Affandi

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Affandi (sa toong maray) sa sarong eksibit sa Paris, 1953

Si Affandi (18 Maoy 1907 – 23 Mayo 1990) sarong artistang Indones. Namundag sa Cirebon, West Java, komo aki ninsi R. Koesoema, na sarong agrimensor sa sarong pabrikang asukarera. Si Affandi nagtapos kan saiyang sekundarya sa Jakarta. Pinundo niya an saiyang pag'adal ta gusto niyang magin artista. Poon kan 1934, si Affandi tinukdoan niya an sadiri niya kun pano an pagpinta. Inagom niya si Maryati, na kapwa artista. Saro sa aki ninda, si Kartika nagin man artista.[1]

Kaamayi nin buhay[baguhon | baguhon an source]

Si Affandi namundag kan 1907, sa Cirebon. An saiyang ama si R. Koesoemah. Kan aki pa siya, an ama niya gusto na siya magin doktor; alagad, si Affandi mas interesado sa pagpinta.[2]

Artistikong karera[baguhon | baguhon an source]

Kan mga 1950, si Affandi nagpoon nang magmukna nin mga ekspresionistang pagpipinta. An piyesang Carrying the First Grandchild (1953) nagmarka kan saiyang bagong istilo na inapod na "squeezing the tube". Si Affandi napinta direktang pinipapaulsit an pinta kan tubo. Nakua niya an teknik na ini kan dai tuyong napigrit niya an tubo sa pagkurit niya nin linya kuta. Kan nawara pasensya niya paghanap kan lapis na pamintura, saiya na logod ipignosnos an tubo. An resultang epekto mas buhay logod hilingon an saiyang mga ikinurit. Siya man pati mate na mas libre sa pagpahayag niya kun ginagamit niya mga kamot, imbes na hinis na pamintura. Sa ibang parte, minimidbikd niya an impluensya saiya ni Vincent van Gogh.[nangangaipo nin toltolan]

Siring kan siayang mga kagurubay na Indones, si Affandi nagdakula taway sa mahyor na bulos nin modernong arte. Kan kahujrihan lang kan mga 1930 na an paeksibit kan mga mayor na artistang Sulnopan – poon ki Gauguin abot ki Kandinsky asin Picasso – ginibo sa Batavia (ngonyan, Jakarta). Si Affandi urog pati naganyat na gayo kan inapod na Javanes na wayang, o kawit-nin-anino. Siya sinunod na paghubo kan saiyang pamoilya sa Bandung dangan sa Batavia, manata tinatais niya an husay niya sa pagguhit asin pagp;inta sa oil. Kan oras nna seryoso nang nagpipintura, kan 1940, siya man nangagin parapinta sa harong, paratipon tiket sa sinehan, asin parapinta nin mga karatula. Saiyang trinitipon mga tadsa sa saiyang pagpipintang patrabaho in mga karatula saka ini inuusar niya sa pagpinta nin mga ta'nawon. Ngapit siya nagpapaeksibit na, asin ngalas siya ta nakakapabakal na, kan saiyang mga ginibo. Sa pagtugot kan saiyang agom, enot na sampolong aldaw kan bulan siya nagkokontrata kan saiyang serbisyo, asin an ibang aldaw sa bulan saiyang tinata'wan oras an hilig niya sa pagpinta.[nangangaipo nin toltolan]

An saiyang mga mestro sa pagpinta iyo idtong nahihiling niyang mga reproduksyon sa mga kopya kan Studio, sarong magasin sa arte haleng London. siya nnakamate nin koneksyon sa mga Impresionista, ki Goya asin ki Edvard Munch, asin patin man sa ibang mga maestrong mahuhusay na arog ka Breughel, Hieronymus Bosch asin ki Botticelli. An saindang mga impluensya nagpoon nang marisa sa saiyang mga pintura. Alagad an makanos na realidad sa palibot niya nagdulot saiya nin makuring pakagamiaw. Sa Yogjakarta sarong aldaw, pakapos sana kan Gera Pasipiko, si Affandi nagpipinta sa saod kun saen mga tawo huruba asin gurutom. Suya sa saiyang garo daing pakilabot kan pagtios, sarong hagbayon an nagsabwag sa pinipinta niya, na nagkurahaw: "An lalaking ini kapay! Manta an satong mga kahimanwa huruba, pinipintura niya sinda sa kanbas asin naggigibo man ngani siya nin pinta na mayong nakakasabot."[nangangaipo nin toltolan][3]


