Bienvenido Santos

Si Bienvenido N. Santos (1966)

Si Bienvenido Nuqui Santos (Marso 22, 1911 Tondo, Manila- Enero 7, 1996 Sagpon, Albay] saro sa matanog asin matimbang na Filipino-Amerikanong parasurat nin mga nobela, mga osipon, saysay asin rawitdawit. Siya namundag sa Tondo, Manila sa saiyang mga magurang na mga dugong Pampango gikan sa Lubao, Pampanga, Filipinas. An naagom niya iyo si Beatriz Nidea, sarong taga-Albay. An saindang pagsasaro nagbunga nin apat na aki: Tomas, Armi Tan, Lina Cortes asin si Lourdes Anonas.

Siya halawig na nag'estar sa Amerika kun saen naggono' siya nin mga onra huli sa mahusay niyang mga tokdang literaryo. Kan 1976. nagin siyang syudadanong Amerikano.

Edukasyon asin Propesyonal na karera

Nakua niya an Batsilyer en Artes sa Edukasyon sa Unibersidad kan Pilipinas kan taon 1932. Kan taon 1941 bilang sarong pensionado, nagpaAmerika siya sa pag'adal duman nin Ingles sa Unibersidad kan Illinois, asin sa mga Unibersidad kan Columbia asin Harvard. Kan magputok na an Ika-2 Gerang Pangkinaban, siya nagtrabaho sa Embahada kan Filipinas duman sa Washington D.C. bilang public information officer.

Pakatapos kan gera, taon 1946, siya nagbalik sa Filipinas asin nagin maestro sa mga eskwelas publikas dangan administrador sa mga unibersidad. Sa Legazpi College (ngunyan Aquinas University of Legazpi), nagtokdo hanggan nagin siya igdi bise-presidente dangan presidente bago siya nagpa Amerika naman kan taon 1958. Duman nakakua siya nin Rockefeller fellowship sa Writers'Workshop kan University of Iowa kun saen ngapit nagin siyang Fullbright exchange professor.

Kan taon 1962 sungdo' 1969, siya nagin Dekano kan Kolehiyo sa Artes L:berales sa Unibersidad kan Nueva Caceres asin nagin man Pamayo kan Konseho sa Akademya y Direktor kan Graduate Studies, kan nasabing unibersidad. Siya man an kagsurat kan rawitdawait na "Heart of Bicol" na iyo ngonyan an nagin opisyal na martsang-awit kan Siyudad nin Naga.

Nagin man siyang Profesor sa Creative Writing asin may Distiinguidong titulo bilang Writer in Residence sa Wichita State University sa Kansas, Estados Unidos, poon 1973 abot 1982.

Maule' na kuta siya kan mga taon 1970 alagad an gobyerno kan Filipinas na yaon sa Ley Militar, pinag'initan siya huli sa saiyang nobelang "The Praying Man (1977) na mahigot na nagtutuyaw kan mga karara'tan kan gobyerno asin si Pres. Marcos pinagbagat an paglakop kan libro niyang ini.

An saiyang tokda, Scent of Apples, librong literaryo na iyo sana an napublikar sa Estados Unidos naggono' nin premyo sa Columbia Foundation kan 1980; ini sarong dakulang onra saiya bilang saro sa magkapirang Filipino sana an nagawadan nin pagbisto bilang mahusay na parasurat sa Ingles.

Kan siya magretiro na, kinua pa siya kan De La Salle University sa Manila komo Visiting Writer and Artist. An Unibersidad na ini pig'onra siya sa pagsangle kan pangaran kan saindang Creative Writing Center sa pangaran na niya.

Pagromdom asin pag'onra

Hale man sa kuleksyon kan Unibersidad kan Nueva Caceres, an mga tokdang literaryo niya natipon na sa Bienvenido N. Santos Literary Museum, sarong museo itinogdas kan Marso 21, 2007 duman sa De La Salle University. An museo bako sanang igwang kadamotan kan saiyang mga sinurat kundi patin kan mga oro-osipon manongod sa buhay niya, mga anecdote, asin memorabilia arog kan lumang makinilya na saiyang ginamit alagad sinublian man niya ngani sa saro man na bantogan na parasurat, si Isagani P. Cruz.

Igwang hiron sa Konseho kan siyudad nin Naga na sanglean an pangaran kan kalye Bayawas sa likod kan Unibersidad kan Nueva Cacres asin ipangaran na saiya. Alagad, an bagay na ini yaon pa sa pag'aadal asin paghahadoy sa mga taga-Bayawas.

Kan Marso 14, 2011 sarong napapalaen na seksyon an binuksan sa Raul S.Roco Library sa pagrokyaw kan ika-100 na edad ni Santos. Sa seksyon na ini, na inapod BN Santos Special Collection, napapalaman an haros gabos na mga obra asin tokdang literaryo niya, asin an boot mag'adal asin magbasa kan saiyang mga sinurat madali nang hanapon ta rayaon na igdi natitipon.

