Elisabeth Domitien
| Elisabeth Domitien | |
|---|---|
| Prime Minister of the Central African Republic | |
| Termino 2 Enero 1975 – 4 Abril 1976 | |
| President | Jean-Bédel Bokassa |
| Suminunod ki | David Dacko |
| Sinundan ni | Ange-Félix Patassé |
| Personal na mga detalye | |
| Kamundagan | 1925 Lobaye, Ubangi-Shari (now Central African Republic) |
| Kagadanan | 26 bpril 2005 (aged 79–80) Bimbo, Central African Republic |
| Partido politikal | Movement for the Social Evolution of Black Africa |
Si Elisabeth Domitien (1925 – 26 Abril 2005) nagserbing primer ministro nin Republikang Aprikanong Sentral poon 1975 sundo 1976. Siya an pinakaenot asin sagkod ngonyan (2018) iyo sana an iyo-iyong babae nagkapot nin siring na katongdan sa nasyon na ini.[1]
Pamilya
[baguhon | baguhon an source]Si Domitien namundag sa Lobaye. An saindang pamilya igwang mahiwas na pawa, asin an saiyang ama empleyado sa serbisyo postal asin saiyang ina sarong parauma.
Kaamayi nin buhay asin karera
[baguhon | baguhon an source]Si Domitien iyo an pinakamatua asin iyo-iyong aking babae. Nakua niya an adal na elementarya sa pagbasa asin pagsurat sa sarong eskwelahan Katoliko asin siya nakanood man nin pagluto asin pagtahi. Kadaklan nna oras naubos niya sa uma asin nagtatabang siya sa pagtinda kan mga produkto sa uma. Alagad, siya maray sa numero asin nagin siyang dakulang parauma asin sarong negosyante. Siya may dominanteng personalidad asin mahusay magdiskarte mala ta siya nagin popular asin pigtitingag nang lider sa komunidad. Sa edad na 20 siya naimbwelto sa pakikitusay sa pagpatalingkas kan saiyang nasyon.[2]
Buhay Politiko
[baguhon | baguhon an source]Si Domitien nadadara niya an populasyon paagi kan saiyang mga platika sa Sangho, nagtabang magkaburugkos iba-ibang grupo asin namukna niya an sarong sentido nin identidad nasyonal. Siya nagin pamayo kan grupo nin mga kababaihan sa mobimyento nin independensya, an inaapod na Movement for the Social Evolution of Black Africa (MESAN).Nakipagtabangan siya ki Barthélémy Boganda, an kagtugdas kan nasabing hiron, asin kan 1953 siya nagin nang presidente kan partido. An nasyon na ini nagin independyente kan 1960 asin si Domitien nakipagtabangan sa enot na presidente kan Central African Republic, si David Dacko, asin sa pamayong komandante na si Jean-Bédel Bokassa. Siya nagserbi bilang political adviser sa duwang lider na ini asin man ngani sa mga ordinaryong tawo, naghihingowa na magkasararo mga iba-ibang mga interes asin mapagantad an pagbuhay kan populasyon. Si Dacko namoon na haros garo diktador asin an nasyon na ini nahulog sa sarong-partidong estado na an MESAN iyo sana an legal na partido. Kan 1965 si Bokassa inagaw an poder paagi sa sarong coup, winasak an konstitusyon, tinunaw an parlamento asin pignombrahan niya sadiri niya na pamayo kan partido, estado asin gobyerno na may poder ehekutibo asin lehislatibo.[3]
Kan 1972 si Bokassa pigdeklara niyang presidente sa lawig nin buhay asin ginibo si Domitien na bise presidente kan partido. Kan 1973 pinamayohan niya an pinakaenot na kongreso nasyonal nin mga paraumang Sentral Afrikano. Siya madunong asin mahigos, nag'apela sa populasyon asin nagsirbing tagabugkos na pwersa na iyong gayo an kaipohan ni Bokassa. Kan 1974 idineklara niya sadiri na marshal. Igwa siyang gabinete na an mga ministro pahira-hira asin kan 2 Enero 1975 nagbilog siyang bagong gobyerno. Igdi si Bokassa minukna bagong pwesto nin primer ministro asin ta si Elisabeth Domitien nanombrahan sa katongdan na ini. Nataon na International Women's Year asin si Bokassa gustong magpahamot sa internashyonal na lado kaya saiyang pigkaag sa pwesto sarong babae.[4] N in huli kaini, si Domitien an pinakaenot na babae na nagsirbe bilang primer ministro kan Aprikanong nasyon na ini.
Toltolan
[baguhon | baguhon an source]- ↑ "Elisabeth Domitien | prime minister of Central African Republic" (in en). Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Elisabeth-Domitien.
- ↑ Torild Skard (2014) "Elisabeth Domitien" in Women of power - half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press. ISBN 978-1-44731-5780
- ↑ Torild Skard (2014) "Elisabeth Domitien
- ↑ Titley, Brian (1997). Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa. Montreal: McGill-Queen's University Press. ISBN 0-7735-1602-6 and Torild Skard (2014) "Elisabeth Domitien".
