Autumn Peltier

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

Si Autumn Peltier (namundag Septyembre 27, 2004) sarong katutubong Anishinaabe na nag-aadbokasiya para sa malinig na tubig sa Wiikwemkoong First Nation sa Manitoulin Island, Ontario, Canada. Sya an Chief Water Protector para sa Anishnabek Nation asin pagbansagan man sya bilang "water warrior".[1] Kan 2018, sa edad na trese, si Peltier nagtaram sa hampang kan mga lideres sa kinaban sa ginibong asembliya kan UN sa urulay manungod sa pagprotehir kan katubigan.[2][3]

Buhay[baguhon | baguhon an source]

Si Peltier nakaistar sa Danaw kan Huron, saro sa pinakadakulang grupo nin mga preskong-tubig na danaw sa planeta. Hali sya sa teritoryo kan Wikwemkoong, sarong reserbadong First Nation. Sa presente, nakaistar sya sa Ottawa asin nagkaklase sa Mother Teresa High School. Si Peltier nagdakula na naiiintindihan an importansya kan tubig asin an pangangaipo na ini protehiran. Pig-aadbokasiya nya man an unibersal na deretsos para sa malinig na inumon na tubig, nagtatau nin pagkagimata sa deretsos para sa tubig asin pig-aasigurar na an mga komunidad igwa nin akses sa malinig, asin protehidong inumon na tubig. Sa edad pa sanang 8, si Peltier nag-atender na nin mga seremonya para sa tubig sa reserba kan mga First Nation. Pigpapadagos nya an saiyang trabaho sa pagkakaigwa nin akses sa malinig na tubig para sa mga grupo nin mga katutubo sa bilog na kinaban (Autumn Peltier" 2020). Kadakli sa saiyang inspirasyon asin kaaraman hali sa saiyang tiyaon, si Josephine Mandamin, na midbid bilang aktibista para sa malinig na tubig.[4]

Adbokasiya sa tubig[baguhon | baguhon an source]

Si Peltier nakakua nin nasyunal asin internasyunal na pagmidbid sa Assembly of First Nations. Pigpresentar nya ki Canadian Prime Minister Justin Trudeau an manungod sa mga pagprotehir sa katubigan asin pagsuporta sa mga linya nin tubig.[5]

An saiyang ginibo nagtau nin inspirasyon sa Assembly of First Nations na muknaon an Niabi Odacidae fund. Nag atendir man sya sa internasyunal na tiripon arog kan Children's Climate Conference sa Sweden.[3]

Kan Abril 2019, si Peltier nangaranan na pamayong komisyoner sa tubig kan Nasyon nin Anishinabek.[6][7] An posisyon na ini dating kapot kan saiyang tiyaon, si Josephine Mandamin.[8]

Kan Setyembre 2019, si Peltier nominado para sa International Children's Peace Prize asin binisto bilang saro sa United States Union of Concerned Scientists list kan 2019 Science Defenders.[9][10] Sya man naimbitaran na magtaram sa United Nation Secretary-General's Climate Action Summit sa New York, kan 2018 asin 2019.[11]

Bilang simbag sa COVID-19 na epidemya, si Peltier nagtaram manungod sa halaga nin malinig na tubig para sa mga komunidad kan First Nations, kun sain naglakop nin labi an pandemya.[12][13]

An reaksyon asin epekto sa publiko[baguhon | baguhon an source]

Tinawan sya nin titulong "Water Warrior" (NAAE, 2018). Sya an nagin boses para sa unibersal na deretsos para sa malinig na tubig na pang-inom, espisipikong ligtas na pag-inom nin tubig para sa mga komunidad nin mga katutubo sa Canada (NAAE, 2018).

Nakakua sya nin dakulang atensyon sa publiko kan nakahampang niya an Primer Ministro kan Canada na si Justin Trudeau kan 2016 durante kan taonan na miting sa First Nation's annual winter meeting, sabi nya "Mamundo akong gayo sa mga pagpili na ginibo mo" (Zettler, 2019). Nagpahayag si Pelier kan saiyang paghadit manungod sa kawaran nin malinig na inumon na tubig sa manlain-lain na komunidad sa Canada, nangurog na hali sa pagsuportar ni Trudeau sa mga tubo na nasambitan sa itaas. Si Pelier nakakua pa nin labing atensyon kan sya nagtaram sa The Global Landscapes Forum sa Syudad nin Nueva York kan Setyembre 2018, kun sain saiyang nagtaram giraray sya sa hampang kan United Nations asin mga paragibong desisyon (Zettler, 2019). An komperensyang ini nagtugot man sa saiya na orog pang palakupon an pagkaaram sa bilog na kinaban para sa saiyang katuyohan asin makapukaw nin pagbabago.   Naggagamit siya nin manlain-lain na plataporma arog kan Facebook asin Instagram, kun sain igwa syang sobra sa 100 na ribong parasunod, sa pagpalakop kan saiyang adbokasiya sa tubig (Zettler, 2019). Sa kabilogan, sya nag - aako nin kadakol na suporta hali sa mga hoben, politiko, asin iba pang aktibista. Dakula an ikinontribwir nya sa pagtao nin atensyon sa mga isyu na mayo nin malinig na inumon na tubig sa mga komunidad nin mga katutubo.