Si Affandi mansana nagtaram:

Sarong aldaw may tagabakal sa arte nagduman sa sakong studio asin nagsabi na dai niya daa mapipili an sakong mga pininta ta an mga ini napakulog sa mate niya. Hinapot siya kun ano daa ta dai siya napinta manongod kan magagayon na bagay; mga tan'nawon, mga mgagayon na babae, asin siring man. Sabi niya ako man ngaya moot sa mga magagayon na mga bagay, alagad an mga ini dai sako nataong inspirasyon para sa sakong trabaho. An sakong mga pinturahon mahy pinapahayag, bakong sanang magagayon. Pinipinta ko pagtios – sarong gosgos na babae, sarong albado, sarong nangingitom na bukid ... An sakong dakulang mawot an publiko makanood man lamang sa sakong trabaho. Aram ko may peligro sa pagpintura nin siring. Mayo akong isip na magin sarong propagandistang sosyal, kaya ako magin malikay. Sarong aldaw, sa Indya, nagbibisita sa baryo kaiba sakong aking si Kartika, nakahiling ako nin sarong gadan, natatahoban nin tamong. Sabi kan aki ko, "Yan, marahay na pipinturahon mo." Naludok ako kan sakong nahiling pero dai ko mapintura kaini. An sunod na pininta ko iyo an sarong burak, sa realidad preskong presko alagad sa sakong kanbas kulang nin bagsik nin buhay.

An iba sa mga mamuknaon na mga taon ni Affandi nagasto sa Indya, kun saen nagparabyahe asin nagpinta poon 1949 sundo 1951. Dangan siya nagpasiring sa Europa, pigpapadayaw niya saiyang mga pintura sa mga mayor na kabesera (an mga ini iyo an Paris, London, Brussels, Rome). Saiyang binisita an Estados Unidos tolong beses, nagtukdo sa Ohio State University asin nagpinta siya nin sarong mural sa East-West Center kan Hawaii. Siya man nagpaeksibit sa São Paulo Biennale asin naglibot sa kahiwasan nin Asya, asin nagplano na maglibot sa bilog na kinaban ta may kontrata siyang maggibo nin serye nin pagpinta para sa sarong tagabakal sa arte sa Hapon.

Bilang sarong bantogan na artista, si Affandi nagpartisipar sa dakul na eksibisyon sa luwas kan lugar niya. Palaen pa sa Indya, siya nagpasale man kan saiyang mga trabaho sa biennale sa Brazil (1952), Venice (1954), asin duman nagkamit nin gawad duman, asin sa São Paulo (1956). Kan 1957, nakaresibi nin scholarship sa gobyerno nin Estados Unidos sa pag'adal sa arte. Siya nanombrahan bilang Honorary Professor sa Painting kan Ohio State University sa Columbus. Kan 1974, nakaresibi nin honorary doctorate sa University of Singapore, an Peace Awardna hale sa Dag Hammarskjoeld Foundation kan 1977, asin an titulo na Gran Maestro sa Florence, Italy.[nangangaipo nin toltolan]


Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "Profil Affandi Koesoema", Merdeka News (in Indonesian), archived from the original on 23 May 2015, retrieved 30 April 2015  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. Tim Narasi 2009, pp. 20–21
  3. Maestro Seni Lukis Indonesia (in Indonesian), archived from the original on 15 March 2017, retrieved 30 April 2015