Arok

Mga dukot o kolor

An kolor, arok o dokot iyo an biswal na karakter kan sarong bagay na nahihiling kan mga tawo sa mga kategoryang inaapod na pula, bughaw, giyaw, asbp. An mga arok sinasabing may primaryang mga kolor na iyo an pula, asul, asin giyaw. An sekundaryang mga kolor iyo an lila o gitling, gadila o berde asin narangha. An sekondarya resulta kan pagsoro-saralak kan mga nangengenot na arok. Dangan naman an sinasabing tersyarya nin mga arok (o tertiary, apod sa Ingles) iyo pagsoro-saralak kan primarya asin sekundaryang mga kolor.

An puti asin itom mga neutral na arok. Ini an dara kaining epekto pag isinalak sa ibang kolor magsalang napapu'saw (puti) o napa-irom (itom).

• Amarillo, yellow - darag, giyaw
• Azul, blue - sabilaw, sinabilaw, asul
• Murado, purple - kiling, gitling
• Negro - itom
• Verde - kinalusisì, berde, gadila
• Rojo, red - pula
• Blanco, white - putì, bugase'

An mga arok kaidtong panahon kinukua sa mga tagok nin tinanom. Ngonyan modernong panahon igwa nang mga kolor sa pinta na sintetiko.

Mga tipo kan arok o kolor

Sa arog kaining tipo kan rida nin mga kolor, mahihiling na katambal kan gitling an giyaw, mantang katambal man kan sabilaw an kahel.

An mga pangenot na arok (Ingles: primary color) iyo an pula, giyaw asin sabilaw. Gikan sa mga ini an ibang mga kolor, sa paagi kan pagssasalak-salak kan duwa sa sainda o kan mismong tolo laini.

Igwa man na inaapod na mga magkakatugma, magkakatambal, magkakaparehas o magkakaternong kolor (Ingles: complementary color), o an mga kolor na dai naglalaban bagkus nagtatabngan - lalo na kun ini magkakataid - an mga ini. Kung hihilingon an rida nin mga kolor, an mga magkakaternong kolor na ini, iyo tong mga tuwirang nasa atubangan kan lambang saro. Ini an mga nagtatarabangn o magkakaaramiguhan pares nin mga kolor nin huli ta ini kapwa parehas an kusog o dating ninda pag nahiling kan mga mata. Magkaka-akma an mga kolor na ini. Halimbawa: kun hihlingon an sarong rida nin mga kolor, dai kinokontra kan pula an katumbas kaining berde, an kakambal kan giyaw iyo an lila, mantang katerno naman kan sinabilaw an kahel.

Ipinapahiling kan mga minasunod na paglaladawan an ugnayan kan mga magkakatugmang kolor:

(pula asin kulasisi); (gitling asin giyaw); (sinabilaw asin kahel)

Mga panluwas na takod

• [1] Manlaen-laen na arok. Kinua 2019-11-25.