Duelo

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Pintura kan bantogan na duelo na Alexander Hamilton asin Aaron Burr

.

An duelo popular pang gayo sa Europa apesar kan mga lakdang na ipondo na an praktis na ini

An duelo iyo an pinagkasundoan na pagbugtian kan duwang indibidwal na gamit an parehas na armas asin susog sa pinagka'oyonan na mga reglamento. An siring na duelo kinaugalean kan kaamayi kan modernong Europa na nag'aayog sa mga antigong gawe nin paglalaban kan duwa huli sa punto nin pagbawe kan onrang sa pagtubod kan saro sa duwa makuring naduhagi. An praktis na ini nagpadagos hanggan modernong panahon sa pag'oltan kan ika-19 abot amay kan ika-20ng siglo, orog na sa mga opisyales kan militar.

Durante kan ika-17 asin ika-18 siglo , an mga duelo pigkokondukta gamit an espada o sable. Alagad kahurihan kan ika-18ng siglo sa Inglatierra, an duelo ipiglalaban gamit an pistola. Pag'eskrima asin pistola sabay-sabay ginagamit kan ika-19ng siglo.

An duelo batay sa sarong kodigo nin honra. An mga duelo pigkondukta bako na gayo na magadan an kalaban kundi mas pa na makamtan an '"pagbalos" asin makabalik an "onra" na "natinaktinakan", sa pagpapahiling na an saro maabot sa punto na itataya an buhay niya. Dati an pagduelo tradisyon sana sa mga kalalakihan kan nobilidad alagad mga taon na moderno, ginigibo naman ini kan mga tawong yaon sa "alta sociedad".

Lehislasyon kontra duelo nagpoon pa kan mga soanoy na panahon. An Ika-apat na Konseho Laterano (1215) pinagbawal na an duelo asin lehislasyon sibil sa Imperyong Banal na Romano kontra pagduelo pinagpasar kan magputok an Tolong Polong Gera. Poon kan kaamayi nin ika-17ng siglo, mga duelo ilegal na sa mga nasyon kun saen ini praktis. An pagduelo haros dai na popular sa Inglatierra kan katangaan nin ika-19ng siglo asin sa Europa Kontinental pag'abot kan ika-20ng siglo. An pagduelo nagpawara' na sa Subangan kan Estados Unidos kan ika-19ng siglo asin pagpoon kan magputok na an Gera Sibil nin Amerika. Opinyon nin publiko, bako lehislasyon, an nagkawsa kan pagpawara' kan praktis.

Toltolan[baguhon | baguhon an source]