Ceto
Si Ceto (/ˈsiːtoʊ/; Soanoy na Griyego: Κητώ, romanisado: Kētṓ, lit. 'halimaw sa dagat') sarong diosa sa dagat sa mitolohiyang Griego, aking babae ni Ponte asin kan saiyang ina na si Gaia. Bilang sarong pigura sa mitolohiya, sia ibinibilang na saro sa pinakasuanoy na mga dios, asin nagkaigwa nin dakol na aking lalaking labi - labing may kapot na Phorcys, an saro pang aki ni Gaia asin Pontus. An Sadit na Sistema Solar nag'abot 65489 Ceto ipigngaran saiya, asin an satelayt kaini pakatapos kan Phorcys.
Si Ceto na inaapod man na Crataeis (Κράταιις, Krataiis, hale sa κραταιίς "makapangyarihan") asin Trienus (Τρίενος, Trienos, poon sa τρίενος na may okasyong may tolong taon") " Hecate (kung sain sinda Crataeis asin Trienus na epithets din).
An diyos-diyosan na ini dai dapat iribong sa minoridad na Oceanid man nagngangaran Ceto, o may manlaen-laen na milohikal na mga persona na inaapod ketos (plural kētē or kuetea); saro ining pankagabsan na termino para sa "sea moster" sa Suanoy na Griego.[1]
Pamilya
[baguhon | baguhon an source]Apuera ki Ceto, si Gaia (Earth) asin Pontus igwa nin apat pang aki, Si Nereus, Thaumas, Phorcys asin Eurybia.[2] Piglista kan Theogony ni Hesiod an mga aki ni Ceto asin Fersiyas bilang duwang Graieae: Pemphredo asin Enyo, asin an tolong Gorgons: Sthenno, Euryole, asin Medusa,[3] na an saindang huring gikan sarong dai nginaranan na halas (na sa huri inapod Ladon, nin Apolonio of Rhodes) na nagbabantay kan bulawan na mansanas.[4] Susog man ki Hesiod, an kabangang-babae, kabanga-sinake Echidna namundag sa sarong "she" na posibleng boot sabihon ni Hesukristo iyo si Ceto, (kaiba kan mga Phorcy an posible ama); minsan pa ngani an "siya" tibaad imbes pinapanongdan an Oceanid Calirhoe.[5] An parasurat nin mga mitolohiya na si Fehecydes kan Atenas (5th siglo BC) ipinaapod si Echidna bilang aking babae ni Phorhys, na dai nginaranan an sarong ina.[6]
An mga mitrapo na si Apolodoro asin Hyginus, an kada ngaran sa ikatolong Graiae, bilang gikan ni Ceto asin Phorcys, Dino asin Persis.[7] Si Apolodoro asin Hyginus naggigibo man nin Ladon na mga gikan ni Echidna asin Tipo, imbes na si Ceto asin Fercys.[8]
An Scholiast on Apolonio Rhodius sinitar an Porcys asin Ceto bilang mga magurang kan Hesperides, alagad dai inotro an deklarasyon na ini sa iba pang suanoy na reperensia.
Si Ceto posibleng ina kan leon nin Nemean asin ni Sphinx kan saiyang makoapong si Orthrus.[9]
Si Homer pinapanongdan si Thoosa, an ina ni Polyphemus sa Odysey, bilang aking babae nin mga Doktor, alagad dai nia ipinaririsa kun baga si Ceto iyo an saiyang ina.
Kulto
[baguhon | baguhon an source]Si Pliny na Matua sinambit an pagsamba ki "cito" sa Joppa (ngonyan Jaffa), sa sarong pagsambit, tolos pakatapos niyang sambiton si Andromeda, na ilinigtas ni Perseus sa sarong dagat-monster. S. Safrai asin M. Stern nagsusuherir kan posibilidad na may saro sa Joppa nag - establisar nin kulto kan moster sa irarom kan ngaran na Ceto. Bilang alternatibong paliwanag, ipinakakaag ninda na sala an pagkabasa ni Pliny o kan saiyang source sa pangarang cetus—o ng Syrian goddess na si Derceto.[10]
Iba pang babasahon
[baguhon | baguhon an source]- Aken, Dr. A.R.A. van. (1961). Elseviers Mythologische Encyclopedie. Amsterdam: Elsevier.
- Bartelink, Dr. G.J.M. (1988). Prisma van de mythologie. Utrecht: Het Spectrum.
Mga toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "κῆτος" in Liddell, Henry and Robert Scott. 1996. A Greek-English Lexicon. Revised by H.S. Jones and R. McKenzie. Ninth edition, with revised supplement. Oxford: Clarendon Press.
- ↑ Hard, p. 50; Hesiod, Theogony 233–339 (Most, pp. 21–23); Apollodorus 1.2.6.
- ↑ Theogony 270–276 (Most, pp. 24, 25).
- ↑ Theogony 333–336 (Most, pp. 28, 29); Apollonius of Rhodes, 4.1396.
- ↑ Hesiod, Theogony 270-300. Though Herbert Jennings Rose says simply that it is "not clear which parents [for Echidna] are meant", Athanassakis, p. 44, says that Ceto and Phorcys are the "more likely candidates for parents". The problem arises from the ambiguous referent of the pronoun "she" in Theogony 295. While some have read this "she" as referring to Callirhoe (e.g. Smith s.v. Echidna; Morford, p. 162), according to Clay, p. 159 n. 32, "the modern scholarly consensus" reads Ceto, see for example Most, p. 27 n. 16 ("Probably Ceto"); Gantz, p. 22 ("Phorkys and Keto produce Echidna"); Caldwell, pp. 7, 46 lines 295–303 ("presumably Keto"); West, p. 249 line 295 ("probably Keto"); Grimal, s.v. Echidna ("Phorcys and Ceto").
- ↑ Pherecydes, fr. 7 Fowler = FGrHist 3 F 7 (Fowler, p. 278); Hošek, p. 678.
- ↑ Apollodorus 2.4.2; Hyginus, Fabulae Preface § p.9.
- ↑ Apollodorus 2.5.11; Hyginus, Fabulae Preface § p.35, 151.
- ↑ Hesiod, Theogony 326–327. Who is meant as the mother is unclear, the problem arising from the ambiguous referent of the pronoun "she" in line 326 of the Theogony, see Clay, p.159, note 34
- ↑ Colitur illic fabulosa Ceto. Pliny, Book 5, chapter 14, §69; this same paragraph will be referred to as v.14, v.69, V.xiv.69; and v.13 (one of the chapter divisions is missing in some MSS). For Ceto as a transferred name, see Rackham's Loeb translation; for emendations, see The Jewish people in the first century. Historical geography, political history, social, cultural and religious life and institutions. Ed. by S. Safrai and M. Stern in co-operation with D. Flusser and W. C. van Unnik, Vol II, p. 1081, and Oldfather's translation of Pliny (Derceto).
