Jump to content

Dhampir

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Dhampir
PaggrupoLegendary creature
Pag-subgrupoLiving
RehiyonBalkans, the Americas, Europe, Asia, Africa

An Balkan na (usip-banwa), dapit sa dhampir (minsan sinusurat na dhampyres, dhamphirs, o dhampyrs) mga "mampak" na resulta kan pagdurogan nin bampira asin tawong mortal. An pagdudurogan na ini parati lalaking bampira sa babaeng tawong mortal, na an istoryang babaeng bampira makikidurog sa lalaking tawong mortal bihirang-bihira.[1]

Etimolohiya

[baguhon | baguhon an source]

An katagang "dhampir" gikan sa Albanong katagang-subli sa Eslabong orihinal na taramon na "vampire".[2][3] Si Vladimir Orel pighayag niya an pagkaagid sa pag'ultan kan Proto-Albano *pīja asin an Proto-Slavic cognate na *pijǫ.[4]

Nomenklatura

[baguhon | baguhon an source]

An katagang "dhampir" nakakonekta sa Balkanong usip-banwa, siring sa pagladawan ni T. P. Vukanović. Sa kahiwasan kan rona', mga terminong arog kan Serbianong vampirović, vampijerović, vampirić (siring ngani, Bosnyanong lampijerović, etc.) literal na kahulogan na "aki nin bampira", ini ginagaramit.[5][6]

Sa ibang rona', an aki nginangaranan na "Vampir" kun laki asin "Vampirica" kun bae, o "Dhampir" kun laki asin "Dhampirica" kun bae.[nangangaipo nin toltolan] Sa Bulgarong usip-banwa, mga iba-ibang termino arog kan glog (lit. "hawthorn"), vampirdzhiya ("bampira" + nomen agentis suffix), vampirar ("bampira" + nomen agentis suffix), dzhadadzhiya asin svetocher nagtutumoy sa mga aking bampira asin kapag-araki kaini, asin man sa mga napapalaen na mga taga-hanap nin mga bampira.[7]

Ginikanan

[baguhon | baguhon an source]

Sa Balkan may pagtubod na an mga bampira grabeng pagmama'wot sa mga babaeng tawong mortal, kaya an bampira mabalik sa saiyang agom ta makipagdurog igdi o sa babaeng kinahulogan niyang boot kan siya buhay pa sa kinaban. .[5] Sa sarong kaso, an sarong balong Serbyano pighanapan niyang sala' sa saiyang pagbados an saiyang agom na gadan na, na soboot nagin bampira.[6] asin igwa man mga lalaki na nagsasagin bampira ngani makadurog an mgs babaeng pigkakalukohan ninda.[8] Sa mga Bulgarong usip-banwa, an mga bampira sinasabi soboot na naaagaw an kabinian kan mga birhen.[5] An mga aktibidad sekswal kan bampira iyo an popular na istoryang pigtubod kan mga South Slav kumpara sa ibang mga Slav,[5] dawa totoo ini agid man sa motif na nakukua sa mga leyenda sa mga Byelaruso.[9]

Mga kapangyarihan

[baguhon | baguhon an source]

Mga leyenda nagsasabi na an mga dhampir mga normal na myembro sa komunidad. Alagad an mga dhampir, orog na an mga lalaki kaini, na guminikana sa parteng kaglalaki, nakakahiling asin naririsa an mga may pagkatagolipdan na mga bampira asin sinda maykakayahan na magmahika, parati an karera pinupu'nan ninda sa paghunting kan mga bampira, na ini saindang praktis sa henerasyon, lipatlipat sa mga ama' pasiring sa mga aki.[10][11][12] Susog sa leyenda,Plantilya:Whichan mga dhampyres igwang mga kapangyarihan magkasi bilang tawo asin bilang bampira: napaparongan ninda an supernatural na mga mampak sa may distansya, may marigmat na gayong paghiling asin sensitibong marhay an pagdangog, may abilidad na magkabuhay otro, may inmortalidad, nakakalakaw sa sula nin saldang (kaya inaapod sindang mga Paralakaw sa Aldaw), magkakan siring sa normal na tawo, nakokontrol an hiro nin mga hayop, asin sinda pwedeng manraot nin mga bampira. Sarong kaibahan kan dhampir ta an dugo kaini maasido para sa mga bampira asin kayang tunawon an hawak nin mga bampira.[13]

