Cararayan National High School

Cararayan National High School
Cararayan National High School
	atubangan na parte kang eskwelahan Sarong sekundaryang pampublikong eskwelahan sa Rehiyon Bikol, Filipinas
Pagkakamuknâ	Marso 18, 1989
Tipo	Pampublikong Sekundarya
Prinsipal	Nemia Luzada
Academic staff	61 (teaching)
Administrative staff	15 (non-teaching)
Estudyante	1,877
Kinamumugtakan	Syudad nin Naga, Camarines Sur, Filipinas; 13°37′46″N 123°14′17″E / 13.62944°N 123.23806°ETagboan: 13°37′46″N 123°14′17″E / 13.62944°N 123.23806°E
Websityo	Facebook

Tatak kan eskwelahan

An Cararayan National High School o CNHS saro sa onseng pampublikong eskwelahan pansekundarya sa Syudad nin Naga.^[1] Ini yaon sa irarom kan Departamento kan Edukasyon nin Dibisyon kan Syudad nin Naga. Namukna ini kan Marso 18, 1989 sa rekomendasyon kan depuntong alkalde na si Jesse M. Robredo, katabang an iba pang pamayo kan Departamento kan Edukasyon. Namumugtak an eskwelahan sa Zone 1B Cararayan, Syudad nin Naga.

Istorya

An pagdakol kan populasyon sa barangay nin Cararayan huli sa pagpuon kaidto kan paharong asin pagdakol kan mga residente sa barangay, iyo an nagin rason kan paghurot na magkaigwa nin eskwelahan sa komunidad.

Inaprobaran kan konseho kan Cararayan asin opisyales kan Parent-Teachers Association (PTA) nin Cararayan Elementary School an resolusyon na naghahagad suporta sa lokal na gobyerno na maglaag nin pansekundaryang eskwelahan. Nakalaag sa kasuratan na ang eskwelahan kadugtong sana kan Camarines Sur National High School asin ini may katuyuhan na mag-sirbi sa minasunod na mga barangay kan Naga: Cararayan, San Isidro, Del Rosario asin Balatas. Alagad dai nagin matriyumpo an kahurutan kan komunidad huli sa pinansyal na dahilan.

Nag-organisar an konseho kan barangay na magkaigwa nin sarong barangay hayskul sa paagi kan dating alkalde Robredo asin an dating Assistant Schools Division Superintendent Dr. Elena C. Tinio. Inaprobraran an pagmukna kan eskwelahan kan Marso 18, 1989 ni DECS Secretary Lourdes Quizumbing. Sakop kan eskwelahan an daga na may sukol na kulang-kulang 10,000 metro kwadrados na donasyon kan lokal na gobyerno.^[2]

Mga Inot na Taon

Sa pagpuon kaini, inookupar kan Cararayan National High School an sarong edipisyo na igwang duwang kwarto sana na pagsasadiri kaidto kan Cararayan Elementary School asin Barangay Chapel. Igwa sana ining limang paratukdo na kinua hale sa Camarines Sur National High School.

Kan suminunod na taon, nagkaigwang makaskas na paglangkaw sa enrolment kan mga estudyante na rason kun tano nangaipuhan nin dagdag na paratukdo. An opisyales kan PTA na pinamayuhan ni Mr. Napoleon N. Sarto Sr., nagpasar nin resolusyon na magkaigwang dugang na mga paratukdo sa Sangguniang Panlungsod sa rekomendasyon kan Division Superintendent Dr. Angelita V. Karingal.^[3]

Sa Padagos na Pagtalubo

Kan Setyembre 1991, an eskwelahan tinawan nin mga bakanteng posisyon na hale sa gobyerno kaiba an pagtugdok nin sampulong edipisyo. Nin huli kaiyan, an gabos na klase pinag-okupar na an mga bagong edipisyo.

An bagong eskwelahan na iyan tinawan nin dakulang suporta kan opisyales kan gobyerno lokal sa paagi kang DECS, pati an gabos na benepisyo asin pribiliheyo, kaparehas kan iba pang eskwelahan. Tamang pondo ang tig-alukar para sa mga sweldo kan dise-sais na paratukdo asin para man sa mga gamit na kaipuhan kang eskwelahan.

