Jump to content

Ganot

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Mga tagdo kan ga'not sa kublit

An ga'not, na inaapod man na hinang asin daplos, iyo an pagprodusir nin mga pluwido na linuluwas kan mga glandula nin ga'not sa kublit nin mga mamalya.[1]

Duwang klase nin glandula nin ganot an manunumpongan sa mga tawo: eccrine glands asin apocrine glands.[2] An mga glandula nin eccrine idinistribuwir sa kadaklan na parte kan hawak asin responsable sa pagpaluwas kan matubig, brackish sweat sa parte huli sa sobrang temperatura sa hawak. An apocrine sweat glands na nalilimitaran sa mga takyag asin mga pirang iba pang lugar kan hawak asin nakakagibo nin mayong parong, malana, opaque secretion na kun siring nakukua an karakteristikong parong kaini sa dekomposisyon nin bacteria.

Sa mga tawo, an pagluwas nin ga'not sa pang-inot sarong paagi nin pag-thermoregulation, na nagigibo sa paagi nin pagluwas nin secretion na mayaman sa tubig na eccrine glands. An mga bilang nin sweat rates kan mga adulto na nasa edad na puwedeng maabot sa 2-4 litro kada oras o 10-14 litro kada aldaw (10-15 g/min·mo2), alagad mas dikit sa mga aki bago magin tinedyer.[3][4][5] An ebaporasyon nin ganot hale sa ibabaw kan kublit igwa nin nagpapalipot na epekto huli sa evaporative cooking. Huli kaini, sa mainit na panahon, o kun nagpapainit an kalamnan kan sarong indibiduwal huli sa exertion, mas dakol an ga'not na napoprudusir. An mga hayop na dikit an ganot na glandula, arog baga nin mga ayam, naggigibo nin kaagid na temperatura regulation resulta nin paghingal, na nag - aalintoto nin tubig hale sa alumaad na palibot kan nguso sa oral cavity asin pharynx.

Minsan ngani an pagluwas nin ga'not manunumpongan sa kadakol na manlain-lain na klase nin mamalya, pipira sana (an mga pagsiyasat kaiba an mga tawo asin kabayo) iyo an nagpapaluwas nin dakol na ganot tanganing maglipot.[6][7][8][9]

  1. Mosher HH (1933). "Simultaneous Study of Constituents of Urine and Perspiration". The Journal of Biological Chemistry 99 (3): 781–790. doi:10.1016/S0021-9258(18)76026-2. Archived from the original on 2019-09-18. https://web.archive.org/web/20190918161728/http://www.jbc.org/cgi/reprint/99/3/781.pdf. Retrieved on 2022-11-22. 
  2. "Expression of epithelial sodium channel (ENaC) and CFTR in the human epidermis and epidermal appendages". Histochemistry and Cell Biology 147 (6): 733–748. doi:10.1007/s00418-016-1535-3. https://zenodo.org/record/890756. 
  3. Jessen, C. (2000). Temperature Regulation in Humans and Other Mammals. Berlin: Springer. ISBN 978-3-540-41234-2. 
  4. Mack, G. W.; Nadel, E. R. (1996). "Body fluid balance during heat stress in humans". In Fregly, M. J.; Blatteis, C. M. Handbook of Physiology. Section 4: Environmental Physiology. New York: Oxford University Press. pp. 187–214. ISBN 978-0-19-507492-5. 
  5. Sawka, M. L.; Wenger, C. B.; Pandolf, K. B. (1996). "Thermoregulatory responses to acute exercise-heat stress and heat acclimation". In Fregly, M. J.; Blatteis, C. M. Handbook of Physiology. Section 4: Environmental Physiology. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-507492-5. 
  6. Goglia G (January 1953). "[Further research on the branched sweat glands in some mammals (Cavia cobaya, Sus scrofa, Equus caballus).]". Bollettino della Società Italiana di Biologia Sperimentale 29 (1): 58–60. PMID 13066656. 
  7. "Sweat gland function of the donkey (Equus asinus)". The Journal of Physiology 205 (1): 79–89. November 1969. PMID 5347721. 
  8. "Latherin: A Surfactant Protein of Horse Sweat and Saliva". PLOS ONE 4 (5): e5726. PMID 19478940. 
  9. Jenkinson (April 1973). "Comparative Physiology of Sweating". British Journal of Dermatology 88 (4): 397–406. PMID 4582049.