Al-Burini

Badr al-Din al-Hasan ibn Muhammad al-Dimashqi al-Saffuri al-Burini (Hulyo 1556-11 Hunyo 1615), midbid sa apod na al-Hasan al-Burini, sarong Otoman na Arabong historyador asin poeta asin husgado Shafi'i na nakabase sa Damasko.

Buhay

Si Al-Burini namundag sa katahawan kan Hulyo 1556 sa baryo nin Saffuriya harani sa Nazaret sa Galilea, huli kaini an saiyang nisba (epithet) iyong "al-Saffuri".[1] An saiyang ama si Muhammad orihinalmente gikan sa baryo nin Burin harani sa Nablus huli kaini an nisba "al-Burini".[2] Sa edad na 10 nagbalyo siya sa Damasko kaiba an saiyang ama.[1]

Nano'dan ni Al-Burini an Qur'an sa Moske nin Manjak sa kataraid na Midan sa saiyang pagdakula.[2] Matapos kaiyan siya nakaresibi nin edukasyon sa grammar na Arabe, qanun (sekular ley) asin aritmetika gikan sa Damascene ulema (mga iskolar dapit sa relihiyon) duman sa Madrasa al-Umariyya sa kataraid na Salihiyya.[2] An saiyang pag-adal duman naputol nin tiggutom, kaya nagbalyo siya sa Jerusalem puon 1567 sagkod 1571.[1] Sa Jerusalem siya pigtukdoan ni Muhammad ibn Abi al-Lutf.[2] Nagbalik siya Damasko kan 1571, nag'estar sa dagosan nin Sufi sa Samisatiyya kun saen pinahiwas niya an saiyang edukasyon sa literatura, fiqh (jurisprince), tafsir (Qur'anic na mga interpretasyon), asin hadith.[3] [4], Kan 1580, napauswag niyang maray an Persiyano, siring kan itinukdo sa saiya kan awtor nin Persya na si Hafiz Husayn al-Karbala'i (d. 1588) sa Aleppo o Damasko.[4]Sa huring parte kan saiyang buhay, siya nakanood man nin Turko[5]

Pagkatapos kan saiyang pag-adal, si al-Burini nagin pamayo kan Shafi'i fiqh sa Moske nin Umayyad kan 1580. Sa kasabay na panahon man na nagpoon siyang maggibo nin mga sermon sa Sultan Mosque asin nagin paratukdô sa magkapirang mga madrasa kan Damasko. Namidbid siyang maray kan saiyang mga estudyante huli sa tibay niya, karisma asin kaaraman literaryo, mantang an mga historyador asin relihiyosong iskolar kan panahon nag'omaw ki al-Burini huli sa parehong kuwalidad, siring man sa interes niya sa historya asin pilolohiya. Nagtiwala man an mga gobernador asin huwes kan Damasko saka inapresyar si al-Burini, na ibinibilang siyang sarong matibay na Shafi'i jurist sa saiyang independienteng mga paghukom.[4] Nagserbe bilang kadi (Islamic head judge) kan Otoman Haj pilgrimage caravan hale sa Damascus pasiring Mecca kan 1611.[1] Kan ika 11 Hunyo 1615 nagadan siya sa Damasco asin ilinubong sa sementeryo kan Bab al-Faradis.[1][5]

Mga gibong literaryo

[5] Saro sa mga pangenot na mga grupo nin gibo ni al-Burini iyo an Tarajim al-A'yan min Abna al-Zaman, sarong koleksion nin 205 biograpiya kan midbid na magkakakontemporanyong iskolar, namamahala asin artisans, natapos kan 1614 pakalihis nin sampulong taon.[5] Fadl Allah ibn Muhib Allah an nagpakarhay asin nagpublikar kan gibo ikan 1667 na may pagpalis.[1] An gibong ini ipinagpublikar giraray sa Damasco kan 1959.[5]

Al-Burini parating nagbibiahe pasiring sa iba-ibang parte kan Syria, na nagperike nin duwang gibo manongod sa saiyang mga biyahe sa Tripoli kan 1599/1600 asin Aleppo sa al-Rihlat al-Tarabulusiyya asin al-Rihlat al-Halabiyya, sosog igdi.[4] Sa saiyang mga pagbisita sa Tripoli asin sa provincia kaini kan Akkar siya pinag-amaan kan namamayo asin gobernador na si Yusuf Sayaff Pasha.[6]

An saiyang mga pagrawitdawit kadaklan nakukua sa sarong diwan na yaon sa Istanbul. An saiyang episyo ki As'ad ibn Muiin al-Din al-Tibrizi al-Dimashqi yaon sa Gotha, an mga tula niya na Marathi para sa Sufi Muhammad ibn Abi'l-Barakat al-Qadiri pigpepreserbar sa Berlin asin may bilang nin saiyang mga giniribong berso an pigpapangaptan kan British Museum sa London.[1]

Nagsurat siya nin komentaryo sa diwan kan Ibn al-Farid kan 1591 asin sarong komentaryo dapit sa al-Ta'iyya al-Sughra kan 1593.[5]

Bibliograpiya

• Abu-Husayn, Abdul-Rahim (1985). Provincial Leaderships in Syria, 1575-1650. Beirut: American University of Beirut. ISBN 9780815660729. 
•  
• Mullazadih, Muhammad Hani (2013). "Al-Burini, Hasan ibn Muhammad Dimashqi Saffuri". In Adel, G.H.; Elmi, Mohammad Jafar; Taromi-Rad, Hassan. Historians of the Islamic World: Selected Entries from Encyclopedia of the World of Islam. London: EWI Press. pp. 45–48. ISBN 978-1-908433-12-1. 

•