Kan S/Y 2010-2011, an eskwelahan nagkaigwa nin sarong Special Science Class (SSC) susog sa DepEd Order No. 55, s. 2010. Sa mga nagsurunod na taon, sarong SSC kada year level an naidagdag.

Para sa pagpakaray kang performance kan eskwelahan, dakul na programa asin proyekto an naginibuhan. Sa irarum kan Drop-Out Reduction Program (DORP), igwang Open High School Program, mga dagdag na programa arog kan Pamasahe Mo, Sagot Ko, Health Care Program, Project Mo, Sagot Ko. Ini may katuyuhan na tabangan ang mga estudyante na nasa laylayan. Nagka-igwa nin nasambit na Open High School Program kan S/Y 2013-2014 na may onseng estudyante sana pero nadugangan ini ning magkapirang estudyante bawat taon. Sa presenteng taon, igwa nang nobentang (90) estudyante na naka-enrol sa programang ini asin magkapira man ang naka-gradwar sa paagi ka ini.

Kan S/Y 2016-2017, sa irarom kan K to 12 Curriculum, ang eskwelahan nagsunod man sa pagpuon kang Grade 11 Senior High School. Academic Track na may General Academic Strand (GAS) asin Technical Vocational and Livelihood (TVL) Track na may Beauty Care, Shielded Metal Arc Welding (SMAW), asin Electrical Installation Maintenance (EIM) Strands ang tigtao sa mga estudyante na saindang pagpipilian.

Sa Presenteng Taon

Sa presente, ang eskwelahan nagbugtak man ning Grade 12 Senior High School na mga klase. Academic Track na may GAS asin dagdag na Accountancy, Business and Management (ABM) ang tig-offer. Bako lang yan, ta pati TVL Track na may pagpipilian arog kang Automotive, Electronic Products Assembly and Servicing (EPAS), SMAW, EIM, Foods Combo, Information and Communications Technology (ICT) asin Beauty Care Strands an padagos na tig-offer sa mga estudyante.^[5]

Kan primerong taon, na igwa sanang 127 na estudyante, hanggang sa ngunyan na school year, masasabi talaga na ang Cararayan National High School sarong dakulang eskwelahan. Igwa na ini ngunyan ning 1,877 enrollees sa Junior asin Senior High School.

Pagpapadalagan ning Eskwelahan

Kan 2017, an eskwelahan nagtutubod sa inaapod na “shared governance” kun sain an Principal II na si Elvin B. Monroy , iyo man giraray an pamayo. Pero may mga taong nagtatabang na saiya para pakarayun ang pagpapadalagan nin eskwelahan. Yaon si Melissa Bobos (Assistant Principal II kang Senior High School), Maria Teresa Ubante (Academic Head- Designate para sa Junior High School), asin si Fernando Carandang (Operations and Learners’ Support Group Head-Designate) para maging pamayo man, asin sinda matabang man sa pagkaka-igwa ning marhay na pagpapadalagan nin eskwelahan.

Sa nakaaging selebrasyon nin World's Teachers Day kan 2017, ginawadan nin pagmidbid si Maria Teresita Rentoy (Teacher na kategorya) asin Fernando Carandang (Master Teacher na kategorya) bilang mga modelong paratukdo sa Dibisyon kan Syudad nin Naga.^[6]

Mga Naging Pamayo

Dakol na mga pamayo ang mga nag-agi para mapakaray ang Cararayan National High School. Mahihiling sa ibaba ang listahan kang pinaka-enot hanggang sa presenteng pamayo:

Prinsipal	Panahon nin Katungdan
Mr. Raul D. Coros	Oktobre, 1989 sagkod Hunyo, 1994 Hunyo, 1995 sagkod Hunyo, 2003
Mr. Rustico A. Azaňa	Hulyo sagkod Desyembre, 1994
Ms. Alicia F. Basera	Enero sagkod Mayo, 1995
Mrs. Bernardita P. Alipante	Hulyo, 2003 sagkod Nobyembre, 2005
Mr. Benedik Warren R. Ubante	Nobyembre, 2005 sagkod Hulyo, 2008 Hunyo, 2011 sagkod Abril, 2015
Mr. Mariano B. De Guzman	Hulyo, 2008 sagkod Hunyo, 2011
Mrs. Melissa B. Bobos	Abril sagkod Mayo, 2015
Mr. Elvin B. Monroy	Mayo, 2015 sagkod sa Presente

Iba pang mga Empleyado

Ngunyan, igwa nang kwarenta i-otso (48) na paratukdo sa Junior High School, treseng (13) paratukdo sa Senior High School, sarong (1) Guidance Counselor, asin katorse (14) na non-teaching personnel. An apat na paratukdo sa Junior High School ay nagtutukdo man pansamantala sa Del Rosario High School, na sarong bagong tugdok na pampublikong eskwelahan sa siyudad nin Naga. An nasabing eskwelahan na yaon sa Brgy. Del Rosario ay tigpapanginutan man kang mga pamayo kan Cararayan National High School.

Listahan kang mga empleyado:

Sa ibaba mahihiling ang listahan kang mga pangaran kan mga empleyado sa Cararayan National High School. Ang listahan na ini bako kompleto ta may mga empleyado na arog kang mga contractual, job order, asin substitute na dae digdi kaibanan:

Listahan kang mga paratukdo:

Departamento kang Math

1. Aguilar, Marlene S.

2. Basterechia, Cherry S.

3. Belleca, Jonathan V.

4. De Quiroz, Renante P.

5. Pante, May Y.

6. Paynante, Susan M.

7. Rentoy, Maria Teresita

8. Silerio, Levi G.

Departamento kang Science

1. Albao, Mary Anne N.

2. Belbes, Rosario S.

3. De Quiroz, Roselyn Z.

4. Evangelista, Josephine C.

5. Guray, Jesus S.

6. Murcia, Darrell M.

7. Peňaflor, May R.

8. San Jose, Julie

9. Ubante, Maria Teresa S.

10. Canuel, Manilyn

Departamento kang English

1. Coros, Cynthia Y.

2. Gonzales, Lorena D.

3. Opiana, Maffeth C.

4. Osila, Annaliza B.

5. Papaya, Rosario O.

6. Seminiano, Hannelyn R.

Departamento kang Araling Panlipunan

1. Basera, Alicia F.

2. Buenavista, Roberto S.

3. Deliva, Gerardo Charlie A.

4. Padilla, Ruby R.

5. Pitas, Abel F.

6. Teodoro, Julio N.

Departamento kang Filipino

1. Baraga, Deborah Anna A.

2. Cledera, Regina B.

3. Mallapre, Lilibeth R.

4. Odron, Lourdes SL.

5. Odron, John Herald

6. Revilla, Mary Ann V.

7. San Buenaventura, Marilou SJ.

Departamento kang MAPEH

1. Cayonte, Emma B.

2. Felix, Kathlyn P.

3. Huit, James Karlo P.

4. Navelgas, Louie SJ.

5. Ruiz, Chemberlyn

Departamento kang Values Education (ValEd)

1. Awa, David G.

2. Bricia, Fatima B.

3. Vera, Fe B.

4. Jaleco, Justin

Departamento kang Technology and Livelihood Education (TLE)

1. Aquino, Jean N.

2. Bobos, Karlo S.

3. Boletic, Dulce Corazon T.

4. Carandang, Fernando M.

5. Cilos, Acela P.

6. Franco, Ma. Teresa D.

7. Pasobillo, Shirley E.

8. Pitas, Jean A.

Departamento kang Senior High School

1. Adorna, Antonette C.

2. Alimuin, Melvin

3. Artiaga, Meriam

4. Artiaga, Herbert

5. Belleza, Jennifer

6. Beriso, Jumelyn Christine

7. Estrella, Ernesto F.

8. Maranan, Mon Anthony

9. Morata, Girlie

10. Mores, Dennis

11. Ogarte, Richelle

12. Opiana, Maricon

13. Perez, Maria Victoria

Mga Empleyado na bakong paratukdo:

1. Alcantara, Edgar A.

2. Ballebar, Ivy DS.

3. Diezmo, Adelaida

4. Diezmo, Marilou P.

5. Dy Cok, Jaymar S.

6. Francia, Apin

7. Perilla, Marry Anne D.

Mga Kurikulum

Ngunyan, igwa sanang tulong kurikulum ang Cararayan National High School. Yaon dyan ang Special Science Class (SSC), K to 12 Basic Education Curriculum (BEC) asin ang Open High School Program (OHSP).

Special Science Class (SSC) o Science Oriented Class:

Ang Special Science Class ay sarong kurikulum kung sain ang mga estudyante na kaayun digdi tighahasa sa Math pati na sa Science. Kaya kung ang aki yaun digdi, may dagdag na mga subject ang kaipuhan niyang manudan arog na lang kang Biotechnology, Electronics, Consumers Chemistry, Research I, Research 2A saka Research 2B. May tigmamantinar man na grado ang mga estudyante digdi. Sa mga mayur na subject kaipuhan ninda makakau ning grado na dae mababa sa 85 asin sa ibang asignatura na dae kasali duman kaipuhan ninda makakua ning maski 83 o mataas pa dyan. Madalas kinukua ang mga panlabas sa mga patiribayan digdi sa kurikulum na ini.

Ang mga minasunod ang ngaran kang seksyon kan klase na kasali digdi sa kurikulum:

7-Einstein
8-Linnaeus
9-Mendeleev
10-Isaac

Basic Education Curriculum (BEC):

Parehas man lang ang kurikulum na ini sa ibang eskwelahan, kung saen mas bisto ini sa apod na "regular" class. Ang mga estudyante digdi kaipuhan maipasar ang gabos na subject. Ang grado na pasado sa kurikulum na ini ay 75 man sana. Kapag dae naipasa ang sarong subject, kaipuhan kang estudyante na magremedial classes. Pero may mga remedyo asin interbensyon na tinatau man ang mga paratukdo sa nasambit na klase ning estudyante. May walong (8) subject sana na kaipuhan ninda maipasa para makausad sa sunod na taon lalung lalo na sa Junior High School. Iba kaya kapag sa Senior High School na. Iba ang oras asin mga subject ang kaipuhan nindang pag-adalan ta siyempre may iba-ibang strands o track sindang tigsusundan.

Ang mga minasunod ang ngaran kang seksyon kan klase na kasali digdi sa kurikulum:

Sa Grade 7:

7-JASMINE
7-CHRYSANTHEMUM
7-SAMPAGUITA
7-POINSETTIA
7-CATTLEYA
7-CARNATION
7-EDELWEISS
7-STARGAZER
7-DAHLIA

Sa Grade 8:

8-AMETHYST
8-TOPAZ
8-EMERALD
8-PEARL
8-DIAMOND
8-SAPPHIRE
8-JADE

Sa Grade 9:

9-ARGON
9-HYDROGEN
9-OXYGEN
9-NEON
9-HELIUM
9-NITROGEN

Sa Grade 10:

10-JACOB
10-JOSHUA
10-JAMES
10-JOSEPH
10-JOHN

Sa Grade 11 asin adviser:

11-ROBREDO (Dennis Mores)
11-ROCO (Maricon Opiana)
11-SIBULO (Jumelyn Beriso)
11-BONGAT (Jennifer Belleza)
11-DEL CASTILLO (Girlie Morata)

Sa Grade 12:

12-VIRGO (Richelle Ogarte)
12-PISCES (Meriam Artiaga)
12-LEO (Ma. Victoria Perez)
12-SCORPIO (Antonette Adorna)

Open High School Program (OHSP)

