si Hilda Ellis Davidson binibilang an ⁇ orgerðr asin Irpa bilang mga halimbawa nin diosang tagagiya sa Aleman na paganismo, asin ikinokomparar an saindang papel sa kosog kan dísir asin pag - orogkri.[9] Si Davidson nagsasabi na kun si Helga an osipong kagtugdas kan Hàlogaland, ipaliliwanag kaini an huring ngaran ni ⁇ orgerðr ("bride of Helgi") asin ta pagkatapos kaiyan, siya magigin agom man kan lambang namamahala sa kahadean.[1] Pagkatapos an iyo man sanang argumento pinakarhay kan McKinnell.[10] An papel na ini ni Davidson sa mga kasaysayan nin mga hade o namomoon tinawan nin kabtang sa Valhalla kan Panahon nin Biblia, na an ideya dapit sa sarong diosang nag - aataman na maogmang inaako an mga hade saro nanggad na nobleng konsepto, asin na an tradisyon na arog kaini puedeng ipaliwanag an marahayon na dai pagkaoroyon na pagsabat sa gadan na mga hade pasiring sa buhay, na ginagamit bilang halimbawa an bersong Hákonarmál.
Þorgerðrasin Freyja
[baguhon | baguhon an source]Si Davidson orog pang nag-iindikar na an pangaran kan Þorgerðr tibaad iyo sa orihinal si Gerðr, rason na ining porma yaon sa amay na bersikulo nin skaldic, asin pa man ngane kaini saro sa kangaranan para sa diyosgn na si Freyja. Si Davidson nagsabi na kan huri tibaad an Haakoon kapareho man sanang diosa bago nia nakamidbid an saiyang kagadanan, kun sia nagtago sa daga sa irarom nin sarong orig sa Óláfs saga Tryggvasonar (na nakakolekta sa Heimskringla) kapitulo 48, asin iyan puedeng magsimbolisar nin bolod ni Freyja, na an saro kaiyan nangangahulogan "sow" (Old Norse sýr) Pig-iistorya ni Davidson na an istorya dapit ki Olaf I kan Norway nagbutong nin Þorgerðr sa imahen kaini hali sa templo pagkagadan ni Haakon, asin pigsusulo ini sunod sa paglaladawan kan lalaking kambal (Freyja's kambal na lalaki), sinusuportahan pa ang paghiling na ini.
Irpa
[baguhon | baguhon an source]Si Irpa pinagproponer bilang sarong diosa sa daga huli kan pag-iindebrar kan saiyang pangaran sa sarong tataramon para sa "dark brown",[11] alagad an F.R. Schröder nagpahayag nin kritisismo sa ideya na magkongklusyon na si Arpapa sarong diyosg daga base kaining ebidensiya. Si John McKinnell nagpropose na an Irpa puedeng magrepresentar sa sarong "dark" na aspekto nin Þorgerðr, ta an saiyang ngaran puwedeng mangahulogan nin "pagkamadaya," asin posible na magkalaen an hitsura; si Arpang daing labot sa ngaran asin minamansay bilang a troll. Si McKinnell pa an nagpropose nin relasyon sa pag-ultanan ni Irpa asin Hel, na sinasabi na tibaad dae man ini nahiling na pareho
Mga toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ Simek (2007) pp 326-327.
- ↑ Orchard (1997) p 54.
- ↑ Chadwick (1950) pp 400-401.
- ↑ McKinnell (2005) pp 84-85.
- ↑ Simek (2007) p 176.
- ↑ Hellquist (1922) p 286.
- ↑ Powell (1896) p 31.
- ↑ For a useful summary of existing scholarship and theories concerning Þorgerðr, see Røthe (2006).
- ↑ Davidson (1998) pp 177–178.
- ↑ McKinnell (2002) p 268: "All the variants of Þorgerðr's name make sense if we take it that she was regarded as the jarl's sexual partner, and that the separate name Hǫlgi applied to him or to any of his dead predecessors."
- ↑ Simek (2007) p 327.