Sa Ordinansa 2011-006 na an kag-ama' iyo si Konsehal Nathan A. Sergio, asin aprubado ni Alkalde John G. Bongat, natomoyan asin naomaw an dainang Bienvenido N. Santos huli sa saiyang mahiwas na ambag sa literaturang pangkinaban asin maski mayo na siya, siya nagdadanay na dakulang inspirasyon sa mga parasurat igdi sa ronang Bikol asin sa ibang parte pa kan Filipinas.

Mga tokdang literaryo

Mga Nobela

• Brother My Brother (1960)
• The Volcano (1965)
• Villa Magdalena (1965)
• The Praying Man (1977), utay'utay pinalagda' sa magasin na "Solidaridad"
• The Man Who (Thought He) Looked Like Robert Taylor
• What the Hell For You Left Your Heart in San Francisco

Mga halipot na osipon

• You Lovely People (1955)
• The Day the Dancers Came (1967)
• Scent of Apples (1979)
• Dwell in the Wilderness (1985)

Mga rawitdawit

• The Wounded Stag: 54 Poems
• Distances: In Time

Mga saysay

• Memory's Fictions: A Personal History
• Postscript to a Saintly Life
• Letters: Book 1
• Letters: Book 2
• My Most Memorable Christmas

Mga papremyo asin onrang nakamit

• De La Salle University establishes the Bienvenido N. Santos Distinguished Professorial Chair in Creative Writing and the Bienvenido N. Santos Creative Writing Center. 1992
• Doctor of Arts in Language and Literature, honoris causa, De La Salle University, Manila. 1990
• Southeast Asia Write Award, Bangkok, Thailand. 1987
• Manila Critic Circle National Book Award for Fiction, for What the Hell for You Left Your Heart in San Francisco 1987
• Doctor of Philosophy and Letters, honoris causa, University of Nueva Caceres, Naga City. 1983
• Manila Critics Circle National Book Award for Fiction, for The Praying Man. 1983
• Doctor of Philosophy in Humane Letters, honoris causa, Wichita State University, Wichita, Kansas. 1982
• "X" Award, Book Development Association of the Philippines, for The Praying Man. 1982
• National Endowment for the Arts Award in Fiction, Washington, D.C. 1981
• Doctor of Letters and Humanities, honoris causa, University of the Philippines, Manila; 1981 * Doctor of Philosophy in Literature, honoris causa, Bicol University, Legazpi City. 1981
• American Book Award by the Before Columbus Foundation of Berkeley, California, para sa Scent of Apples. 1981
• New Letters (University of Missouri, Kansas City) Premyo sa Fiction para sa "Immigration Blues." 1977
• Appointed Distinguished Writer-in-Residence, Wichita State University. 1973
• Medallion of Honor for Distinguished Writer and Educator, on the 400th Anniversary of the Founding of the City of Manila. 1971
• Republic Cultural Heritage Award, iginawad kan Gobyernong Filipino, Manila; 1965
• Fulbright Exchange Professorship sa University of Iowa. 1965
• University of Iowa Literary Foundation Award; John Simon Guggenheim Memorial Foundation Fellowship in Creative Writing. 1940
• Rockefeller Fellowship sa Writers Workshop, kan University of Iowa. 1938-40
• First Prize, Philippines Free Press, Kontes sa Halipot na Osipon, para sa "Brother, My Brother." 1957
• Second Prize, Gawad Pagromdom ki Carlos Palanca para sa Literatura, kategoryang Halipot na Osipon , para sa "The Transfer." 1956
• First Prize, World Short Story Contest, New York Herald Tribune, Paris edition, for "The Naked Eye." 1950
• Gawad Pagromdom ki Carlos Palanca para sa Literatura para sa halipot na osipon (1956, 1961 and 1965)

Mga panluwas na takod

• Sarong websayt ni Bienvenido Santos Archived 2010-04-05 at the Wayback Machine.
• Bienvenido Santos sa Infoplease
• People
• Buhaybuhay
• * People: Bienvenido Santos Archived 2006-05-24 at the Wayback Machine.
• Filipino Writers' Album Archived 2013-01-04 at Archive.is
• Filipino American Literature
• Biernvenido Santos sa La Salle
• Journal of Asian American Studies
• Websayt kan Wichita State University Archived 2006-09-02 at the Wayback Machine.
• Bareta kan saiyang pagkagadan
• Paghohorot na gibohon nang Bienvenido Santos Street an Bayawas Street
• Paginagurar kan BNS Literary Museum

Ginunoan

• An retrato niya sinapi' sa The Red and Gray Yearbook 1966, Unibersidad kan Nueva Caceres.
• Pahayag asin osipon ni Dr. Lourdes S. Anonas, Executive Vice-president kan Unibersidad kan Nueva Caceres asin aki ni Bienvenido N. Santos. (March 2010)

Babasahon manongod saiya

• Reading Bienvenido N. Santos, editor- Isagani R. Cruz
• The theme of alienation in the short stories of Bienvenido Santos, ki Bellosillo, Anita Delfin; Quezon City: Photoduplication Service. University of the Philippines Library, 1979.