Ang Open High School Program ay saro sa binabandera kang eskwelahan ta ini ang saro sa rason kung tano hababaon ang drop-out rate kang mga estudyante sa Cararayan National High School. Ining programang ini nasa iraraom kang DORP o ang Drop-Out Reduction Program na pinapanginutan ngunyan kang Guidance Counselor na si Adelaid M. Diezmo. Ini may katuyuhan tabangan ang mga estudyante na dae kayang mag-regular na pagklase dahil sa iba-ibang rason. Ang ibang estudyante kaya may mga trabaho o kaya may kaulangan sa saindang mga harong. Kaya naisipan kang eskwelahan na magayun man magkaigwa kaini. Ang Open High School Program ay igwa sana para sa Grade 7 hanggang 10. Dikit sana ang mga estudyante na yaon digdi. Ang mga estudyante na yaun digdi na nasa Grade 7 and Grade 8, kaipuhan magpa-eskwelahan ning Lunes, Miyerkules asin Biyernes (na aga). Ang Grade 9 saka Grade 10 man kaipuhan maglaog ning Martes, Huwebes saka man Biyernes (na hapon). Kaya mahihiling dyan na may mga aldaw na dae sinda kaipuhan magklase. May sarong adviser man ang mga aki na yaon digdi. Asin parehas man sana, kaipuhan ninda makakua ning pasadong grade sa gabos na subject na dae mababa sa 75 para makausad sa sunod pang grado. Ang saro pa sa pagkakaiba kaini sa regular, ang mga topic na tigtutukdo ta kaipuhan kaya na mas simple ang mga ini para mas makasabay sinda.

Mga Onra na nakua kang eskwelahan sa nakaaging taon

Nin huli ta sa suporta na hale sa gobyerno sa paagi kang Departamento kan Edukasyon, lokal na gobyerno nin siyudad nin Naga, lokal na gobyerno sa paagi kang barangay, iba pang ahensya nin gobyerno, mga NGOs, magurang, mga stakeholders, ang eskwelahan nakakua nin manlaen-laen na onra asin pagbisto sa mga laban o kompetisyon na may kinaaraman sa akademiko maski na sa bakong pang akademiko.

Ang magkapira sa mga onra na nakua kan eskwelahan ay nakalista sa ibaba:

2017 Nestle Wellness Campus Best Wellness Practice (High School Category) – Division Champion
Division Technolympics 2017 (November 10, 2017 sa Leon Q. Mercado High School)

Gasoline Engine (Individual Event) – 3^rd Place
Electrical Installation and Maintenance (Individual Event) – 1^st Place
Fruit Processing – 1^st Place

Division Secondary School Press Conference

1^st Place sa Science and Health Writing (Regional Qualifier)
1^st Place Photojournalism-Filipino (Regional Qualifier)
2^nd Place News Writing (Regional Qualifier)
3^rd Place Feature Writing (Regional Qualifier)
3^rd Place Pagsulat sa Agham at Kalusugan (Regional Qualifier)
4^th Place Photojournalism
5^th Place Copyreading-Filipino

Patiribayan sa Filipino (Festival of Talent)

Daglian Talumpati (1^st Place)

Pagsurat ning Rawitdawit sa Bicol (October 27, 2017 sa Raul S. Roco Library)

2^nd Place sa Junior High School Category
2^nd Place sa Senior High School Category
1^st Place sa Senior High School Category

1^st Division Science Olympics – 3^rd Place
Recipient kang Caltex Fuel Your School Project
Batang Pinoy Palaro 2017 – Team Event Bronze Medalist
Nestle Wellness Campus 2016- Best Wellness Campus Program Implementer

-December 15, 2016 sa Naga City

268^th Calabanga Town Fiesta Military Street Parade, Fancy Drill, DBC DLC, Majorettes Competition 2017 – 5^th Place Best Marching DBC Lyre Corps (Category A)

267^th Calabanga Town Fiesta Military Street Parade, Fancy Drill, DBC DLC, Majorettes Competition 2017 – Best Marching DBC/DLC (Category A)
The National Dance Championship – Senior All Girl Hip Hop (Champion/Bicol Regional Qualifiers)

o December 12-13, 2015 sa Jesse M. Robredo Coliseum, Naga City