Itinampok si Peltier sa halipot na pelikulang dokumentaryo, an The Water Walker, na inot pigpalabas sa Toronto International Film Festival kan 2020.[14]

Mga gawad asin pagbisto[baguhon | baguhon an source]

  • Nominado para sa International Children's Peace Prize, 2017, 2018, 2019.[3][15][16][17]
  • Canadian Living Me to We Award Youth in Action sa irarom kan 12, 2017.[5]
  • Ontario Junior Citizens Award, Ontario Newspaper Association, 2017.[18]
  • Sovereign Medal of Exceptional Volunteerism, kan Gobernador Heneral kan Canada asin kan Lieutenant Governor Of Ontario, Marso 2017[19]
  • Ottawa Riverke Award, 2018.[20]
  • Water Warrior Award sa Water Docs Film Festival sa Toronto, 2019.[2]
  • Young Leader Award, Ontario Municipal Services Association Award, 2019.[21]
  • Nangaranan na Top 30 sa irarom kan 30 sa Norte Amerika para sa Edukasyon sa Kapalibotan, 2019.[22]
  • Nangaran sa listahan kan BBC 100 Women para sa 2019.[23]
  • Nangaranan sa lista kan Maclean's 20 Watch sa 2020.[24]
  • Nangaranan sa lista ni Huffington Post kan 15 Canadian Icons Who Stole Our Hearts kan 2019.[25]
  • Ngaran sa Union of Concerned Scientists list kan 2019 Science Defenders.[26]
  • Nangaranan bilang sarong Chatelaine 2019 Babae kan Taon.[27]
  • “Planet in Focus” Robredo Stewart Youth Eco-Hero, 2019[8]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. "Autumn Peltier – Canadian Water Summit" (in English). Archived from the original on 2021-04-18. Retrieved 2021-05-11. 
  2. 2.0 2.1 "'Water is alive': Autumn Peltier receives Water Warrior Award". https://www.cbc.ca/radio/unreserved/water-how-indigenous-people-are-turning-the-tide-1.5070498/water-is-alive-autumn-peltier-receives-water-warrior-award-1.5075597. 
  3. 3.0 3.1 3.2 "Teen who scolded Trudeau to address UN" (in en-GB). https://www.bbc.com/news/world-us-canada-42358227. 
  4. "Meet Autumn Peltier, teen water warrior | CBC Radio" (in en-US). CBC. https://www.cbc.ca/radio/secretlifeofcanada/meet-autumn-peltier-teen-water-warrior-1.5237845. 
  5. 5.0 5.1 "Autumn Peltier: Wiikwemkoong's, Island's voice at the UN". Manitoulin Expositor (in English). March 27, 2018. Archived from the original on December 20, 2019. Retrieved May 11, 2021. 
  6. "Autumn Peltier named chief water commissioner by Anishinabek Nation". Apr 25, 2019. https://www.cbc.ca/news/canada/sudbury/autumn-peltier-chief-water-commissioner-1.5111137. 
  7. Erskine, Michael (May 1, 2019). "14-year-old Autumn Peltier chosen UOI's new Water Commissioner" (in English). Archived from the original on August 6, 2020. Retrieved May 11, 2021. 
  8. 8.0 8.1 "Inspirational Indigenous individuals: Water advocate Autumn Peltier" (in English). 
  9. Manitoulin Island 'water warrior' Autumn Peltier nominated for international honour. September 21, 2019. https://www.sudbury.com/local-news/manitoulin-island-water-warrior-autumn-peltier-nominated-for-international-honour-1705900. Retrieved on September 25, 2019. 
  10. "2019 UCS Science Defenders | Union of Concerned Scientists". www.ucsusa.org (in English). 
  11. "Autumn Peltier going to the United Nations to share her message about water". anishinabeknews.ca. September 23, 2019. 
  12. "Clean water for First Nations critical during pandemic: Activists" (in English). 
  13. "COVID-19 is hitting First Nations in Western Canada especially hard | CBC News" (in en-US). https://www.cbc.ca/news/politics/why-covid19-spreading-first-nations-western-canada-1.5879821. 
  14. "Clean water for First Nations critical during pandemic: Activists". thesudburystar. 
  15. "Anishinaabe teen only Canadian up for International Children's Peace Prize". https://www.cbc.ca/news/indigenous/water-advocate-up-for-childrens-peace-prize-1.4339789. 
  16. "Manitoulin Island 'water warrior' Autumn Peltier nominated for international honour". 
  17. "Young People's Peace Prize". Archived from the original on 2019-12-07. Retrieved 2021-05-11. 
  18. "Ontario Junior Citizen Awards". 
  19. "Water Warrior Award". 
  20. "Ottawa Riverkeeper Gala rides wave of success to raise record high of $270K | Ottawa Business Journal". Archived from the original on 2021-02-28. Retrieved 2021-05-11. 
  21. "Young Leader Award - Ontario Municipal Social Services Association". 
  22. "Nominate or Apply to EE 30 Under 30". 
  23. "BBC 100 Women 2019: Who is on the list?". https://www.bbc.com/news/world-50042279. 
  24. "20 people to watch in 2020 - Macleans.ca". 
  25. "15 Canadian Icons Who Stole Our Hearts In 2019". 
  26. "2019 UCS Science Defenders | Union of Concerned Scientists". 
  27. "Autumn Peltier: Woman of the Year 2019 | Chatelaine".