Carl Linnaeus
 | |
| Kamundagan | 23 Mayo 1707 Råshult, Stenbrohult na parokya (ngunyan sa laog kan Munisipalidad kan Älmhult), Suweko |
|---|---|
| Kagadanan | 10 Enero 1778 (edad 70) Hammarby (estado), Danmark na parokya (sa luwas kan Uppsala), Suweko |
Lulubngan | Katedral nin Uppsala 59°51′29″N 17°38′00″E / 59.85806°N 17.63333°E |
| Nasyunalidad | Suweko |
| Alma mater | |
| Midbid bilang | |
| Mga aki | 7 |
| Karera sa siyensya | |
| Lado | |
| Institusyon | Uppsala University |
| Thesis | Dissertatio medica inauguralis in qua exhibetur hypothesis nova de febrium intermittentium causa (1735) |
| Bantog na estudyante | Peter Ascanius |
| Author abbrev. (botanika) | L. |
| Author abbrev. (soolohiya) | Linn. |
| Lagda |  |
Si Carl Linnaeus (/lɪˈniːəs, lɪˈneɪəs/;[1][2] 23 Mayo 1707 – 10 Enero 1778), bistado man pakatapos kan saiyang enoblemente bilang Carl von Linné[3] (Pagsayod sa Suweko: [ˈkɑːɭ fɔn lɪˈneː] (
dangogon)), iyo sarong Suwekong botaniko, solohista, taksonomista, asin parabulong na pinormalisa an nomenklaturang binomyal, an modernong sistema kan pagngaran nin mga organismo. Siya inaapod bilang an "ama kan modernong taksonomiya".[4] An nagkapira sa saiyang sinurat iyo nasa Latin, asin an saiyang ngaran pigsusurat sa Latin bilang Carolus Linnæus (pakatapos kan 1761 na Carolus a Linné).
Si Linnaeus iyo namondag sa Råshult, an kabukidan kan Småland, sa habagatang Suweko. Naguno niya an kadaklan sa saiyang halangkaw na edukasyon sa Uppsala University asin nagpoon magtao nin lektura sa botanika duman kan 1730. Nag-istar siya sa luwas kan nasyon sa tahaw kan 1735 asin 1738, kun sain nag-adal siya asin nagpublikar man kan enot na edisyon kan saiyang Systema Naturae sa Nederlands. Nagbalik siya dagos sa Suweko kun sain nagin siyang propesor kan medisina asin botanika sa Uppsala. Kan 1740s, pinadara siya sa pirang mga biyahe sa paagi kan Suweko para makahanap asin makaklasipika nin tinanom asin hayop. Kan 1750s asin 1760s, pinadagos niya na magkolekta asin magklasipika nin mga hayop, tinanom, asin mineral, mientras nagpupublikar nin pirang mga bolyum. Saro siya sa mga pinakatinatangad na siyentista sa Europa sa oras kan saiyang kagadanan.
An pilosopong si Jean-Jacques Rousseau nagtao saiya nin mensahe (sa Ingles): "Tell him I know no greater man on earth."[5] Si Johann Wolfgang von Goethe nagsurat: "With the exception of Shakespeare and Spinoza, I know no one among the no longer living who has influenced me more strongly."[5] An Suwekong awtor na si August Strindberg nagsurat: "Linnaeus was in reality a poet who happened to become a naturalist."[6] Si Linnaeus inaapod na Princeps botanicorum (Prinsipe kan mga Botaniko) asin "The Pliny of the North".[7] Pigkokonsidera man siya na saro sa mga kagmokna kan modernong ekolohiya.[8]
Sa botanika asin solohiya, an abrebasyong L. iyo ginagamit sa pag-indika ki Linnaeus bilang an otoridad para sa ngaran kan espesye.[9] Sa mga gurang na mga publikasyon, an abrebasyong "Linn." iyo nahanap. Si Linnaeus mantinindo na pigbibilog an type specimen para sa espesye na Homo sapiens bilang pagsunod sa International Code of Zoological Nomenclature, huli ta an solamenteng specimen na saiyang pig-eksaminar iyo an saiyang sadiri.
Panluwas na takod
[baguhon | baguhon an source] |
An Wikimedia Commons igwa nin medya dapit sa Linnaeus. |
 |
An Wikispecies igwa nin impormasyon na relatibo sa Carl Linnaeus. |
- Biyograpiya sa Department of Systematic Botany, University of Uppsala
- Biyograpiya sa The Linnean Society of London
- Biyograpiya gikan sa University of California Museum of Paleontology
- Apat na minutong biyograpikal na bidyo gikan sa London Natural History Museum sa YouTube
- Biyograpiya gikan sa Taxonomic Literature, 2nd Edition. 1976–2009.
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "Linnaeus". CollinsDictionary.com. HarperCollins.
- ↑ "Linnaeus, Carolus" Archived 2016-09-11 at the Wayback Machine. in the Oxford Dictionaries Online.
- ↑ Blunt (2004), p. 171.
- ↑ Calisher, CH (2007). "Taxonomy: what's in a name? Doesn't a rose by any other name smell as sweet?". Croatian Medical Journal 48 (2): 268–270. PMID 17436393.
- ↑ 5.0 5.1 "What people have said about Linnaeus". Linné on line. Uppsala University. Archived from the original on 8 June 2011. Retrieved 3 October 2011. Unknown parameter
|url-status=ignored (help) - ↑ "Linnaeus deceased". Linné on line. Uppsala University. Retrieved 3 October 2011.
- ↑ Broberg (2006), p. 7.
- ↑ Egerton, Frank N. (2007). "A History of the Ecological Sciences, Part 23: Linnaeus and the Economy of Nature". Bulletin of the Ecological Society of America 88 (1): 72–88. doi:.
- ↑ "Linnaeus, Carl (1707–1778)". Author Details. International Plant Names Index. Retrieved 1 October 2011.
