Bernard Martin

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Bernard Martin
Kamundagan1954 (edad 69–70)
Petty Harbour, NFLD, Canada
Trabaho
  • Fisherman
  • Environmentalist
Mga gawadGoldman Prize 1999

Si Bernard Martin sarong parasira sa Canada asin enviromentalist. Ginawadan sya nin Goldman Prize kan 1999.[1]

Kaamayi kan buhay[baguhon | baguhon an source]

Si Martin namundag asin nagdakula sa sarong pamilya nin parasira sa Pety Harbour, Newfoundland. Nagpadagos sya sa mga tradisyonal na paagi nin pagsisira kan saiyang pamilya kun sya kaiba na sa ikaapat na henerasyon na minagibo kaini.[1][2]

Moratoryum sa pagsisira nin Cod[baguhon | baguhon an source]

Pagsisira nin mga Cod sa Newfoundland

Sarong paagi nin pagbuhay an pagsisira nin Cod sa Newfoundland pirang siglo na an nakakaagi. Alagad, makalihis an ikaduwang gerang pankinaban, an komersyal na pagsisira asin pirang rason-pankapalibutan, nagpuon na magkawsa sa pagbaba kan populasyon kan siring na mga klase nin sira. [3]Si Martin kaiba an iba pang mga parasira, nahiling an pagbawas kan saindang mga dakop kaya inabisuhan man ninda an mga nakatukaw kaidto sa gobyerno. Pig-aandam ninda na sa paagi kan pagbawas kan dakop sa mga cod, magigin balanse ini para sa kagabsan asin maiibitaran an pagkaubos kaini. Nagmukna pa ngani sinda nin sarong sonang pansira sa palibot kan Petty Harbour/Maddox Cove dangan pighaman man ninda an Kooperatiba nin mga Parasira kaidtong 1983 tangani na iyo an magkapot kan lokal na industriya. Kundi, an mga gulpihan magdakop, mga parasirang harayo sa pampang, huri nang magtubod sa siring na pigpapautob na pagbawas sa pagdakop, kaya ini nagresulta sa pagbagsak kan industriya. An mga modernong gamit kan pagsira siring kan monofilament bottom gill net labi an tinataung kararatan sa eko-sistemang pan-tubig. Si Martin asin an iba nya pang mga kaiba, padagos na nagtau nin abiso sa gobyerno-opisyal na an mga siring na gawi dai nakakatabang na pagsira magin sustinableng trabaho.

Kan 1992, pigbawal kan gobyerno kan Canada an komersyal na pagsisira nin mga cod sa pag-asa na an mga populasyon kan mga siring na sira magulpi pa. Makalihis kan moraturyo sa komersyal na pagsisira, nagtuyaw si Martin na gulpi pa man ngani an nakakakua kan saindang uro-aldaw na pagkakan sa paagi nin panlibang na pagsisira, alagad an siring na porma nin pagsira, ipigbawal naman dagos kan 1994. Sa tahaw kan kawaran nin kita asin pangangaipu na salidahan an nutrisyon na naitatau kan cod kaiba kan iba pang mga paninda sa groseriya, gulpi an nagdanas nin pagtius. Si Martin, huli ta nakakaisi na ini ngani para man sa ikakamaray kan kapalibotan, dai man na gayung ikinamundo an dagos nang pagbawal. Napwersa pa kaini an mga pamilya asin an mga komunidad na bayaan na an dati nindang gawi na nasususog pa nin pirang henerasyon. [4]

Trabahong pankalibotan asin premyo[baguhon | baguhon an source]

Bago an moraturyo, si Martin pigtulod na maipaluwas sa publiko an eksperyensya asin salang pagpadalagan kan industriya nin pagsisira nin cod sa pag-andam na mapepreserbar pa an mga eko-sistema. Naghiras sya nin mga kaaraman sa Alaska, Nicaragua, New Zealand, asin Eritrea. Naghaman man sya nin mga pagkukumparar sa labing pagsisira nin cod asin sa pagtotroso sa mga kakahuyan sa subangan. Naarestar sya sa Clayoquot Sound huli sa pagbali sa pagbara sa ginigibong clearcutting kaidtong 1993.

Nagtabang man sya sa pagmukna kan Fishers Organized for the Revitalization of Communities and Ecosystems (FORCE) na suportado kan United Nations. Nagtrabaho man sya sa Sentinel Survey tangani na adalan an mga cod asin diskubrehon kun mareremedyuhan pa an pagkaraot kan ekosistema kaini. Nagi man syang taga-koordinar para sa Newfoundland and Labrador Oceans Caucus sa laog nin sarong taon. Ipigboboses nya man pirmi an saiyang labing pagkontra sa paggamit nin mga drag net.[5]

Resipyente man si Martin kan Goldman Environmental Prize kaidtong 1999 matapos na sya pig-nominar kan Sierra Club of Canada para sa pagbisto sa saiyang adbokasiya sa pagsalbara kan industriya kan cod hali sa labing pagsisira asin nakakaraot na mga komersyal na gawi siring kan trawling. An saiyang ginanahan na premyo, ibabayad nya nin mga utang na naipon nya huli kaidtong panahon na bawal na magdakop nin sira, sa pagsuporta sa apat nyang aki, asin man magtau sa mga charity. [6]Naugma sya na an kawsang ini magkakaigwa nin kredibilidad sa paagi kan saiyang nakuang premyo.

Magpuon kan 2012, pirmi man na diit na sana an mga sira na cod asin ipigpapa-utob kan mga naghihiro para sa kapalibotan na an ginibong pagbawal sa pagdakop nin cod sa lugar na Martin, palawigon pa hasta sa Sirangan na parte kan Estados Unidos. Mantang pigriribayan na kan mga talangka an mga cod sa merakado, pirmi man igwang paglikay an mga Canadian na parasira tangani na mamantenir an rekomendadong limitasyon tangani na mapreserbar an marhay asin sustinableng populasyon. Si Martin man luway nang nagpapasiring sa pagsira nin mga kasag. Positibo sya na maibubwelta pa sa dating estado an populasyon kan mga cod.

Susugan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 "Bernard Martin". Goldman Environmental Foundation (in English). Retrieved 2021-04-19. 
  2. Hill, Bert (1999-04-19). "Fisheries activist wins prestigious award". The Ottawa Citizen. https://www.newspapers.com/image/465844226/. 
  3. Abel, David (2012-03-04). "In Canada, cod remain scarce despite ban - The Boston Globe". BostonGlobe.com (in English). Retrieved 2021-04-19.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. Welbourn, Kathryn (1994-04-19). "For Newfoundland inshore fishermen like Bernard Martin,..." www.proquest.com (in English). Retrieved 2021-04-19.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  5. Pitt, David E. (1993-07-25). "U.N. SEEKS A CURE FOR FISH DEPLETION" (in en-US). The New York Times. ISSN 0362-4331. https://www.nytimes.com/1993/07/25/world/un-seeks-a-cure-for-fish-depletion.html. 
  6. Duffy, Andrew (1999-04-20). "Newfoundlands Bernard Martin, who won the $125,000". www.proquest.com (in English). Retrieved 2021-04-19.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)

[1]Panluwas na mga link[baguhon | baguhon an source]

  1. Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na :2