Jump to content

Apoon

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An apoon (Ingles: ancestor), iyo an sarong magurang o magurang nin sarong tetecente (i.e., sarong lolohon, magurang kan lolohon, lolohon kan lolohon asin iba pa. An apoon iyo "an siisay man na sa saiya naggikan an sarong tawo. Sa ley, iyo an tawong nagpamana nin sarong estado."[1]

Duwang indibidwal na igwa nin henetikong relasyon kun an saro apoon kan saro o kun sinda igwa nin saro sanang apoon. Sa teoriya nin ebolusyon, an mga espesye na kapareho nin ebolusyonaryong apoon sinasabing pareho an ginikanan. Minsan siring, an ideyang ini dapit sa lahi dai minaaplikar sa nagkapirang bakterya asin iba pang organismo na kayang an horizontal gene transfer. Isinusuherir nin nagkapirang pagsiyasat na an ordinaryong tawo igwa nin duwang beses na urog kadakulan babaeng apoon kisa sa lalaking apoon. Posibleng ini huli sa nakaaging pagigin lakop nin poligamiyang relasyon asin babaeng hypergamy.

Sa paghuna na an gabos na apoon nin sarong indibidwal bakong paryentes sa kada saro, an indibidwal na iyan igwa nin 2n apoon sa ika-n na kapag - arakian bago niya asin may total na 2g+1 – 2 apoon sa mga g na kapag-arakian sa bago niya. Minsan siring, sa gibo malinaw na an kadaklan na apoon nin mga tawo (asin an arin man na ibang espesye) nagdadakol na magkakakonektar. Konsidera an n = 40: An species nim tawo sobra sa 40 kapag'arakian an edad, pero an bilang 240, mga 1012 o sarong trillion, nagigin diit an bilang kan mga tawong nabuhay kasuarin man.

Sa nagkapirang kultura iginagalang an mga apoon, buhay sagkod gadan; Sa kabaliktaran, an nagkapirang mas hoben na konteksto sa kultura nagpapaheling nin bakong gayong pagsamba sa kamagurangan. Sa ibang konteksto sa kultura, may mga tawo na naghahanap nin paggiya hale sa saindang nagadan nang mga apoon; An kaugalean na ini kun beses inaapod na pagsamba sa apoon o, mas tama, pagsamba sa apoon.[2][3]

Mga panluwas na takod

[baguhon | baguhon an source]
  1. Websters New World Dictionary. Cleveland and New York: The World Publishing Company. 
  2. Hu, Anning (2016). "Ancestor Worship in Contemporary China: An Empirical Investigation". China Review. http://www.jstor.org/stable/43709965. 
  3. Clark, Kelly James (2005-12-01). "The gods of Abraham, Isaiah, and Confucius". Dao. http://dx.doi.org/10.1007/bf02857007.