Emilio Jacinto

Si Emnilio Jacinto

Si Emilio Jacinto y Dizon (Desyembre 15, 1875 — Abril 16, 1899), sarong Filipinong rebolusyonaryo na midbid sa bansag na "Hutok kan Katipunan".

Buhay

Si Emilio Jacinto aki ninda Mariano Jacinto asin Josefa Dizon. An saiyang ama nagadan kan dai pa sana nahaloy na siya ipinangaki kaya an saiyang ina ginibo pinaampon siya sa saiyang tiyoon na si Don Jose Dizon ngane magkaigwang marhay na buhay asin pag'adal.

Namundag sa Trozo, Manila, siya matalasay magtaram magin sa Espanyol o Tagalog alagad mas ginugusto niyang magtaram sa Kastila. Nag'entra siya sa Colegio de San Juan de Letran, tapos nagbalyo sa Unibersidad kan Pilipinas ta nag'adal nin ley. Saiyang mga kaklase sinda Manuel Quezon, Sergio Osmeña, asin Juan Sumulong. Dai siya nakatapos asin sa edad na 20 pigmarhay niyang mag'apil sa grupong hilom na iyo an Katipunan. Igdi nagin siyang tagaholit sa pinansya asin alabes sekretaryo ni Andres Bonifacio. Ngapit kaini, nabansagan na siyang Hutok kan Katipunan.

Si Jacinto nagsurat man sa peryodiko kan Katipunan na Kalayaan. Sige an surat niya igdi alagad sa tagonghilom na Dimasilaw asin man ginagamit an bansag na Pingkian sa laog kan Katipunan. Si Jacinto an nagtokda' kan inapod na Kartilya kan Katipunan.

Kan magadan na si Bonifacio, si Jacinto nagpasige sa paghihingowa para sa Katipunan. Arog man ki Mariano Alvarez, siya habo na magbali sa pwersa ni Emilio Aguinaldo, an lider kan Magdalo na sarong nagsangang grupo sa Katipunan. Naolaktan siya nin malaria asin nagadan sa Magdalena, Laguna sa edad na 23. An saiyang restos ilinubong sa Manila North Cemetery.

Napangagom niya si Catalina de Jesús, na bados kan siya magadan.

Mga pag'omaw

Mga taon 1979, an saiyang restos pighubo asin pigsantuario sa Himlayang Filipino Memorial Park sa Quezon City. An santuario niya pinatindogan nin rebulto niya na nakasakay sa kabayo, matagas an panlalawog na nagpapaheling kan saiyang maigot na pakikibaka kan panahon nin rebolusyon.

Sarong imahe niya dati nakakaag sa mga lumang papel na kwartang beinte pesos poon 1949 abot 1969 asin man sa lumang takal na 20 sentimo. Mantang, sarong eskwelahan an pigngaran saiya, an Emilio Jacinto Elementary School, Ltd., na namomogtak sa Velasquez, Tondo, Manila, Filipinas.

Mga obra

• Ang Ningning at Liwanag (An Tingraw asin Liwanag),
• Ang Kalayaan (Katalingkasan),
• Ang tawo'y magkakapantay (An mga Tawo Magkakapantay),
• Ang Pag-ibig (Pagkamoot),
• Ang Bayan at ang mga Gobiernong Pinuno (An Banwaan asin an Namamayo),
• Ang Maling Pagsasampalataya (An Salang Pagtubod) asin
• Ang Gumawa (An Kaggibo).

Mga panluwas na takod

• Pabisto ki Emilio Jacinto