Copyright law of the Philippines

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya

An copyright iyo an proteksyon legal nagsasangkob sa kagsadiri sa saiyang deretso sa sarong trabahong orihinal.[1] An trabaho orihinal iyo an mapapadapit sa anoman na produksyon sa literaryo, sayantipiko, asin artistikong kinamumugtakan.[1] An Intellectual Property Office (IPOPHL) iyo an nangengenot na ahensya responsable sa pagrerehistro asin resolusyon sa siriplingan dapit sa deretso nin pagsasadiri intelektwal asin pagpa-otob kan ley sa copyright.[2]An IPOPHL namukna huli sa ri'gon kan Akta Republika Nu. 8239 o kan inapod na Intellectual Property Code of the Philippines na ini ipinagtibay kan Enero 1, 1998 sa irarom kan pagkapresidente ni Fidel V. Ramos.[3]

An sinasabing Intellectual Property (IP) Code of the Philippines, an gabos man na literaryo asin artistikong trabaho na kabarali diyan an mga libro, mga kasuratan, mga obra musika, mga pelikula, mga pintura, asin iba pang mga trabaho kabali an programa sa kompyuter.[1]

An mga trabaho namumukna sa hayag na saindang pagkamukna na daing tanto an modo o porma nin pagpahayag asin an napapalaman igdi, an kalidad kan nasambit na napapalaman asin katuyohan man kaini.[1]

Mga trabahong nasasakopan[baguhon | baguhon an source]

An mga trabahong nasasakopan kan inapod na copyright law iyo an (1) literaryo asin artistikong trabaho asin an mga (2) deribatibong trabaho. Sa ibong na lado, an mga trabaho na dai nasasangkoban kan copyright law iyo an (1) dai protehidong mga bagay asin (2) mga trabaho kan gobyerno.

Literaryo asin mga artistikong trabaho[baguhon | baguhon an source]

Susog sa Seksyon 172 kan Intellectual Property Code,[4] an literaryo asin artistikong mga trabaho, iyo ini an mapadapit sa mga orihinal asin intelektwal na mga mukna na protehido na gayo poon kan momento na ini namukna.

An lista nin mga literaryo asin artistikong trabaho sinasakop an mga minasunod:

  • Mga libro, polyeto, artikulo asin iba pang mga kasuratan.
  • Mga periodikal asin mga peryodiko
  • Mga Lektura, mga sermon, platika, mga pahayag pinaghanda sa tuyong itataram sa tiripon, anoman kun ini iginuhit o sa anoman na poormang materyal.
  • Mga surat
  • Dramatiko o dramatico-musikal na komposisyon; koreograpong obra o sa entertenmint sa dumb shows
  • Komposisyon musikal, kinaagan letra o mayo
  • Mga trabaho nin drowing, pintura, akitektura, eskultura, pag'uukit, litograpiya o anopaman na mga trabaho nin arte; mga modelo o desenyo nin mga trabaho sa arte.
  • Ornamental na mga desenyo o modelo para sa mga artikulo na ipagprodyusir, dawa ini pwede irehistro bilang sarong desenyo industrial, asin iba pang mga trabaho sa applied art
  • Mga ilustrasyon, mapa, plano, ginuhit, chart asin tolong-dimensyon na trabaho manongod sa geograpiya, topograpiya, arkitektura o syensia
  • Mga drowing o trabaho sa plastik na may karakter na syantipiko o teknikal na karakter
  • Mga Potograpikong mga naprodyusir paagi nin proseso nakaagid sa potograpiya; lantern slides
  • Audiobiswal na trabaho asin sinematograpikong mga trabaho naprodyusir paagi nin proseso nakaagid sa sinematograpiya o anoman na proseso sa paggibo nin mga audiobiswal na rekording
  • Mga piktoryal ilustrasyon asin mga advertisement
  • Mga programa sa kompyuter
  • Iba pang literaryo, mala-iskolar, sayantipiko asin artistikong trabaho

Mga trabahong deribatibo[baguhon | baguhon an source]

Susog sa Seksyon 173.2 kan nasabing Intellectual Property Code,[4] anoman na trabahong deribatibo ini bagong mukna basta ini dai nalapas sa anoman na subsistidong copyright sa sarong orihinal na trabaho na ginamit o parte man kaini, o magtaong pakasabot sa deretso sa paggamit kan mga orihinal na trabaho, o magsecure o magekstender sa mga orihinal na trabahong ini.

Mga deretso sa pagpabakal[baguhon | baguhon an source]

An autor asin mga tagamana kaini igwang dai nanggad masuway na deretso sa pagpakinabang nin 5% sa anoman na kita' sa pagpabakal o pagparenta kan saiyang orihinal na trabaho (pintura, eskultura, manuskrito, komposisyon). An dai masuway nanggad na deretsong ini hanggan ini sa lawig kan buhay kan autor asin sagkod sa limang polong taon poon sa saiyang pagkagadan.[5]

Mga panluwas na takod[baguhon | baguhon an source]

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 "ABOUT COPYRIGHT". ipophil.gov.ph. Archived from the original on April 20, 2017. Retrieved April 9, 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. "ABOUT INTELLECTUAL PROPERTY OFFICE". ipophil.gov.ph. Archived from the original on April 20, 2017. Retrieved April 15, 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  3. "ABOUT INTELLECTUAL PROPERTY OFFICE". ipophl.gov.ph. Archived from the original on April 20, 2017. Retrieved April 15, 2017.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  4. 4.0 4.1 Error sa pag-cite: Imbalidong <ref> tatak; mayong teksto na ipinagtao para sa reperensiya na pinagngaranan na :1
  5. http://www.ipophil.gov.ph/images/Patents/IRRs/RepublicAct8293.pdf.Kinua 2023-03-27.