Toltolan

[baguhon | baguhon an source]
  1. ↑ "Vampires Through the Ages: Lore & Legends of the World's Most Notorious Blood Drinkers" "These vampires then, usually male, but in some rare stories female as well, traveled to another village where they were unknown to the inhabitants and married, producing offspring."
  2. ↑ Palmér, Axel I.; Jakob, Anthony; Thorsø, Rasmus; Sluis, Paulus van; Swanenvleugel, Cid; Kroonen, Guus (2021). "Proto-Indo-European ‘fox’ and the reconstruction of an athematic ḱ-stem". Indo-European Linguistics 9 (1): 234–263. doi:10.1163/22125892-bja10008. ISSN 2212-5884. https://brill.com/view/journals/ieul/9/1/article-p234_8.xml. "Indeed, additional support for such a development can be found in the borrowing of the South Slavic word for ‘vampire’, Bulg. vampir, SCr. vàmpīr, as Alb. dhampir (see Topalli 2003 for a discussion)". 
  3. ↑ Elsie, Robert (2001). A Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture (in English). C. Hurst. p. 69. ISBN 978-1-85065-570-1. This vampire-like being, Alb. dhampir, def.dhampiri, from Slav. vampir 
  4. ↑ [1] "Albanian Etymological Dictionary", by Vladimir Orel, Page 324-325
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 Levkievskaja, E.E. La mythologie slave : problèmes de répartition dialectale (une étude de cas : le vampire). Cahiers slaves n°1 (septembre 1997). Online (French). Archived 2008-01-12 at the Wayback Machine.
  6. ↑ 6.0 6.1 Петровић, Сретен. 2000. Основи демонологије. In: Систем српске митологије. Просвета, Ниш 2000. Online (Serbian) Archived 2009-03-31 at the Wayback Machine.
  7. ↑ Димитрова, Иваничка. 1983. Българска народна митология. Online article (Bulgarian) reproducing text from Ivanichka Dimitrova. Bulgarian folk mythology. С.1983.стр. 153- 159
  8. ↑ Laković, Aleksandar. 2001. Vampiri kolo vode. In: Glas javnosti, 20-12-2001. Online (Serbian) Archived 2012-03-03 at the Wayback Machine.
  9. ↑ Міфы Бацькаўшчыны. Вупыр (Вупар). Online (Belarusian)
  10. ↑ The Vampire Book: The Encyclopedia of the Undead
  11. ↑ T. P. Vukanović. 1957-1959. "The Vampire." Journal of the Gypsy Lore Society, 3rd ser. Part 1: 36(3-4): 125-133; Part 2: 37(1-2): 21-31; Part 3: 37(3-4): 111-118; Part 4: 39(1-2): 44-55. Reprinted in Vampires of the Slavs, ed. Jan Perkowski (Cambridge, Massachusetts: Slavica, 1976), 201-234. The reprint lacks footnotes. Most material on dhampirs is in part 4, under the heading "Dhampir as the Chief Magician for the Destruction of Vampires."
  12. ↑ Vampires of the Slavs by Jan Louis Perkowski "The practice of sorcery for the destruction of vampires is carried on in the house of Dhampir's descendants from father to son, throughout the generations."
  13. ↑ "Dhampyre - Child of Vampire". Archived from the original on 2016-04-08. Retrieved 2023-01-14. 
Kinua sa "https://bcl.wikipedia.org/w/index.php?title=Dhampir&oldid=275847"