Binondo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Binondo
Distritong Chinatown kan Manila
Binondo skyline
Binondo skyline
Mga palayaw: 
Chinatown
Lokasyon sa Manila
Lokasyon sa Manila
NasyunFilipinas
RehiyonRehiyon Nasyunal na Kapitolyo
SyudadManila
Konggresyonal na distritoIkatolong Distrito kan Manila
Mga Barangay10
Hiwas
 • Kabuuhan0.66 km2 (0.26 sq mi)
Populasyon
(2010 [1])
 • kabuuhan12,985
 • Densidad20,000/km2 (50,000/sq mi)
Binondo
Tradisyonal na Intsik
Pinasimpling Intsik
Selebrasyon nin bagong taon kan Tsina sa Binondo

An Binondo (Chinese: 岷倫洛區; pinyin: Mínlúnluò Qū; Pe̍h-ōe-jī: Bîn-lûn-lo̍h-khi) iyo sarong distrito sa Manila sagkod an pigbibistong Chinatown kan syudad.[2] An impluwensya kaini iyo lakop pasiring sa mga lugar nin Quiapo, Santa Cruz, San Nicolas, asin Tondo. Ini an pinakagurang na Chinatown sa kinaban, na namokna kaidtong 1594[3][4][5][6] kan mga Kastila bilang istaran nin mga Katolikong Tsino harani sa Intramuros na nasusuway kan Salug nin Pasig. Pigtao an posisyong ini para an mga kolonyal na awtoridad iyo masurog na mabantayan an mga migrante.[7] Sentro na ini kan komersyo sa mga Tsino maski pa kaidtong bago an pananakop nin mga Kastila. An Binondo an sentro kan komersiya sa Manila, kun sain an gabos na klase nin negosyo kan mga Filipino-Tsino iyo minadalagan.

An mga notableng residente kan Binondo iyo kabale sinda San Lorenzo Ruiz, an Filipinong protomartir, sagkod an Benerableng Madre Ignacia del Espiritu Santo, na nagmokna kan "Congregation of the Religious of the Virgin Mary".

Etimolohiya[baguhon | baguhon an source]

Nagkapirang mga teorya an igwa sa ginikanan kan ngarang "Binondo", sagkod man kan "Tondo", na saiyang kataid-distrito. An Filipinong Nasyunal na Artista na si Nick Joaquin iyo nagtutubod na an ngaran iyo gikan sa arkeyikong baybay kan Tagalog na terminong "binondoc" (modernong ortograpiya: binundók), o mabukid, huli sa orihinal na bukidon na kadagaan kan Binondo.[8] An Pranses na linguista na si Jean-Paul Potet, sa saiyang bersyon, nagtutubod na ini hale sa mga bakawan sa salug (Aegiceras corniculatum), na kaidto iyo inaapod na "tundok" ("tinduk-tindukan" sa ngunyan), na iyo an pinakaposibleng ginikanan kan termino, kabale an prefix na 'Bi-" sa "Binondo" huli sa lokasyon kan Binondo relatibo sa Tondo.[9]

Mga Barangay[baguhon | baguhon an source]

An pinakadakulang barangay sa Binondo iyo an Barangay 292.
Zone 27: 287, 288, 289, 290, 291
Zone 28: 292, 293, 294, 295, 296

Mga Barangay kan Binondo
Pangaran Populasyon (2010 sensus)[10]
Barangay 287 2,078
Barangay 288 1,265
Barangay 289 485
Barangay 290 546
Barangay 291 809
Barangay 292 3,140
Barangay 293 486
Barangay 294 1,877
Barangay 295 1,062
Barangay 296 1,237

Lugar nin interes sagkod kasibotan[baguhon | baguhon an source]

Selebrasyon nin Tsinong Bagong Taon sa Binondo, Manila (2020)
  • Plaza San Lorenzo Ruiz
  • Simbahan nin Binondo
  • Kalye Escolta
  • Kalye Ongpin - nagkapirang mga Tsinong tindahan, establisyimento, sagkod ispasyo para sa komersyo an mahihiling sa lugar na ini.
  • Tsinong Bagong Taon
  • Lucky Chinatown Mall
  • Arko nin Chinatown
  • Jones Bridge

Sa literatura[baguhon | baguhon an source]

An Binondo iyo namensyon nin pirang beses sa mga nobela ni Dr. José Rizal, arug kan sa Noli Me Tangere sagkod an El Filibusterismo.

Kataytayan nin mga ladawan[baguhon | baguhon an source]

Hilingon man[baguhon | baguhon an source]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. National Capital Region Final Results - 2010 Census of Population and Housing Archived 2012-11-15 at the Wayback Machine
  2. New discoveries in the world's oldest Chinatown GMA news
  3. Geni Raitisoja (July 8, 2006). "Chinatown Manila: Oldest in the world". Archived from the original on March 27, 2012. Retrieved January 12, 2015.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. Wherry, Frederick F. (2015-09-01). The SAGE Encyclopedia of Economics and Society. SAGE Publications, Inc. p. 355. ISBN 9781452226439. Retrieved 2020-08-04. 
  5. Umali, Justin (2019-02-04). "How Binondo Became the World's Oldest Chinatown". Esquire (Summit Media). https://www.esquiremag.ph/long-reads/features/binondo-history-oldest-chinatown-a2212-20190204-lfrm. 
  6. Bernard P. Wong; Chee-Beng Tan (2013-03-21). Chinatowns around the World: Gilded Ghetto, Ethnopolis, and Cultural Diaspora. Brill Publishers. p. 272. ISBN 9789004255906. Retrieved 2020-08-04. 
  7. Simon Ostheimer (September 12, 2012). "World's best Chinatowns". Retrieved January 12, 2015. 
  8. Joaqiun, Nick (1990). Manila, My Manila: A History for the Young. City of Manila: Anvil Publishing, Inc. ISBN 978-9715693134. 
  9. Potet, Jean-Paul G. (2013). Arabic and Persian Loanwords in Tagalog. p. 444. ISBN 9781291457261. 
  10. National Capital Region Final Results - 2010 Census of Population and Housing Archived 2012-11-15 at the Wayback Machine.